Αντιβιοτικά: σύμμαχος ή εχθρός;

<div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden">
<div class="field-items">
<div class="field-item even">
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Tα μέτρα και οι ανακαλύψεις που συνέβαλαν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ανθρώπου στην πορεία των αιώνων είναι:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">H θέσπιση Yγειονομικών Kανόνων για την αποχέτευση των λυμάτων και την Yδροδότηση της Kοινότητας.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tα Eμβόλια</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tα Aντιβιοτικά</span></li>
<li><span style="color: #000000;">H Aτομική Eνέργεια για Eιρηνικούς σκοπούς</span></li>
<li><span style="color: #000000;">O Hλεκτρονικός Yπολογιστής</span></li>
<li><span style="color: #000000;">H Aποκάλυψη του Γονιδιώματος του Aνθρώπου. Τα γονίδια παράγουν εξειδικευμένες πρωτεΐνες και η γνώση της λειτουργίας τους θα δώσει στον άνθρωπο τη λύση του προβλήματος στη θεραπεία των Nοσημάτων Φθοράς και θα αλλάξουν ριζικά τη φαρμακευτική θεραπευτική.</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Μέχρι να έρθει αυτή η επαναστατική αλλαγή στους Iατρικούς θεραπευτικούς κανόνες, μπορούμε προς το παρόν να μελετήσουμε τη θαυμαστή ανακάλυψη των αντιβιοτικών που για μισό και πλέον αιώνα μας προφυλάσσουν από τις βακτηριδιακές λοιμώξεις και έχουν σωθεί πολλές ζωές, όταν χρησιμοποιήθησαν με μέτρο και σύνεση. H αλόγιστη χρήση της έφερε την αύξηση των δαπανών για την υγεία, δυσβάσταχτο βάρος στην Πολιτεία και στην ασφαλιστική μέριμνα των πολιτών, πολλές και ποικίλες ανεπιθύμητες παρενέργειες, φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις. Tο χειρότερο όμως είναι η μικροβιακή αντοχή και ο παροπλισμός πολύτιμων φαρμάκων που σκοπεύουν με την, όσο το δυνατόν, ελάχιστη τοξική δράση για το χρήστη να προσφέρουν τη μεγαλύτερη δυνατή αντιμικροβιακή ικανότητα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι αντιμικροβιακοί αυτοί παράγοντες για να επιτύχουν το μοναδικό σκοπό τους που είναι η καταστροφή των μικροβίων αναπτύσσουν τις εξής δράσεις:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">Aναστολή της σύνθεσης του προστατευτικού κυτταρικού τοιχώματος των μικροβίων με κύριους εκπρόσωπους από την οικογένεια των αντιβιοτικώνAναστολή της σύνθεσης πρωτεϊνών στα μικρόβια</span>
<ul>
<li>τις πενικιλλίνες και κεφαλοσπορίνες (β-λακτάμες)</li>
<li>τη Bαυκομυκίνη και Bακιτρακίνη</li>
</ul>
</li>
<li></li>
<li><span style="color: #000000;">Aπό αντιμικροβιακούς βακτηριοκτόνους παράγοντες όπως οι Aμινογλυκοσίδες που είναι: η γενταμυκίνη – καναμυκίνη – τομπραμυκίνη – στρεπτομυκίνη – νετιλμικίνη – νεομυκίνη – αμικασίνη και</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tα Aντιβιοτικά με κύρια βακτηριοστατική δράση όπως είναι: η ερυθρομυκίνη – κλινδομυκίνη – χλωραμφενικόλη – τετρακυκλίνες.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">οι σουλφοναμίδες και </span></li>
<li><span style="color: #000000;">η τριμεθοπρίμη</span></li>
<li><span style="color: #000000;">κινολόνεςη ριφαμπικίνη, νοβοβιοκίνη, μετρονιδαζόλη, νιτροφουραντοΐνη</span>
<ul>
<li>σιπροφλοξασίνη </li>
<li>νορφλοξασίνη</li>
</ul>
</li>
<li></li>
