Εφηβεία και τεχνολογίες: Οι περίεργες συνήθειες του παιδιού σου που δεν καταλαβαίνεις

<p style="text-align: justify;"><span>Γιατί οι έφηβοι πέφτουν στην κυριολεξία με τα μούτρα στη χρήση και συχνά την κατάχρηση του διαδικτύου, του κινητού (ή και του σταθερού) τηλέφωνου, και, γενικότερα, δείχνουν τέτοια προτίμηση στα πιο σύγχρονα προϊόντα της τεχνολογίας; Συνήθως οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δίνονται σε ένα αρνητικό πλαίσιο, θεωρώντας τις νέες τεχνολογίες καταρχήν "κακές".</span></p>
<p><span>Στο ερώτημά σου απαντά η </span><strong> Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια<a href="http://greekpsychologypages.blogspot.gr/"> <strong>(greekpsychologypages.blogspot.gr)</strong></a>.</strong></p>
<div>
<p><strong><img src="/contentfiles/photos/sekssxeseis/gynaika/barbogli.jpg" alt="" width="80" height="108" /></strong></p>
</div>
<p style="text-align: justify;"><br /><br /><span>Το παρόν άρθρο προσεγγίζει τα ερωτήματα αυτά από μια διαφορετική, παιδοκεντρική σκοπιά, με στόχο να εξηγήσει τα πλεονεκτήματα της χρήσης των νέων τεχνολογιών.</span><br /><br /><span>Για να απαντήσουμε στις παραπάνω ερωτήσεις, θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τις ανάγκες και τα κίνητρα που βρίσκονται στη βάση της συμπεριφοράς των εφήβων, γνωστά σε ψυχολόγους και γονείς. Οι βασικές αυτές αρχές θα είναι το εργαλείο για να κατανοήσουμε γιατί οι έφηβοι επιδεικνύουν αυτές τις "παράξενες, διαφορετικές, τεχνολογικά προηγμένες συμπεριφορές".</span><br /><br /><strong>Διερεύνηση της προσωπικής τους ταυτότητας και πειραματισμός με αυτή</strong><br /><span>Η εφηβεία αποτελεί μια περίοδο έντονης αναζήτησης της προσωπικής ταυτότητας, με σημαντικές παραμέτρους που εκφράζονται μέσα από ερωτήματα όπως: "τι είδους άτομο είμαι;", "τι θέλω να κάνω στη ζωή μου;", "τι είδους σχέσεις θέλω;" αλλά και μέσα από την προσπάθεια αποκοπής από τους γονείς, προκειμένου ν' απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα.</span><br /><br /><span>Οι απαντήσεις σε τέτοιου είδους ερωτήσεις και ο πειραματισμός με την προσωπική ταυτότητα μπορούν να βρουν ένα φόρουμ στο διαδίκτυο και τη χρήση των κινητών, που δίνουν στον έφηβο μια ιδιαίτερη ελευθερία να διερευνήσει τις απορίες του.</span><br /><br /><strong>Ευέλικτη ταυτότητα</strong><br /><span>Η έλλειψη επαφής πρόσωπο με πρόσωπο (ακόμα κι αν κανείς απευθύνεται σε άτομα που τον/την γνωρίζουν) έχει ένα παράξενο αποτέλεσμα στο πώς τα άτομα επιλέγουν να παρουσιάσουν τον εαυτό τους στον "αναγνώστη" τους (μια που ο παραλήπτης του μηνύματος συνήθως το διαβάζει).</span><br /><br /><span>Ο δημιουργός του μηνύματος έχει τη δυνατότητα να είναι απλώς ο εαυτός του ή να αφήσει να φανούν κάποια κομμάτια του εαυτού του, να επικεντρωθεί σε ένα πρόβλημα, μια σκέψη ή, όταν απευθύνεται σε αγνώστους στο διαδίκτυο, να επινοήσει έναν φανταστικό εαυτό.