Η κυρία Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, παιδίατρος – αναπτυξιολόγος, μας εξηγεί ποια είναι τα «βήματα» που πρέπει να κάνει ένα μωρό στη μακρά διαδρομή της ψυχοκινητικής του ανάπτυξης.
Πώς θα καταλάβω αν το παιδί μου χρειάζεται αναπτυξιακό έλεγχο;
Ο ερχομός ενός μωρού, είτε είναι το πρώτο ή το τέταρτο παιδί, είναι ένα συναρπαστικό γεγονός. Ένα από τα πρώτα ερωτήματα που απασχολούν τον κάθε γονέα είναι αν το παιδί αναπτύσσεται με σωστούς ρυθμούς. Η λεγόμενη ψυχοκινητική του ανάπτυξη είναι ένα ζήτημα για το οποίο θα πρέπει να απευθυνόμαστε σε έναν ειδικό παιδίατρο-αναπτυξιολόγο. Οι βασικοί λόγοι που θα σας οδηγήσουν στον ειδικό είναι:
* Δυσκολίες στη μάθηση/δυσλεξία.
* Προβλήματα λόγου.
* Διαταραχή στη συμπεριφορά ή στην επικοινωνία-αυτιστικές διαταραχές.
* Εύκολη διάσπαση προσοχής ή /και υπερκινητικότητα.
* Ευφυΐα/ιδιαίτερα χαρίσματα.
* Δυσκολίες στις λεπτές κινήσεις ή αδεξιότητα.
* Ανωριμότητα που οφείλεται στο ότι γεννήθηκε πρόωρα.
* Δυσκολίες που σχετίζονται με κάποιο χρόνιο νόσημα.
Υπάρχουν συγκεκριμένα σημάδια που χρειάζεται να παρακολουθώ στο παιδί ανάλογα με την ηλικία του;
Βεβαίως, οι ειδικοί έχουν κατηγοριοποιήσει ανά ηλικία τα αναπτυξιακά στάδια που πρέπει να έχει κατακτήσει ένα μωρό και με βάση αυτά προκύπτουν οι ενδείξεις που μπορεί να χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση.
Πρέπει να επισημανθεί όμως ότι ένα παιδί που δεν έχει ακόμα κατακτήσει τους σταθμούς που αντιστοιχούν στην ηλικία του δεν έχει απαραίτητα κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα αλλά χρειάζεται αξιολόγηση η οποία μπορεί να γίνει μόνο από τον ειδικό παιδίατρο-αναπτυξιολόγο.
Όταν το παιδί είναι 3-5 μηνών ανησυχούμε όταν:
- Δεν στηρίζει το κεφαλάκι του
- Δεν χαμογελά όταν του χαμογελάσουμε
- Όταν ακούει κάποιον ήχο δεν κοιτάει προς τη μεριά από όπου προέρχεται
- Δεν μεταφέρει τη ματιά του από το ένα αντικείμενο στο άλλο
- Δε γραπώνει αντικείμενα
Στους 6-8 μήνες τα σημάδια που πρέπει να μας κινητοποιήσουν είναι:
- Δεν γυρίζει προς καμία κατεύθυνση το σώμα του είτε είναι ξαπλωμένο μπρούμυτα είτε ανάσκελα
- Δεν μπορεί να καθίσει
- Δεν κρατάει κουτάλι
Όταν το παιδί γίνει 9-11 μηνών…
- Δεν εστιάζει στις εικόνες κάποιου βιβλίου ούτε για λίγο
- Δεν πιάνει με αντίχειρα και λοιπά δάκτυλα
Ενός έτους-15 μηνών…
- Δεν γυρίζει να κοιτάξει όταν φωνάζουν το όνομά του
- Δεν παίζει με τον εαυτό του στον καθρέπτη
- Δεν αναγνωρίζει αντικείμενα όταν τα ονομάσουμε
- Δεν δείχνει με τον δείκτη
- Δεν χρησιμοποιεί απλά νεύματα, για παράδειγμα δεν σας μιμείται όταν το χαιρετάτε κουνώντας το χέρι σας
Και στο διάστημα των 17-19 μηνών
- Δεν περπατά μόνο του
- Δεν καταλαβαίνει απλές εντολές πχ.«δώσε μου αυτό»
- Δεν φτιάχνει πύργο με 3-4 κύβους
- Δεν έχει λεξιλόγιο τουλάχιστον 10 λέξεων
Ας δούμε και τα σημάδια που μας ανησυχούν για τη μη ομαλή ανάπτυξη του παιδιού μας και σε μεγαλύτερη ηλικία.
Στα 2 έτη
- Δεν πηδά, δεν κλωτσάει μπάλα
- Δεν αναγνωρίζει τα μέρη του σώματος
- Δε ντύνεται δεν ξεντύνεται μόνο του
- Δεν παρακολουθεί ιστορίες στα βιβλία
- Δε φτιάχνει προτασούλες (συνδυασμούς δύο λέξεων)
- Δεν μουτζουρώνει στο χαρτί
Στα 3 έτη
- Δεν ανεβοκατεβαίνει σκάλες
- Δε λέει το όνομά του
Στα 4 έτη
- Δεν τρέχει και δεν κλωτσά μπάλα
- Δεν ορίζει τη χρήση απλών καθημερινών πραγμάτων
- Δεν γνωρίζει χρώματα
Στα 5 έτη
- Δεν ντύνεται μόνο του
- Δεν κάνει συγκρίσεις μεγεθών
- Δεν ξέρει πόσο χρονών είναι
- Δεν πλένει τα χέρια του και το πρόσωπό του με κάποια βοήθεια
- Δεν κάνει φίλους
Στα 6 έτη
- Δεν έχει «κολλητό φίλο»
- Δε γράφει το όνομά του
- Δεν μπορεί να κάνει διάλογο
- Δεν μπορεί να περιγράψει από ποιο υλικό είναι φτιαγμένα απλά καθημερινά πράγματα
- Δεν αντιγράφει γράμματα, επαναλαμβάνει αριθμούς ούτε μετρά μέχρι το 20
Στη συνέχεια της αρθρογραφίας μας θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τι σημαίνουν όλα αυτά τα σημάδια και πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά μας να τα αντιμετωπίσουν.
Κωνσταντίνα Γκόλτσιου.