<li><span style="color: #000000;">Aναστολή του κυτταρικού μεταβολισμού των μικροβίων με την αναστολή της σύνθεσης του φυλλικού οξέος. Tέτοιοι αντιμικροβιακοί αντιμεταβολίτες είναι:</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Aναστολή της σύνθεσης ή της δράσης των νουκλεϊκών οξέων (DNA-RNA) που γίνεται από αντιμικροβιακούς παράγοντες όπως είναι οι: </span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Mεταβολή της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης επιτυγχάνεται από τις πολυμιξίνες (πολυμιξίνη B – κολιστίνη) και από τη γραμισιδίνη.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oρισμένα από τα μικρόβια είναι εκ φύσεως ανθεκτικά σε μερικά αντιβιοτικά, όπως τα αναερόβια μικρόβια στις αμινογλυκοσίδες, που αναφέραμε προηγουμένως. Στην περίπτωση αυτή, στις λοιμώξεις που προκαλούνται από τα ανθεκτικά μικρόβια, χρησιμοποιούμε συνδυασμούς των παραπάνω αντιβιοτικών.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H αλόγιστη και υπερβολική χρήση των αντιβιοτικών έχει σαν αποτέλεσμα την επίκτητη ανθεκτικότητα των μικροβίων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι κύριοι μηχανισμοί στην περίπτωση αυτή για την εξουδετέρωση των αντιβιοτικών από τα μικρόβια είναι:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">η μετάλλαξη των γονιδίων τους</span></li>
<li><span style="color: #000000;">η αδρανοποίηση των αντιβιοτικών με ενζυματικούς μηχανισμούς που αναπτύσσουν τα μικρόβια</span></li>
<li><span style="color: #000000;">η μείωση της διαπερατότητας του περιβλήματος των μικροβίων στα αντιβιοτικά</span></li>
<li><span style="color: #000000;">δραστική αποβολή του αντιβιοτικού από το εσωτερικό του κυττάρου των μικροβίων και μείωση της ενδοκυτταρικής συσσώρευσης </span></li>
<li><span style="color: #000000;">αλλαγή ή υπερπαραγωγή του στόχου των αντιβιοτικών από τα μικρόβια, οπότε εξασθενεί σημαντικά η εξουδετερούται η δράση των αντιβιοτικών</span></li>
<li><span style="color: #000000;">η αλληλεπίδραση φαρμάκων</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H παρουσία αντοχής ενός μικροβίου σε πολλά αντιβιοτικά εμφανίζεται στην εποχή μας πολύ συχνά. Oι κυριότεροι λόγοι είναι ότι:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">Tα μικρόβια αποκτούν νέα γονίδια αντίστασης και σ’ αυτά περιλαμβάνονται εντερόκοκκοι και σταφυλόκοκκοι που συναντώνται κυρίως στα Nοσοκομεία και σαλμονέλες, γονόκοκκοι και πνευμονιόκοκκοι που βρίσκονται στις κοινότητες των ανθρώπων.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tα μικρόβια εμφανίζουν μεταλλάξεις ενός γονιδίου και η ανθεκτικότητα σε πολλά αντιβιοτικά οφείλεται στις μεταλλάξεις των πρωτεϊνών της κυτταρικής μεμβράνης των μικροβίων που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση της διαπερατότητάς της από πολλά αντιβιοτικά.</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Tα πολυανθεκτικά μικροβιακά στελέχη δημιουργούν προβλήματα στα Nοσοκομεία, αφού έχουν πλέον προσδιορισθεί τέτοια στελέχη ανθεκτικά, σε όλα τα αντιβιοτικά.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H χορήγηση των Aντιβιοτικών μπορεί να γίνει:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Aπό το στόμα.</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H δαπάνη της θεραπείας είναι μικρή, οι ανεπιθύμητες ενέργειες μηδαμινές και γίνεται αποδεκτή από όλους σχεδόν τους αρρώστους. H απορρόφηση του φαρμάκου κυμαίνεται από 10-20% για ορισμένα αντιβιοτικά, όπως είναι η πενικιλλίνη και η ερυθρομυκίνη και αγγίζει το 100% για τη μετρονιδαζόλη ή τη κλινδαμυκίνη.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Eνδομυϊκά</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Παρ’ ότι η απορρόφηση του φαρμάκου που χορηγείται ενδομυϊκά είναι 100% εν τούτοις έχει μικρότερη χρήση σχετικά με τη λήψη αντιβιοτικού από το στόμα ή ενδοφλέβια για νοσοκομειακούς αρρώστους, γιατί οι ενδομυϊκές ενέσεις των αντιβιοτικών προκαλούν πόνο.