Μία από τις νόσους που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και συνεχή παρακολούθηση κατά την αντιμετώπιση της είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Ο κύριος Γιώργος Δημητριάδης, καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπεύθυνος του Διαβητολογικού κέντρου στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν μας εξηγεί τα στάδια εξέλιξης του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και του τρόπους αντιμετώπισής του.
-Ποια είναι η εξέλιξη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2;
Στα αρχικά στάδια, η ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη, έχει ως αποτέλεσμα, αντιδραστική υπερινσουλιναιμία, καθώς το πάγκρεας εκκρίνει αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης, έτσι ώστε τα επίπεδα του σακχάρου να διατηρούνται σε φυσιολογικά όρια. Σε προχωρημένες καταστάσεις η δυνατότητα του παγκρέατος να υπερεκκρίνει ινσουλίνη εξαντλείται, με αποτέλεσμα την υπεργλυκαιμία. Προηγείται ένα μακρύ στάδιο λανθάνουσας υπεργλυκαιμίας, δηλαδή ήπιας αύξησης του σακχάρου κυρίως μετά το φαγητό -κατάσταση που είναι γνωστή ως διαταραχή ανοχής στη γλυκόζη- η οποία σταδιακά, εξελίσσεται σε έκδηλο διαβήτη τύπου 2. Συνήθως, η υπεργλυκαιμία αφορά αρχικά στη μεταγευματική περίοδο και ακολουθεί η υπεργλυκαιμία νηστείας. Σε σημαντικό ποσοστό οι αγγειακές επιπλοκές εμφανίζονται πριν ακόμη ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 γίνει κλινικά εμφανής, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης της νόσου.
-Ποιος στόχος τίθεται κατά την αντιμετώπιση της νόσου;
Σε γενικές γραμμές επιδιωκόμενος στόχος στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είναι η επίτευξη γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κάτω από 7%. Οι τιμές αυτές αντιστοιχούν κατά μέσο όρο σε σάκχαρα νηστείας κάτω από 130 mg/dl και σάκχαρα 2 ώρες μετά το φαγητό κάτω από 180 mg/dl. Όπως έχει φανεί σε πληθώρα μελετών, όταν τα επίπεδα σακχάρου κυμαίνονται σε αυτά τα επίπεδα υπάρχει πολύ μικρότερος κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών από τα μάτια, τα νεφρά, τα νεύρα αλλά και το καρδιαγγειακό σύστημα. Σε νέους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μικρής διάρκειας που δεν εμφανίζουν επιπλοκές από τη νόσο και έχουν μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης μπορεί να τεθεί και αυστηρότερος στόχος με τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κάτω από 6-6,5%, με την προϋπόθεση ότι το θεραπευτικό σχήμα δεν προκαλεί συχνές ή βαριές υπογλυκαιμίες. Αντίθετα σε ηλικιωμένους ασθενείς με πολυετή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, επιπλοκές ή άλλη σοβαρή πάθηση (π.χ καρκίνο ή σοβαρή καρδιοπάθεια) μπορεί να τεθεί ως στόχος τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κάτω από 7,5-8% για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας και να απλουστευτεί το θεραπευτικό σχήμα.
-Πώς αντιμετωπίζεται ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2;
Η δίαιτα και η άσκηση αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Έτσι σε κάθε ασθενή πρέπει να δίδεται έμφαση σε αλλαγές στον τρόπο ζωής που συμπεριλαμβάνουν μέτρια απώλεια βάρους (7% του σωματικού βάρους), συστηματική φυσική δραστηριότητα (150 λεπτά/εβδομάδα) και διατροφικές οδηγίες για μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων και λιπαρών από τα τρόφιμα. Επιπλέον, συστήνεται η πρόσληψη άφθονων διαιτητικών ινών (14 g διαιτητικών ινών/1.000 θερμίδες) και τροφίμων ολικής άλεσης. Κατά την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, χορηγούνται και φαρμακευτικές θεραπείες ανάλογα με την περίπτωση κάθε ασθενούς.
