Διαζύγιο: Πώς συγγενείς και φίλοι παίζουν ρόλο στο χωρισμό

<p style="text-align: justify;"><strong>Ο ρόλος των συγγενών και φίλων  στην διατήρηση ή διάλυση μιας ερωτικής σχέσης.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Συνήθως αναφέρουμε ως  προγνωστικούς παράγοντες για την  διατήρηση ή στην διάλυση μιας σχέσης τον ρόλο που παίζει η προσωπικότητα του ατόμου, τα οικονομικά του ζευγαριού ή ακόμα και οι διαφορές της κουλτούρας και της εκπαίδευσης. Στην Ελλάδα και στην Ιταλία όμως είμαστε λίγο πιο υποψιασμένοι για τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίζουν οι μαμάδες μας, τα πεθερικά μας και οι κολλητοί του/της. Τα αποτελέσματα των ερευνών μας το επιβεβαιώνουν: η υποστήριξη μιας σχέσης από το κοινωνικό δίκτυο των φίλων και συγγενών μπορεί να κρατήσει ζωντανή την σχέση ενώ αντίθετα η αποδοκιμασία τους μπορεί να την διαλύσει.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Γράφει η ψυχολόγος Κατερίνα Δημητρίου </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Όπως είναι αναμενόμενο, μια σχέση μεταξύ δύο νέων ανθρώπων επηρεάζεται περισσότερο από τους φίλους και λιγότερο από τους γονείς. Η έγκριση των φίλων είναι ένας σημαντικός παράγοντας διατήρησης μιας σχέσης και ιδιαίτερα για τις γυναίκες που  δεν αναζητούν απλά έγκριση αλλά και την υποστήριξή τους (Milardo<em>, </em>Johnson <em>&amp; </em>Huston<em>,</em>1983)<em>.</em> Η εξήγηση είναι πολύ απλή, οι νέοι άνθρωποι, περισσότερο από τους μεγαλύτερους σε ηλικία, έχουν ως αναφορά τους τους φίλους για το τι θα πει “ευτυχισμένο ζευγάρι” και ποιοι είναι οι κοινωνικοί κώδικες για να το δείξουν. Ανάλογα με το πώς είναι η παρέα του/της αλλάζει και ο βαθμός επιρροής: όσο περισσότερο ο σύντροφός σας πιστεύει ότι του μοιάζει ο φίλος του ή  εκτιμά την γνώμη του τόσο περισσότερο είναι πιθανό επηρεάζεται,  εάν όλοι οι φίλοι του/της είναι και στενοί φίλοι μεταξύ τους δημιουργείται ένας ισχυρός δεσμός που φέρνει μαζί και ισχυρή δέσμευση στους κοινούς κοινωνικούς κανόνες της παρέας. Εάν ωστόσο ο πιο δημοφιλής της παρέας του/της σας συμπαθήσει, τότε και οι άλλοι πιθανά θα ακολουθήσουν.</p>
<p style="text-align: justify;">Αν και η επιρροή των φίλων υπερτερεί της επιρροής των γονέων σύμφωνα με τις έρευνες, υπάρχει μια εξαίρεση, που αφορά μάλλον μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων:  όταν ο νέος εξαρτάται οικονομικά και όχι μόνο από τους γονείς του τότε η επιρροή τους τείνει να είναι πιο σημαντική απ΄αυτή των φίλων. Οι Driscoll, Davis &amp; Lipetz (1972) υπέθεσαν ότι οι επικρίσεις των γονέων για την σχέση του παιδιού τους θα μπορούσαν να είχαν το αντίστροφο αποτέλεσμα, να δυναμώσουν τον έρωτα του νεαρού ζευγαριού.  Στην συνέχεια όμως το ρομαντικό σαιξπηρικό φαινόμενο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» καταρρίφθηκε και φάνηκε ότι τέτοιες σχέσεις ήταν μεν δυνατές σε ένταση άλλα χωρίς διάρκεια, σε βάθος χρόνου δημιουργούνταν έλλειμα εμπιστοσύνης, γκρίνια και φθορά. Ευτυχώς η Felmlee (2001)  έφερε στο φως νέα δεδομένα σχετικά με το πώς η έλλειψη υποστήριξης από το κοινωνικό περιβάλλον δεν είναι απαραίτητα ένας σημαντικός παράγοντας ρίσκου διάλυσης της σχέσης. Το ζευγάρι χρειάζεται να έχει κάποιες εναλλακτικές υποστήριξης, τα δίκτυα των