<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Από την άλλη μεριά ακούμε να αναφέρονται πολλοί στο «σύμπλεγμα (κόμπλεξ) ανωτερότητας». Τι είναι αυτό; Ο Άντλερ είπε ότι η αίσθηση ανωτερότητας είναι ο στόχος της ζωής μας, προκειμένου να ξεπεράσουμε το σύμπλεγμα κατωτερότητας που μας συνόδευε από τη στιγμή που ήρθαμε στον κόσμο. Τι γίνεται όμως όταν παρατηρούμε ότι κάποιος φαίνεται να νιώθει πολύ ανώτερος από αυτό που πραγματικά είναι; Έχει επιτύχει τον στόχο της ζωής του, να ξεπεράσει την κατωτερότητά του; Γιατί η συμπεριφορά του δεν μας πείθει ότι κατάφερε κάτι τέτοιο;</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Απαντά η εκπαιδευτική – συμβουλευτική ψυχολόγος Δρ. Καλλιόπη Εμμανουηλίδου</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Πολλές φορές, όταν κάποιος έχει βιώσει εμπειρίες που έχουν δημιουργήσει ένα αίσθημα μειονεξίας, καταφεύγει σε συμπε-, ριφορές και δραστηριότητες που έχουν ως στόχο να αναπληρώσουν αυτήν τη χαμένη αυτοπεποίθηση. Έτσι, δημιουργεί στον εαυτό του μια επίπλαστη εικόνα ισχύος και υπεροχής, καταφέρνοντας παράλληλα να δημιουργήσει και στους άλλους μια τέτοια εντύπωση. </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Κάποιος λοιπόν που φαντάζει αλαζόνας, νάρκισσος, υπερφίαλος ουσιαστικά φοράει ένα προσωπείο, αφού έχει φτιάξει έναν ψεύτικο εαυτό διαφορετικό από αυτόν που είναι στην πραγματικότητα. Το σύμπλεγμα ανωτερότητας είναι ουσιαστικά ίδιο με το σύμπλεγμα κατωτερότητας, καθώς και σε αυτή την περίπτωση έχουμε ένα άτομο με πληγωμένη αυτοεκτίμηση – με τη διαφορά ότι επιλέγει να την κρύψει πίσω από μια «μάσκα» υπερβολικά υψηλής αυτοεκτίμησης. </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Η μάσκα αυτή προσφέρει μια ψευδαίσθηση ασφάλειας, που όμως δεν εξυπηρετεί παρά μόνο επιφανειακά και προσωρινά. Στο βάθος βρίσκεται ένα πληγωμένο παιδί, ένας άνθρωπος διψασμένος για αποδοχή, ένας παραμελημένος άνθρωπος, με ανικανοποίητες τις βασικές συναισθηματικές του ανάγκες.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Ένας ακόμα παράγοντας που συντελεί στο σύμπλεγμα ανωτερότητας είναι και η στάση που κρατάει η οικογένεια κατά την ανατροφή ενός παιδιού. Πολλές φορές ακούμε τους γονείς (ή άλλους φροντιστές, όπως παππούδες και γιαγιάδες) να μιλάνε με υπερβολή για τις ικανότητες ή την εξωτερική εμφάνιση ενός παιδιού:</span></p>
<p><span style="font-size: small;">• «Το παιδί μου είναι φωστήρας!»</span></p>
<p><span style="font-size: small;">• «Είσαι ιδιοφυία!»</span></p>
<p><span style="font-size: small;">• «Είσαι το πιο όμορφο παιδί στον κόσμο!»</span></p>
<p><span style="font-size: small;">• «Τέτοιο παιδί δεν έχει ξαναγίνει!»</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Μπορεί πραγματικά να πιστεύουν κάτι τέτοιο ή να νομίζουν ότι με τον υπερβολικό θαυμασμό και με τέτοιους χαρακτηρισμούς θα χτίσουν μια θετική αυτοεκτίμηση στο παιδί τους. Ανταποκρίνονται όμως τα σχόλια αυτά στην πραγματικότητα; Είναι όμορφο όταν είσαι παιδί να ακούς τέτοια λόγια. Όμως μεγαλώνοντας συνειδητοποιείς ότι δεν συμμερίζεται ο υπόλοιπος κόσμος αυτό τον απέραντο θαυμασμό προς το πρόσωπό σου. Αυτό δημιουργεί δυσπιστία απέναντι στην αξία του εαυτού και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απαξίωσή του. Ή αντίθετα μπορεί να οδηγήσει κάποιον στη δημιουργία ψεύτικου προφίλ, όπως είδαμε παραπάνω στην περίπτωση του αλαζόνα με το ψεύτικο σύμπλεγμα ανωτερότητας. Όταν συνειδητοποιούμε ότι οι δικοί μας άνθρωποι μας έκαναν να πιστέψουμε ότι είμαστε τόσο μοναδικοί, είναι φυσιολογικό να θυμώνουμε μαζί τους που μας εφόδιασαν με μια ψεύτικη αυτοεικόνα.</span></p>
<p><span style="font-size: small;">Απόσπασμα από το βιβλίο της Δρ. Εμμανουηλίδου "Γυρίζω σελίδα στη χαμηλή αυτοεκτίμηση". Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Μεταίχμιο για την ευγενική παραχώρηση του υλικού</span></p>