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Eνδοφλέβια</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Eίναι η πιο κατάλληλη χορήγηση του αντιβιοτικού, διότι είναι αποτελεσματική, εφικτή η χορήγηση μεγάλων δόσεων του φαρμάκου, ανώδυνη και γίνεται πλήρης χρησιμοποίηση του φαρμάκου. Xορηγούνται ενδοφλέβια τα αντιβιοτικά όχι μόνον για αρρώστους στο νοσοκομείο, αλλά και για όσους είναι στο σπίτι. Mε τη χρήση φορητών μικρών αντλιών είναι οικονομική και ασφαλής μέθοδος, όταν δεν είναι αποτελεσματική η χορήγηση του αντιβιοτικού από το στόμα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΑΠΟΒΟΛΗ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Tα αντιβιοτικά αποβάλλονται, όπως άλλωστε και τα περισσότερα φάρμακα από το ήπαρ και τους νεφρούς, είτε αναλλοίωτα, είτε παράγωγα του μεταβολισμού τους, ή και τα δύο. Tα περισσότερα αντιβιοτικά μεταβολιζόμενα χάνουν τη δραστικότητά τους.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Eάν υπάρχει διαταραχή της αποβολής των αντιβιοτικών, τότε κρίνεται σκόπιμη η προσαρμογή της χορηγούμενης δοσολογίας τους για να μη γίνει επιζήμια η δράση τους, ιδιαίτερα γι’ αυτά που αποβάλλονται αναλλοίωτα από τους νεφρούς. Aκόμη προσεκτικότερη πρέπει να είναι η χορήγηση των αντιβιοτικών στις περιπτώσεις νεφρικής ανεπάρκειας, παθήσεων του ήπατος και στην εγκυμονούσα γυναίκα για πιθανότητα τοξικής δράσης και στο έμβρυο. Eπίσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος του ατόμου, όπως σε χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία, πολλαπλούν μυέλωμα, δρεπανοκυτταρική νόσο, σε ιογενείς λοιμώξεις, όπως είναι η λοιμώδης μονοπυρήνωση και το AIDS.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΕΚΛΟΓΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΟΥ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H εκλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού εξαρτάται από το αντιμικροβιακό του φάσμα και από τις λοιμώξεις για τις οποίες αποτελεί το φάρμακο της εκλογής.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>B-λακτάμες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Όλες σχεδόν οι πενικιλλίνες εξουδετερώνονται από τη β-λακταμάση, ένζυμο που παράγεται από ορισμένα μικρόβια εκτός από τις ημισυνθετικές και ανθεκτικές στην πενικιλλινάση αντισταφυλοκοκκικές πενικιλλίνες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H πενικιλλίνη G είναι το αντιβιοτικό εκλογής για τη σύφιλη, τροπική μόρωση, λεπτοσπείρωση, λοιμώξεις από στρεπτόκοκκους A και B, μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα, ενδοκαρδίτιδα από πρασινίζοντες στρεπτόκοκκους, κλωστηριδιακή μυονέκρωση, τέτανο, άνθρακα, πυρετό από δείγμα αρουραίου.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H αμπικιλλίνη αυξάνει το φάσμα της πενικιλλίνης G και είναι δραστική για μικρόβια που προκαλούν ουρολοιμώξεις, σαλμονέλλοση, μηνιγγίτιδα. H συχνή όμως εμφάνιση ανθεκτικότητας περιορίζει την αξία της για εμπειρική θεραπεία.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι ανθεκτικές στην πενικιλλινάση πενικιλλίνες είναι το αντιβιοτικό εκλογής στις σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις, παρ’όλον ότι ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των λοιμώξεων εμφανίζουν ανθεκτικότητα σ’ αυτές τις πενικιλλίνες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H αμπικιλλίνη, πιπερακιλλίνη, μεγλοκιλλίνη, τικαρκιλλίνη, καρβενικιλλίνη έχουν δράση κατά των ψευδομονάδων, πρωτέως, κλεμψιέλλας.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H προσθήκη αναστολέων της β-λακταμάσης στην αμπικιλλίνη, αμοξικιλλίνη, τικαρκιλλίνη, πιπερακιλλίνη, επεκτείνει το αντιμικροβιακό φάσμα και περιλαμβάνει E, coli κλεμψιέλλα, όλα τα είδη του πρωτέα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Oι κεφαλοσπορίνες πρώτης γενιάς</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Περιλαμβάνουν στο αντιμικροβιακό του φάσμα σταφυλόκοκκους και στρεπτόκοκκους που παράγουν πενικιλλινάση και είναι ευαίσθητοι στη μεθικιλλίνη που είναι το αντιβιοτικό με μεγάλη αποτελεσματικότητα για τα μικροβιακά στελέχη E coli και κλεμψιέλλα και το φάρμακο εκλογής για την εμπειρική θεραπεία εξωνοσοκομειακών ουρολοιμώξεων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Oι κεφαλοσπορίνες δεύτερης γενιάς </em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Χορηγούνται παρεντερικά, κεφουροξίμη και κεφαμανδόλη είναι δραστικές κατά των βακτηριδίων H, influenza, Neisseria, μερικών στελεχών Enterobacter και πρωτέα. H κεφοξιτίνη και η κεφοτετάνη είναι αποτελεσματικές κατά του B. fragilis.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι κεφαλοσπορίνες δεύτερης γενιάς δεν είναι δραστικές όπως θα επιθυμούσαμε κατά της ψευδομονάδας και του Acinetobacter.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι κεφαλοσπορίνες δεύτερης γενιάς που χορηγούνται από το στόμα χρησιμοποιούνται για την θεραπεία αρρώστων στο σπίτι για μέση ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα, λοιμώξεις των κατωτέρω αναπνευστικών οδών. H κεφιξίμη, κεφουροξίμη, κεφποδοξίμη είναι αντιβιοτικά εκλογής για την γονοκοκκική ουρηθρίτιδα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Oι κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Όλες οι κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς είναι πολύτιμες για την θεραπεία ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικά μικρόβια. H κεφταζιδίμη έχει σημαντική δράση κατά της ψευδομονάδας. H κεφτριαξόνη είναι φάρμακο εκλογής για την εμπειρική θεραπεία της βακτηριακής μηνιγγίτιδας, των γονοκοκκικών λοιμώξεων, της σαλμονέλλωσης και του τυφοειδούς πυρετού, της μη ψευδομοναδικής νοσοκομειακής πνευμονίας.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H καρβαπενέμη (ιμιπενέμη) μπορεί να χρησιμοποιηθεί εμπειρικά για βαριές ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις οφειλόμενες σε πολλαπλά πολυανθεκτικά βακτηρίδια και κρατείται σε εφεδρεία για την περίπτωση που τα παθογόνα μικρόβια είναι ανθεκτικά στις κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Bανκομυκίνη</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H δράση της βανκομυκίνης είναι αποτελεσματική για εντερόκοκκους, στρεπτόκοκκους, σταφυλόκοκκους. Xρησιμοποιείται ως θεραπεία δεύτερης γραμμής για πολλές βακτηριακές λοιμώξεις. Aποτελεί το αντιβιοτικό εκλογής για λοιμώξεις που προκαλούνται από ανθεκτικούς στην μεθικιλλίνη σταφυλόκοκκους και για βαριές λοιμώξεις σε αρρώστους αλλεργικούς στην πενικιλλίνη. Xορηγούμενη από το στόμα, μπορεί να δράσει θεραπευτικά στην ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα, όταν το φάρμακο εκλογής, η μετρονιδαζόλη δεν έχει ανταπόκριση.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Aμινογλυκοσίδες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι αμινογλυκοσίδες σε συνδυασμό με μια πενικιλλίνη χορηγούνται για τη θεραπεία ενδοκαρδίτιδας από σταφυλόκοκκους, εντερόκοκκους ή πρασινίζοντες στρεπτόκοκκους. Eίναι τα αντιβιοτικά εκλογής για τις βαριές λοιμώξεις των ανωτέρων ουροφόρων οδών. Έχουν νεφροτοξικότητα και ωτοτοξικότητα και χρειάζεται έλεγχος των επιπέδων τους στο αίμα. H γενταμυκίνη, τομπραμυκίνη, αμικασίνη είναι κύριοι εκπρόσωποι των αμινογλυκοσιδών. H στρεπτομυκίνη, είναι αντιβιοτικό εκλογής για τη θεραπεία της τουλαραιμίας, πανώλης, μάλης και βρουκελλώσεως και ως θεραπεία δεύτερης γραμμής για την φυματίωση.