Ο Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των Ανεξάρτητων Ελλήνων αναλύει έναν τρόπο διεκδίκησης του κατοχικού δανείου που δεν έχουμε μέχρι σήμερα, δοκιμάσει.

 -Για ποιους λόγους θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε χρήματα από τους Γερμανούς;

Καταρχάς έχουμε τους συγγενείς των θυμάτων που εκτέλεσαν οι Γερμανοί όπως στο Δίστομο. Αν και η τελευταία απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης υποστηρίζει ότι όσοι συγγενείς θυμάτων έχουν κάποια αποζημίωση για τις εκτελέσεις δεν μπορούν να τις διεκδικήσουν ατομικά μέσα από δικαστήρια. Υπάρχει μια σκοπιμότητα να καλυφθεί η υποχρέωση της Γερμανίας. Η άλλη αιτία είναι οι οφειλές της Γερμανίας στην Ελλάδα για την οικονομική καταστροφή, τον βομβαρδισμό των γεφυρών, των λιμανιών.

 -Οι Γερμανοί πρέπει να πληρώσουν για τα αρχαία που λεηλάτησαν;

 Λεηλάτησαν όλους τους αρχαιολογικούς χώρους,  υπάρχει αναλυτικός κατάλογος όσων αρχαιολογικών θησαυρών πήραν οι Γερμανοί και για αυτό έχουν μιλήσει ελάχιστοι άνθρωποι, όπως η επιτροπή γερμανικών οφειλών με τον Μανώλη Γλέζο που τυχαίνει να συμμετέχω και εγώ σαν μέλος. Είναι ένα καθοριστικό θέμα που τουλάχιστον εγώ πιστεύω μπορεί να κερδηθεί. Η ζημία σε σχέση με την οικονομία εδώ, αγγίζει τα 108 δις ευρώ χωρίς τους τόκους.

 -Όταν μιλάμε για το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, σε τι ποσά αναφερόμαστε;

 Στις 14 Μαρτίου του 1942 στη Ρώμη, οι Γερμανοί και οι Ιταλοί αποφάσισαν  ότι η Ελλάδα θα δώσει δάνειο στους κατακτητές. Ο υπολογισμός που έχει κάνει η επιτροπή υπό τον Μανώλη Γλέζο αναφέρει ότι το συνολικό ποσό φτάνει στα 162 δις ευρώ και με τους τόκους φτάνει στο 1,1 τρις ευρώ. Μιλάμε για τεράστια ποσά. Τώρα με το δάνειο αυτό που σύναψαν οι Γερμανοί με την Ελλάδα, αναγκαστικά πληρώθηκαν 2 δόσεις την εποχή εκείνη. Από άλλα στοιχεία προκύπτει ότι οι δόσεις μπορεί να είναι και 9. Στο Υπουργείο Οικονομικών ψάχνουν να βρουν αυτά τα στοιχεία αλλά ακόμα δεν τα έχουν καταφέρει. Σκεφτείτε τι κατάντια για μια ολόκληρη χώρα…

 -Τι ισχυρίζεται η Γερμανία;

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι κάποια ποσά έχουν δοθεί. 115 εκατομμύρια μάρκα το 1960 σε 90,000 θύματα και συγγενείς. Το ποσό όμως που δόθηκε αφορούσε μόνο τα θύματα ναζιστικής ιδεολογίας. Σύμφωνα με τη ναζιστική ιδεολογία θεωρούνται κατώτερης ποιότητας οι αθίγγανοι, οι Εβραίοι και οι ομοφυλόφιλοι. Στη συνέχεια, στην ίδια μοίρα έβαλαν και τους κομμουνιστές. Για όλες τις άλλες τις εκτελέσεις υπάρχει ένα ενδιαφέρον στον θέμα του πως μπορείς να εισπράξεις. Μια περίπτωση είναι να πας σε δικαστήριο διαιτησίας.

– Τα όσα λέγονται περί απορρόφησης κονδυλίων; 

Υποστηρίζουν ότι επειδή μας έχουν μεταφέρει πόρους εξόφλησαν. Μέσω Ε.Ε. έδωσαν το ΕΣΠΑ, ή παλαιότερα μέσα από το κοινοτικό πλαίσιο στήριξης έδωσαν χρήματα αλλά το μεγαλύτερο μέρος τους ξαναγύρισε στη Γερμανία διότι η Ελλάδα αγόρασε τεχνολογίες, τρένα και εξοπλισμούς από τη SIEMENS… Και βέβαια ας μη ξενχάμε, αυτά τα ποσά που δόθηκαν είναι κάτι διαφορετικό. Η ΕΕ είναι ένα σύστημα αλληλεγγύης που δεν έχει καμία σχέση με τις γερμανικές αποζημιώσεις.

 -Οι Ιταλοί μας χρωστούν;

Αν διαβάσει κανείς τα κείμενα της εποχής θα δει πως η Ιταλία στο τέλος του Β Παγκοσμίου αναγκάστηκε να δώσει αποζημιώσεις αλλά είχε μια στήριξη των ΗΠΑ και δεν έδωσε πολλά.  Δεν υπάρχει όμως, ζήτημα ανοιχτό.

 –Υπάρχουν λύσεις που δεν έχουμε δοκιμάσει μέχρι σήμερα για να πάρουμε τα χρήματα του κατοχικού δανείου; 

 Η πρόταση μου μοιάζει με αυτή όλων των τραπεζών που διαπραγματεύονται δάνειο. Παίρνουν το δάνειο, το τιτλοποιούν, το κάνουν ένα ομόλογο. Το ομόλογο αυτό μπορεί να εκδοθεί το πολύ σε ένα δίμηνο, μπορεί να αναλάβει τις λεπτομέρειες η Τράπεζα της Ελλάδος. Το βγάζουμε στην αγορά  προτείνουμε στους χρηματοπιστωτικούς οίκους ή στα head funds, να το αγοράσουν. Αν η απαίτηση μας είναι 36 εκ. ευρώ, θα το δώσουμε με μια έκπτωση, κίνητρο για να το πάρουν. Να αξιοποιήσουμε προτείνω τις δυνάμεις της αγοράς. Πολιτικά και μόνο να αρχίσει να η Ελλάδα να κινεί τη διαδικασία αυτή θα δημιουργήσει πρόβλημα στην αξιολόγηση της Γερμανίας, ίσως χάσει αυτά τα ΑΑΑ που έχει. Επίσης, τα επιτόκια της που είναι κοντά στο 2,20% θα αρχίσουν να ανεβαίνουν, επομένως θα έρθουν οι ίδιοι να καθίσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.