φίλων μπορούν να γίνουν ένα καλό αντίβαρο έναντι στην απόρριψη των γονέων και αντίστροφα, η υποστήριξη των γονέων μειώνει την πιθανότητα να αποτελέσει η έλλειψη υποστήριξης των φίλων ένα σημαντικό  παράγοντα ρίσκου διάλυσης της σχέσης. Τα ζευγάρια που βρίσκονται σε σχέση έχουν επίσης ένα άλλο πλεονέκτημα έναντι των παντρεμένων ζευγαριών,  φαίνεται ότι μπορούν να αφήσουν ευκολότερα στο παρελθόν τις συμπεριφορές των γονιών τους χωρίς σοβαρές επιπτώσεις στην μελλοντική σχέση τους (<a href="http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.searchResults&amp;latSearchType=a&amp;term=Sinclair,%20H.%20Colleen">Sinclair, </a> Hood &amp; <a href="http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.searchResults&amp;latSearchType=a&amp;term=Wright,%20Brittany%20L.">Wright, 2014)</a>. </p>
<p style="text-align: justify;">Το συμπέρασμα των ερευνών είναι λοιπόν ότι όσο περισσότερη υποστήριξη προσφέρουν οι γονείς στο ζευγάρι που είναι σε σχέση ή παντρεμένο, τόσο περισσότερο το ζευγάρι είναι αγαπημένο σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, η υποστήριξη δεν είναι πάντα ευνοϊκή για το ζευγάρι, εξαρτάται από πού προέρχεται και πως προσφέρεται. Η μεγάλη υποστήριξη που μπορεί να παίρνει ο ένας από τους δύο συντρόφους από τους γονείς του μπορεί να διαταράξει τις ισορροπίες του ζευγαριού και να είναι εις βάρος του γάμου του. Με λίγα λόγια, η πιο θετική υποστήριξη στο ζευγάρι είναι η υποστήριξη που κατευθύνεται και στους δύο και όχι στον έναν από τους δύο ή στους δυο ξεχωριστά. Μια ισορροπία δυνάμεων δεν συνεπάγεται απλά έναν παρόμοιο αριθμό συμμάχων/υποστηρικτών φίλων και συγγενών, και αυτό επειδή οι άντρες έχουν διαφορετικά σχήματα επικοινωνίας από τις γυναίκες. Οι άντρες επιζητούν να διασφαλίσουν ότι δεν δεχθούν κριτική από τους φίλους τους ενώ οι γυναίκες χρειάζονται υποστήριξη και δείχνουν πολύ πιο ανθεκτικές απέναντι στην κριτική. Ως συνέπεια της επικοινωνιακής αυτής διαφοράς των δυο φύλων, το ιδανικό για να εξασφαλίσει ένας άντρας την ηρεμία του είναι ένας σχετικά μικρός ελεγχόμενος κύκλος φίλων και συγγενών ενώ μια γυναίκα αναζητά μεγάλους κύκλους φίλων και συγγενών για να πάρει απλά όσο περισσότερο μπορεί συναισθηματική υποστήριξη και βοήθεια στην καθημερινή της ζωή</p>
<p style="text-align: justify;">Η υποστήριξη των φίλων και των συγγενών μπορεί να παίξει επίσης καθοριστικό ρόλο στο πως θα εξελιχθεί μια αντιπαράθεση ή ένας καυγάς ανάμεσα στο ζευγάρι. Μια απρόσμενη ίσως υποστήριξη από ένα άτομο της «άλλης πλευράς» μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις τακτικές που θα ακολουθήσει το ζευγάρι για την λύση της διαφωνίας του.  Η φίλη της γυναίκας που δεν συμφωνεί με την θέση της δίνει επιβεβαίωση στον άντρα στο ότι έχει δίκιο και τον ωθεί να γίνει πιο αδιαπραγμάτευτος. Αντίθετα, ο φίλος του άντρα που δίνει δίκαιο στην γυναίκα συμβάλλει στο να ψάχνει λιγότερο μια συμβιβαστική λύση (Klein &amp; Milardo, 2000). Η ύπαρξη ενός κοινού δικτύου φίλων και συγγενών, με την προϋπόθεση ότι δεν θα αρχίσει  ένας κύκλος «εξομολογήσεων» στους φίλους, λειτουργεί ως μια διασφάλιση ότι θα χρησιμοποιηθούν μάλλον θετικές παρά αρνητικές τακτικές για να λυθεί η αντιπαράθεση  και ως μια ρύθμιση της ισορροπίας των δυνάμεων μεταξύ του ζευγαριού (Komter &amp; Scheepers, 2012). Τα ζευγάρια που διατηρούν εκτός του προσωπικού τους κύκλου και ένα ισχυρό κοινό κοινωνικό δίκτυο, σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα, έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να διαλύσουν την σχέση τους. Το κοινό κοινωνικό δίκτυο  λειτουργεί ως μια κοινή επένδυση του ζευγαριού που δεν εξαργυρώνεται εύκολα από τον καθένα ξεχωριστά μετά την διάλυση του γάμου αλλά μέσα στο γάμο προσφέρει ικανοποίηση στον καθένα ξεχωριστά ενώ συγχρόνως ενισχύει θετικά την κοινή ταυτότητα του «εμείς».</p>
<p style="text-align: justify;">Συνοψίζοντας λοιπόν τα όσα αναφέραμε, παρουσιάσαμε δύο ενδιαφέροντα επιχειρήματα: ισχυρά δεμένα δίκτυα φίλων ή/και συγγενών δημιουργούν φαινόμενα «συμμόρφωσης» αλλά μπορούν να είναι και μια πηγή από την οποία το ζευγάρι αντλεί ικανοποίηση, υποστήριξη, βοήθεια. Θέλοντας να πάρουμε περισσότερη αγάπη και υποστήριξη και να αναχαιτίσουμε την απαίτηση συμμόρφωσης, γινόμαστε πιο ξεκάθαροι επικοινωνιακά, πιο συνεπείς με τις δικές μας αντιλήψεις, πιο ευέλικτοι στο πότε και πως βλέπουμε τους δικούς μας, πιο «υποψιασμένοι» για την ασυνείδητη επιρροή που εξασκούν επάνω μας οι δικοί μας άνθρωποι. </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Βιβλιογραφία</strong><strong></strong></p>
<p style="text-align: justify;">Driscoll, R. Davis, K.E. &amp; Lipetz, M.E. (1972). Parental interference and romantic love: The Romeo &amp; Juliet effect. Journal of Personality and Social Psychology, 24, 1-10.</p>
<p style="text-align: justify;">Felmlee, D. (2001). No couple is an island: A social network perspective on dyadic stability. Social Forces<em>, </em>79, 1259-1287</p>
<p style="text-align: justify;">Klein, R. &amp; Milardo, R. (2000). The Social Context of Couple Conflict: Support and Criticism from Informal Third Parties Journal of Social and Personal Relationships 17(4-5)618-637</p>
<p style="text-align: justify;">Komter, A &amp; Scheepers, P. (2012). Dissolving long-term romantic relationships: Assessing the role of the social context Journal of Social and Personal Relationships, 30(3) 320–342</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Milardo</em><em>, </em>R.M. <em>Johnson</em>, M.P. <em>&amp; </em><em>Huston</em><em>, </em>T.L. (<em>1983)</em><em>. </em>Developing close relationships: Changing patterns of interaction between pair members and social networks. Journal of Personality and Social Psychology, 44(5), 964-976.</p>
<p style="text-align: justify;"><a href="http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.searchResults&amp;latSearchType=a&amp;term=Sinclair,%20H.%20Colleen">Sinclair, H. C</a>. <a href="http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.searchResults&amp;latSearchType=a&amp;term=Hood,%20Kristina%20B.">Hood, K.</a> &amp; <a href="http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.searchResults&amp;latSearchType=a&amp;term=Wright,%20Brittany%20L.">Wright, B.</a> (2014) Revisiting the Romeo and Juliet effect. Reexamining the links between social network opinions and romantic relationship outcomes. Social Psychology, 45(3), 170-178.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>

Σχετικά άρθρα