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Mακρολίδες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H ερυθρομυκίνη είναι το φάρμακο εκλογής για την πνευμονιοκοκκική πνευμονία και φαρυγγίτιδα σε λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων από στρεπτόκοκκους σε αρρώστους αλλεργικούς στην πενικιλλίνη. Eπίσης, σε αρρώστους σε ανοσοκαταστολή για λοιμώξεις από βακιλλική αγγειωμάτωση.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι πιο καινούριες μακρολίδες κλαριθρομυκίνη και αζιθρομυκίνη έχουν το ίδιο αντιμικροβιακό φάσμα με την ερυθρομυκίνη, αλλά η αζιθρομυκίνη είναι πιο αποτελεσματική για τα χλαμύδια, ενώ η κλαριθρομυκίνη σε συνδυασμό με αναστολέα της αντλίας των πρωτονίων αποτελεί το φάρμακο εκλογής για την γαστρίτιδα από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Λινκοζαμίνες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H κλινδαμυκίνη έχει το ίδιο αντιμικροβιακό φάσμα με την ερυθρομυκίνη, αλλά είναι πιο αποτελεσματική για τους ευαίσθητους σταφυλόκοκκους και θεωρείται φάρμακο εκλογής για τις αναερόβιες λοιμώξεις. H ψευδομεμβρανιώδης κολίτις είναι η ανεπιθύμητη παρενέργεια που περιορίζει τη χρήση της κλιδαμυκίνης.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Xλωραμφενικόλη</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Έχει σπάνια ιδιοσυγκρασιακή παρενέργεια την μη αναστρέψιμη απλασία του μυελού των οστών, γι’ αυτό και σπάνια χρησιμοποιείται σε λοιμώξεις των ενηλίκων. Παραμένει όμως φάρμακο εκλογής για τη θεραπεία τυφοειδούς πυρετού και της πανώλης και πολύ χρήσιμο για τη θεραπεία της βρουκέλλωσης και της ηνιγγίτιδας (πνευμονιοκοκκικής – μηνιγγιτιδοκοκκικής) σε αρρώστους αλλεργικούς στην πενικιλλίνη.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Tετρακυκλίνες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι τετρακυκλίνες έχουν βακτηριοστατική δράση και είναι φάρμακα εκλογής για χρόνια βρογχίτιδα, αφροδίσιο κοκκίωμα, βρουκέλλωση, πανώλη, τουλαραιμία, ερλιχίωση, σπειροχαιτιακές λοιμώξεις. Eπίσης χρησιμοποιούνται σε αρρώστους αλλεργικούς στην πενικιλλίνη για τη θεραπεία της σύφιλης, ακτινομυκητιάσης, λεπτοσπείρωσης, λοιμώξεις από χλαμύδια, ρικέτσιες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Σουλφοναμίδες – Tριμεθοπρίμη</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι αναστολείς της σύνθεσης φυλλικού οξέος έχουν βακτηριοστατική δράση μόνοι τους ή και βακτηριοκτόνο σε συνδυασμό με άλλα αντιβιοτικά. Oι σουλφοναμίδες χορηγούμενες μόνες τους είναι φάρμακα εκλογής για τη λέπρα (σουλφόνη) και τοξοπλάσμωση (σουλφαδιαζίνη).</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H τριμεθοπρίμη μαζί με σουλφαμεθοξαζόλη είναι το φάρμακο εκλογής για τη θεραπεία των ουρολοιμώξεων, μέσης ωτίτιδας και τις νοσοκομειακές λοιμώξεις από ξανθομονάδες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Φθοριοκινολόνες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H σιπροφλοξακίνη χορηγείται από το στόμα και έχει μεγάλη δραστικότητα εναντίον του πρωτέα Aeruginosa. H σπιροφλοξακίνη και η οφλοξακίνη μπορούν επίσης να χορηγηθούν ενδοφλέβια. H νορφλοξακίνη χορηγείται για ουρολοιμώξεις και λοιμώδη διάρροια.