Ο ιός που προκαλεί τον επιχείλιο έρπη μπορεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες να κρύβεται πίσω από γνωστικά προβλήματα και απώλεια μνήμης.Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στα τέλη του Μαρτίου από έγκυρο επιστημονικό περιοδικό, τα άτομα που είχαν υψηλότερα επίπεδα του ιού του έρπητα τύπου 1 στο αίμα τους ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν γνωστικά ελλείμματα, σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν χαμηλότερα επίπεδα.

Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ.Παλλαντζάς, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών.

Αν και η παραπάνω συσχέτιση χρήζει περεταίρω διερεύνησης, τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να αναδείξουν τρόπους αναγνώρισης των ατόμων που έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν γνωστική διαταραχή, καθώς και τρόπους μείωσης του κινδύνου αυτού.

Πώς προκαλείται ο επιχείλιος έρπης;

Ο επιχείλιος έρπις προκαλείται συνήθως από τον ένα εκ των δύο τύπων των απλών ερπητοϊών. Ο άλλος επηρεάζει τα γεννητικά όργανα. Ο ερπητοϊός τύπου 1, όταν προσβάλει τα άτομα μπορεί είτε να μη δώσει κανένα σύμπτωμα, είτε να προκαλέσει την εμφάνιση επώδυνων ελκών στην περιοχή των χειλιών, τα οποία μπορεί να παραμείνουν εκεί για μια εβδομάδα, ή και περισσότερο. Δεν υπάρχει θεραπεία για τον ιό.

Πώς σχετίζεται με την απώλεια μνήμης και σκέψης;

Οι ερευνητές εξέτασαν τους 1625 συμμετέχοντες και αξιολόγησαν τη μνήμη , τη σκέψη και τις ικανότητες επεξεργασίας δεδομένων. Η αξιολόγηση γινόταν κάθε χρόνο για 8 χρόνια. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 69 έτη και ήταν όλοι κάτοικοι του Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες έδιναν αίμα για τον έλεγχο 5 κοινών λοιμώξεων. Στις λοιμώξεις περιλαμβάνονταν οι ερπητοϊοί 1 και 2, ο κυτταρομεγαλοϊός, ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα σε άτομα με αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, τα χλαμύδια της πνευμονίας και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού που έχει βρεθεί ότι ευθύνεται για το στομαχικό έλκος.

Τα άτομα που είχαν υψηλότερα επίπεδα λοιμώξεων ήταν 25% πιο πιθανό να έχουν πιο χαμηλή βαθμολογία στα γνωστικά τεστ.  Η συσχέτιση αυτή βρέθηκε μεγαλύτερη στις γυναίκες, στα άτομα με χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, σε αυτούς με φτωχότερη  ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σε όσους δεν είχαν ασφάλεια ζωής, αλλά κυρίως στα άτομα που δεν ασκούνταν. Οι ερευνητές επισημαίνουν πως η μελέτη ανέδειξε απλά μια συσχέτιση και όχι μια αιτιώδη σχέση, ενώ παράλληλα η λοίμωξη δε βρέθηκε να σχετίζεται με καμία αλλαγή στις γνωστικές λειτουργίες μέσα στα 8 χρόνια που διήρκεσε η διαδικασία της αξιολόγησης.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, η άσκηση και ο εμβολιασμός έναντι των ιών αυτών κατά την παιδική ηλικία, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στη μνήμη και τη μετέπειτα ζωή.

Μια μελέτη του 2011 συνδέει τον ιό του επιχείλιου έρπητα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Alzheimer.

Με τη βοήθεια μικροσκοπίου οι ερευνητές παρατήρησαν ότι κάποια μόρια του ιού κατέστρεφαν τα νευρικά κύτταρα με τρόπο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην εν λόγω νόσο. Οι ειδικοί, ωστόσο, τονίζουν ότι αν και τα ευρήματα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν μπορούν στην ουσία να οδηγήσουν σε κάποια εφαρμογή, σε αυτό το στάδιο. Χρειάζεται λοιπόν, μεγάλη προσοχή τόσο στην ερμηνεία της συσχέτισης που αναδείχτηκε, όσο και στη διατύπωση των συμπερασμάτων.