Μια από τις πολύ συχνές ερωτήσεις είναι πώς μπορεί κανείς να έχει καλύτερη ψυχική υγεία και γιατί κάποιος… σαμποτάρει ο ίδιος τον εαυτό του.
Γράφει η εκπαιδευτική συμβουλευτική ψυχολόγος Δρ. Καλλιόπη Εμμανουηλίδου
Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσουμε για τα αίτια μιας συμπεριφοράς μιας και ο καθένας εμφανίζει ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις με αποτέλεσμα να αλλάζει από άτομο σε άτομο, έστω και ελάχιστα. Προσωπικά αποφεύγω τις κατηγοριοποιήσεις και τις απλουστεύσεις που παρατηρούνται συχνά στις διαγνώσεις.
Είναι μια πρακτική που εμπεριέχει κινδύνους, όπως είναι η ετικετοποίηση, η αυτοεκπληρούμενη προφητεία και η στερεοτυποποίηση ανθρώπων. Ας δούμε λοιπόν, πόσο πολλές μπορεί να είναι οι καταστάσεις ή τα χαρακτηριστικά μας που μας κάνουν κακό.
Βιολογικά αίτια
Ενδέχεται να εμφανίζεται μια διαταραχή ή δυσλειτουργική συμπεριφορά λόγω έκκρισης συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών ή ορμονών που σχετίζονται με τον έλεγχο της παρόρμησης και την κατάθλιψη.
Αυτοεκτίμηση
Ενδέχεται να παρατηρείται χαμηλή αυτοεκτίμηση, που οδηγεί σε μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων και αυτοπειθαρχίας.
Δυσκολία στη συναισθηματική έκφραση
Ενδέχεται το άτομο να μην έχει μάθει να αναγνωρίζει, να εκφράζει και/ή να αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του και να προσπαθεί να τα εκφράσει μέσω άλλων συμπεριφορών, όπως ο θυμός.
Υπερβολικός έλεγχος/ τελειομανία
Ίσως το άτομο προσπαθεί υπερβολικά να ελέγξει τη ζωή του σε διάφορες εκφάνσεις και να… τρελαίνεται ξαφνικά, όταν χάνει τον έλεγχο.
Αυτοκαταστροφικές τάσεις
Συνδέονται με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και υπάρχουν λόγω τραυματικών γεγονότων. Μάλιστα, σε συνδυασμό με αίσθηση χαμηλής αυτοαξίας, ενδέχεται το άτομο να θέλει να «τιμωρήσει» τον εαυτό του.
Στρεβλωμένες απόψεις
Μπορεί το άτομο να έχει πολύ διαστρεβλωμένες απόψεις σχετικά με την ιδανική εικόνα και τη στάση απέναντι στους γύρω του.
Τρόπος ανατροφής
Τα οικογενειακά μοντέλα συμπεριφοράς παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπου και πολλά αππό τα προβλήματα της ζωής μας αντανακλώνται ή βρίσκουν έκφραση μέσα από συμπεριφορές δυσλειτουργικές, όπως είναι η υπερφαγία.
Πρώτο βήμα λοιπόν, της αντιμετώπισης των ανωτέρω είναι ο εντοπισμός των βαθύτερων αιτίων που οδήγησαν σε αυτή την… κακή συμπεριφορά.
Η διερεύνηση αυτή όμως, δεν μπορεί να γίνει από κάποιον που δεν είναι ειδικός ψυχικής υγείας αφού αποσκοπεί στη βαθύτερη κατανόηση κάθε ατόμου ως ξεχωριστής οντότητας και στην υποστήριξή του με τρόπο ολιστικό και εξατομικευμένο.
Διαβάστε σχετικά άρθρα:
Κατάθλιψη: Πώς η ψυχική υγεία επηρεάζει το σώμα;
Τα 8 οφέλη της νηστείας για την υγεία μας. Τι κερδίζουν όσοι την τηρούν;
