«Νομίζω ότι έχω πολλούς ψυχαναγκασμούς… Πώς να με ελέγξω; Δεν αντέχω άλλο»

Τι συμβαίνει όταν σκεφτόμαστε συνέχεια φεύγοντας από το σπίτι αν έχουμε κλείσει τον θερμοσίφωνα; Ή αν ανησυχούμε ότι δεν έχουμε κλειδώσει το σπίτι;

Τι είναι οι ψυχαναγκασμοί; Νομίζω έχω πολλούς τέτοιους στην καθημερινότητά μου και δεν ξέρω πώς να με ελέγξω… Δεν αντέχω άλλο.

Στο ερώτημά σας απάντησε ο Καθηγητής Ψυχιατρικής Πέτρος Σκαπινάκης

Οι ψυχαναγκασμοί περιγράφονται ως σύμπτωμα της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής. Το άτομο «παγιδεύεται» από μια σειρά επαναληπτικών σκέψεων (ιδεοληψίες – obsessions) και συμπεριφορών (ψυχαναγκασμοί – compulsions), που, αν και είναι δίχως νόημα, ακόμη και για τον ίδιο τον πάσχοντα, προκαλούν μεγάλη δυσφορία και είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστούν.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με αυτή τη διαταραχή προσπαθούν να εξουδετερώσουν το άγχος που συνδέεται με τις ιδεοληψίες τους με διάφορες επαναληπτικές και επίμονες πράξεις/ συμπεριφορές που ονομάζονται ψυχαναγκασμοί ή καταναγκασμοί.

Όμως, οι ψυχαναγκασμοί ποτέ δεν προκαλούν από μόνοι τους ευχαρίστηση (όπως π.χ. συμβαίνει όταν ο χαρτοπαίκτης παίζει χαρτιά). Το άτομο νιώθει αναγκασμένο να κάνει την ψυχαναγκαστική πράξη γιατί έτσι θα του φύγει το άγχος που τού έχει προκαλέσει η ιδεοληψία. Χαρακτηριστικά οι καταναγκασμοί απαιτούν πολύ χρόνο πράγμα που τους διαχωρίζει από φυσιολογικές επαναληπτικές συμπεριφορές.

Πώς μπορεί να θεραπευτεί η ΙΨΔ;

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα ψυχαναγκασμών σχετίζονται με τις ιδεοληψίες μόλυνσης, τις ιδεοληψίες αμφιβολίας, το μέτρημα, την επανάληψη συγκεκριμένων λέξεων ή φράσεων, τις συχνές ερωτήσεις επιβεβαίωσης προς τους άλλους ή ανάγκη για εξομολόγηση και την τάξη.

Οι πάσχοντες έχουν πλήρη αίσθηση της πραγματικότητας, γνωρίζουν τη ματαιότητα αυτών που σκέφτονται και κάνουν μα είναι παγιδευμένοι στα δίχτυα μιας αρρώστιας που σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουν ούτε την ύπαρξή της.

Έρευνες τόσο σε ανθρώπους όσο και σε πειραματόζωα έχουν βοηθήσει στην απόκτηση γνώσεων που οδήγησαν σε διάφορες θεραπείες της ΙΨΔ με αποδεδειγμένη πλέον αποτελεσματικότητα. Σε γενικές γραμμές οι θεραπείες διακρίνονται σε δύο είδη: τις φαρμακευτικές και τις ψυχοθεραπείες, με συμπεριφορική θεραπεία με ή χωρίς γνωσιακή θεραπεία.

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Ιδεοψυχαναγκασμοί: Τα σημάδια ότι κάποιος έχει έμμονες ιδέες

Ψυχαναγκασμοί: Ποιες κρυφές μας επιθυμίες εκφράζουν;

Ιδεοψυχαναγκασμοί: Όταν ο εγκέφαλος μάς φορτώνει με έμμονες ιδέες και ατελή προγράμματα

Σχετικά άρθρα