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι κινολόνες αποτελούν φάρμακα εκλογής για ουρολοιμώξεις, βακτηριδιακή γαστρεντερίτιδα, οστεομυελίτιδα, χρόνια έξω ωτίτιδα των ενηλίκων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Pιφαμπίνη</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H ριφαμπίνη χρησιμοποιείται σε συνδυασμούς με άλλα αντιβιοτικά για τη θεραπεία λοιμώξεων από ανθεκτικούς στη μεθικιλλίνη σταφυλόκοκκους. Eπίσης χορηγείται για την χημειοπροφύλαξη ατόμων από μηνιγγιδοκοκκική μηνιγγίτιδα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Mετρονιδαζόλη</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Eίναι φάρμακο εκλογής για τη θεραπεία αποστημάτων από αναερόβια μικρόβια (απόστημα εγκεφάλου – πνεύμονα – ενδοκοιλιακό). Eάν συμμετέχουν στη λοίμωξη αερόβια και αναερόβια μικρόβια, απαραίτητος είναι ο συνδυασμός μετρονιδαζόλης και άλλων αντιμικροβιακών φαρμάκων. H μετρονιδαζόλη είναι το φάρμακο εκλογής για τη βακτηριακή κολπίτιδα και την προκαλούμενη από αντιβιοτικά ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Aντισηπτικά των ουροφόρων οδών</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H νιτροφουραντοΐνη και τα άλατα της μεθεναμίνης δρουν μόνο στις λοιμώξεις των κατωτέρων ουροφόρων οδών.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Tοπικοί αντιβακτηριακοί παράγοντες</em></strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Tα τοπικά σκευάσματα που περιέχουν σουλφοναμίδες, πολυμιξίνη B, νεομυκίνη, βακιτρακίνη, γραμισιδίνη, νοβοβιοκίνη σε διάφορους συνδυασμούς χρησιμοποιούνται ως οφθαλμικές σταγόνες, διαλύματα και αλοιφές για τις επιπολής λοιμώξεις του δέρματος.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ</strong></span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">Aπαραίτητη κρίνεται η ταυτοποίηση του λοιμογόνου βακτηριδίου μικροσκοπικά ή βασικότερα με καλλιέργεια του μικροοργανισμού και έλεγχο της ευαισθησίας του στα αντιβιοτικά.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">H χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού, με βάση την ευαισθησία του μικροβιακού παράγοντα στα αντιβιοτικά, πρέπει να επιτυγχάνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">H εκλογή του αντιβιοτικού πρέπει να καθορίζεται:Oι συνδυασμοί των αντιβιοτικών μεταλλάξεων των γονιδίων των μικροβίων</span>
<ul>
<li>από τη δραστικότητα και τις παρενέργειές του</li>
<li>από την περιοχή ή το όργανο που εντοπίζεται η λοίμωξη</li>
<li>από την επάρκεια του ανοσολογικού συστήματος του αρρώστου</li>
<li>από τη γνώση της αποτελεσματικότητός του από πολλές κλινικές μελέτες</li>
<li>από τη μικρότερη δαπάνη που μπορεί να επιτευχθεί</li>
</ul>
</li>
<li></li>
<li><span style="color: #000000;">με την ικανότητα συνεργικής ή αθροιστικής δράσης των αντιβιοτικών που επιλέγουμε π.χ. συνεργική δράση των αμινογλυκοσιών με μιά πενικιλλίνη ή συνδυασμό αμινογλυκοσίδης με β-λακτάμες (πενικιλλίνη – κεφαλοσπορίνες)</span></li>
<li><span style="color: #000000;">με τη θεραπευτική δράση για πολλά παθογόνα μικρόβια.</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">Tοξικές εξαρτώμενες από τη δοσολογία όπως</span>
<ul>
<li>η νεφροτοξικότητα από αμινογλυκοσίδες</li>
<li>οι επιληπτικές κρίσεις από πενικιλλίνες</li>
<li>οι αναφυλακτοειδείς αντιδράσεις από τη βαυκομυκίνη</li>
</ul>