</span><br /><br /><span>Η έλλειψη της πρόσωπο με πρόσωπο επαφής, ακόμα και απέναντι σε φίλους, μπορεί να βοηθήσει τον έφηβο να ανοιχτεί, να είναι ειλικρινής και να θίξει θέματα που ίσως δεν θα κουβέντιαζε σε μια πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση.</span><br /><br /><strong>Συναισθηματική εγγύτητα και αίσθηση ότι ανήκει κάπου</strong><br /><span>Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, οι άνθρωποι πειραματίζονται έντονα με νέες σχέσεις, τόσο φιλικές (με το ίδιο φύλο) όσο και ερωτικές (με το άλλο φύλο). Οι έφηβοι αναζητούν συντρόφους και νέες ομάδες ατόμων όπου θα αισθάνονται αποδοχή και μέλος της ομάδας.</span><br /><br /><span>Όλες αυτές οι σχέσεις αποτελούν μεγάλο μέρος της εξερεύνησης της προσωπικής ταυτότητας του εφήβου. Στο διαδίκτυο υπάρχουν ανεξάντλητες δυνατότητες από άτομα και ομάδες με τις οποίες μπορεί κανείς να επικοινωνήσει, και το κινητό τηλέφωνο (το οποίο ανήκει συνήθως στον έφηβο και όχι σε όλη την οικογένεια, όπως συνήθως γίνεται με το σταθερό) αποτελεί ένα άλλο μέσο συναισθηματικής εγγύτητας και "κρυφού" μοιράσματος με φίλους, ανά πάσα στιγμή, μέρα και νύχτα.</span><br /><br /><strong>Απομάκρυνση από τους γονείς και την οικογένεια</strong><br /><span>Η αναζήτηση προσωπικής ταυτότητας, σχέσεων και ομάδων στις οποίες ν' ανήκει ο έφηβος συμβαδίζει με την ανάγκη του να απομακρυνθεί από τους γονείς του και να πάψει να είναι -από συναισθηματικής/ψυχολογικής άποψης- το μικρό, εξαρτώμενο παιδάκι τους.</span><br /><br /><span>Οι έφηβοι επιθυμούν να ανεξαρτητοποιηθούν και να βάλουν πλώρη για τη δική τους πορεία. Πρόκειται για μια θαυμάσια διαδικασία, και το διαδίκτυο είναι μια θαυμάσια διέξοδος για να καλυφθούν οι ανάγκες ενός πρωτοποριακού, περιπετειώδους πνεύματος-ειδικά μάλιστα όταν οι γονείς δεν ξέρουν σχεδόν τίποτα για το διαδίκτυο και οι έφηβοι έχουν το πάνω χέρι!</span><br /><br /><span>Από την άλλη μεριά, οι έφηβοι φοβούνται την προοπτική του αποχωρισμού από τους γονείς και την αναζήτηση της προσωπικής τους ταυτότητας. Στο κάτω-κάτω, η εξάρτηση από τους γονείς έχει και τα πλεονεκτήματά της!</span><br /><br /><span>Το εκπληκτικό με το διαδίκτυο και το κινητό είναι ότι εξισορροπεί αυτή την αμφιταλάντευση: από τη μια ο έφηβος γνωρίζει νέα άτομα, επικοινωνεί, του ανοίγονται νέοι, εκπληκτικοί ορίζοντες, εξερευνεί τον κόσμο, και από την άλλη μπορεί να βρίσκεται στην ασφάλεια του σπιτιού του κάνοντας αυτά ακριβώς τα πράγματα!</span><br /><br /><strong>Διέξοδος για τις απογοητεύσεις</strong><br /><span>Μια παλαιότερη θεωρία της εφηβείας δηλώνει ότι αυτή η περίοδος της ζωής του ανθρώπου είναι "καταιγίδα και στρες", που, αν και ίσως λίγο μελοδραματικό, ωστόσο περιγράφει τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις που τη χαρακτηρίζουν.</span><br /><br /><span>Υπάρχουν πιέσεις από την οικογένεια, τους φίλους, το σχολείο, τον ίδιο τον εαυτό του εφήβου. Υπάρχουν και σεξουαλικές καθώς και επιθετικές απογοητεύσεις που εντείνονται με τις ορμονικές και σωματικές αλλαγές της εφηβείας. Τι διέξοδο μπορεί να βρει ο έφηβος; </span><br /><br /><span>Μπορεί να βυθιστεί στην ανωνυμία του διαδικτύου ή να χρησιμοποιήσει το κινητό για να στείλει γραπτά ή προφορικά μηνύματα στους φίλους του (και δεν είναι για λόγους οικονομίας η προτίμηση στα γραπτά μηνύματα, αλλά πρόκειται για τη βασική αρχή της απόστασης, που δεν επιτρέπει το ρεζίλεμα, ακόμα και στα μάτια του φίλου/ης).</span><br /><br /><strong>Απόκτηση νέων ικανοτήτων</strong><br /><span>Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αλλά και τα κινητά τηλέφωνα έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ζωής. Όλοι οι έφηβοι θα πρέπει να νιώθουν άνετα και να ξέρουν να χειρίζονται τις νέες τεχνολογίες για να επιβιώσουν στον 21ο αιώνα.</span><br /><br /><span>Το γεγονός ότι το διαδίκτυο είναι τέτοιος πόλος έλξης για τους εφήβους μπορεί τελικά να είναι μια ευτυχής συγκυρία. Ο έφηβος θέλει να εξερευνήσει αλλά και να κάνει κάτι ακόμα. Δεν του φτάνει να έχει απλώς μια συνομιλία ή να δει κάποιες ιστοσελίδες: θέλει να γράψει, να δημιουργήσει τη δική του ιστοσελίδα, να στέλνει ηλεκτρονικά μηνύματα ή γραπτά μηνύματα στο κινητό, να σκανάρει εικόνες, να συνθέσει εικόνες, μουσική και λόγια για να δημιουργήσει τα δικά τους πρωτότυπα μηνύματα και να τα στείλει στους φίλους του.</span><br /><br /><span>Αυτές οι δραστηριότητες τον/την κάνουν να νιώθει καλά με τον εαυτό του. Αποτελεί τρόπο για να αποκτήσουν στάτους και αναγνώριση στην κοινωνική ομάδα των συνομηλίκων και, ταυτόχρονα, να διαφοροποιηθούν από τους γονείς και την οικογένεια που δεν κατέχει τις νέες τεχνολογίες και να δείξουν την υπεροχή τους.</span><br /><br /><span>Για να πετύχουν όλα αυτά τα σημαντικά και ωραία, οι έφηβοι θα πρέπει να αφιερώσουν κόπο και χρόνο στην απόκτηση νέων ικανοτήτων και γνώσεων. Τους αρέσει η αίσθηση ότι μαθαίνουν και ότι κατόρθωσαν κάτι. Τους αρέσει να διδάσκουν άλλα παιδιά, πράγμα που ενδυναμώνει τις γνώσεις τους και χτίζει την αυτοπεποίθησή τους.</span><br /><br /><span>Πέρα από αυτές τα ψυχολογικά οφέλη των νέων τεχνολογιών, τελικά οι έφηβοι αναγκάζονται να γράψουν! Αναγκάζονται να παλέψουν με λέξεις, γραμματική και συντακτικό και να βρουν νέους, δημιουργικούς τρόπους για να εκφραστούν! Ορισμένοι στοχαστές πιστεύουν ότι το διαδίκτυο αναβίωσε την τέχνη της γραπτής έκφρασης. Η γραπτή έκφραση (είτε μέσω κομπιούτερ είτε μέσω κινητού) είναι μια εκπληκτική, άμεση, δυνατή εμπειρία.</span></p>

Σχετικά άρθρα