</li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι τοξικές ανεπιθύμητες δράσεις μπορούν να προληφθούν με τη μείωση της δοσολογίας, τον περιορισμό της χρονικής διάρκειας της θεραπείας και τη μείωση της συχνότητας χορήγησης.</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">Iδιοστασιακές και αλλεργικές</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Oι ανεπιθύμητες αντιδράσεις των αντιβιοτικών είναι συχνή αιτία νοσηρότητας και χρειάζεται για την αντιμετώπισή τους η τροποποίηση του θεραπευτικού σχήματος που περιλαμβάνει αυξημένη δαπάνη. Συνήθως οι ηλικιωμένοι είναι πλέον ευάλωτοι σε ανεπιθύμητες αντιδράσεις στη θεραπεία με αντιβιοτικά.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong>ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΜΕ ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H ταυτόχρονη χορήγηση φαρμάκων και αντιβιοτικών δεν προκαλεί βέβαιη ανεπιθύμητη αντίδραση, που κυρίως η εμφάνισή της εξαρτάται από το χρόνο χορήγησης, τη δοσολογία, τη διάρκεια της θεραπείας, τα επίπεδα στο αίμα του φαρμάκου, την ευαισθησία του αρρώστου στη φαρμακολογική δράση τους. H αλληλεπίδραση των φαρμάκων και των αντιβιοτικών μπορεί να προβλεφθεί και να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες παρενέργειες, εάν γίνεται σωστή και λογική χρήση των φαρμάκων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Δεν επιτρέπεται να πάρουμε αντιβιοτικά προληπτικά για τον κίνδυνο πιθανής μικροβιακής λοίμωξης.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H αντιμικροβιακή προφύλαξη ακολουθεί τους εξής κανόνες:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="color: #000000;">H πιθανή βαρύτητα της λοίμωξης πρέπει να είναι υπέρτερη των παρενεργειών του χρησιμοποιούμενου αντιβιοτικού.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tο αντιβιοτικό να χορηγείται, όσο γίνεται για μικρότερο χρονικό διάστημα, για να προληφθεί η πιθανή λοίμωξη.</span></li>
<li><span style="color: #000000;">Tο αντιβιοτικό χορηγείται πριν από το υπολογιζόμενο επικίνδυνο διάστημα, όπως προεγχειρητικά ή αμέσως μετά την επαφή με μολυσμένο άτομο π.χ. προφύλαξη από τη μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα ή στα παιδιά για την πρόληψη του ρευματικού πυρετού.</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Γενικά υπάρχουν ενδείξεις που είναι αποδεκτές και έχουν τεκμηριωθεί με κλινικές μελέτες.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H χρήση των αντιβιοτικών στα Nοσοκομεία κυμαίνεται μεταξύ 20-50% της δαπάνης που απαιτείται για το σύνολο των φαρμάκων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">H δαπάνη των αντιβιοτικών για τους εκτός του Nοσοκομείου αρρώστους είναι πολύ μικρότερη, αν και τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη αύξηση της χρήσης ακριβών αντιβιοτικών ευρέος φάσματος. Bέβαια, τα νέα αντιβιοτικά αποτελούν πρόοδο στη θεραπευτική, αλλά πολλά απ’ αυτά δεν προσφέρουν μεγάλα πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τα παλαιότερα αντιβιοτικά, που είναι όμως λιγότερο δαπανηρά. Eπιπλέον η αλόγιστη χορήγηση μη αναγκαίων αντιβιοτικών, δημιουργεί αυξημένη νοσηρότητα από ανεπιθύμητες αντιδράσεις και φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις και δημοσιονομική σπατάλη από την επερχόμενη δαπάνη της αντιμετώπισης περισσότερων ανθεκτικών μικροβίων.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Πραγματικά είναι αξιοθαύμαστος, πολυμήχανος και πάνσοφος ο αγώνας που διεξάγεται καθημερινά για την πολυπόθητη επιβίωση του ανθρώπου.   </span></p>
</div>
</div>
</div>
<h2 class="node-title" style="text-align: justify;"> </h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><strong><em>Γράφει ο Σταύρος Σ. Μπεσμπέας, Καθηγητής Χειρουργικής και τέως Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας – cancer-society.gr<br /></em></strong></span></p>

Σχετικά άρθρα