Έλαια μπορεί να συνδέονται με γυναικομαστία σε παιδιά

<p>Τα έλαια tea tree και λεβάντας είναι δημοφιλή συστατικά σε προϊόντα προσωπικής υγιεινής και είδη οικιακής χρήσης, συμπεριλαμβανομένων πολλών που απευθύνονται σε παιδιά.</p>
<p>Μπορούν όμως τα συστατικά, που συχνά προβάλλονται ως φυτική εναλλακτική επιλογή, να προκαλέσουν αφύσικη ανάπτυξη του στήθους σε αγόρια και κορίτσια;</p>
<p>Κάποιες μικρής έκτασης μελέτες συνιστούν ότι η συχνή χρήση λοσιόν, σαμπουάν, τζελ φορμαρίσματος και ακόμα μια συγκεκριμένη κολόνια που περιέχει έλαια λεβάντας και tea tree ευθύνεται για την ανάπτυξη του στήθους στα αγόρια, επίσης γνωστή σαν γυναικομαστία, όπως και σε κορίτσια ηλικίας μόλις 4 και 5 χρονών.</p>
<p>Αλλες μελέτες δεν έχουν καταλήξει στα ίδια συμπεράσματα και οι περιπτώσεις αυτές μοιάζουν να είναι σπάνιες. Επιπλέον, η επιστημονική έρευνα στα περισσότερα φυτικά προϊόντα είναι ελάχιστη.</p>
<p>Το Αμερικάνικο Γραφείο για το Φαγητό και τα Φάρμακα δεν επιβλέπει βασικά έλαια εκτός εάν προορίζονται για χρήση σε φάρμακα, καθιστώντας το δύσκολο να ξέρει κανείς πόσο αποτελεσματικά και ασφαλή είναι αυτά τα προϊόντα.</p>
<p>Τα έλαια λεβάντας και tea tree είναι από τα ευρέως χρησιμοποιούμενα βασικά έλαια. Παρόλο που η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα η λεβάντα χρησιμοποιείται συχνά στην αρωματοθεραπεία και σε χαλαρωτικές λοσιόν ενώ το έλαιο tea tree σε περιπτώσεις ακμής, μύκητες στα νύχια και άλλες δερματικές παθήσεις.</p>
<p>Το 2007 ο παιδίατρος Clifford Bloch παρατήρησε ότι τρεις από τους ασθενείς του, αγόρια ηλικίας 4, 7 και 10 ετών παρουσίαζαν αφύσικη ανάπτυξη του στήθους. Αφού μίλησε με τους γονείς τους έμαθε ότι το ένα είχε χρησιμοποιήσει ένα θεραπευτικό balm με βάση τη λεβάντα, το δεύτερο ένα τζελ φορμαρίσματος και σαμπουάν με έλαια λεβάντας και tea tree και το τρίτο ένα σαμπουάν και μία λοσιόν για το δέρμα με λεβάντα.</p>
<p>Ο Bloch έκανε τεστ αναζητώντας εσωτερικές και εξωτερικές πηγές της ορμόνης οιστρογόνο που θα μπορούσαν να προκαλούν το σύμτωμα αυτό στα αγόρια και έφτασε στα καλλυντικά που χρησιμοποιούσαν.</p>
<p>Τα έλαια λεβάντας και tea tree έχουν φυτοοιστρογόνα (phytoestrogens), ουσίες που μιμούνται την ορμόνη οιστρογόνο. Η σόγια είναι επίσης πηγή φυτοοιστρογόνων.</p>
<p>Τα ευρήματα του Bloch που δημοσιεύτηκαν στο Περιοδικό Ιατρικής New England οδήγησαν σε μια μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Επιστημών Υγείας (NIEHS) που βρήκε ότι και τα δύο έλαια μπορούν να λειτουργήσουν σαν οιστρογόνο. Η έρευνα παρακίνησε τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας να εκδώσουν προειδοποίηση ότι τα έλαια λεβάντας και tea tree ενδέχεται να διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα σε αγόρια που χρησιμοποιούν συχνά προϊόντα που τα περιλαμβάνουν.</p>
<p>Ο Tony Starkman CEO της Επιχειρηματικής Ενωσης Tea Tree στην Αυστραλία αποκαλεί τη μελέτη "φτωχή επιστήμη". Σημείωσε ότι η ποσότητα των ελαίων που περιέχεται στα προϊόντα είναι πολύ μικρή για να επιφέρει βλάβη. "Γεγονός είναι ότι το έλαιο tea tree δεν περιλαμβανόταν στα δύο από τα τρία προϊόντα τοπικής χρήσης, συνεπώς το να συνδέει κανείς τη γυναικομαστία με το συγκεκριμένο έλαιο είναι στην καλύτερη περίπτωση αβέβαιο και στη χειρότερη αδέξιο."</p>
<p>Ενα χρόνο μετά την έρευνα του NIEHS το Ερευνητικό Ινστιτούτο για Υλικά σε Αρώματα διεξήγαγε δική του μελέτη χρησιμοποιώντας ποντίκια. Δεν προέκυψε καμμία απόδειξη ότι τα έλαια λεβάντας και tea tree επηρεάζουν τις ορμόνες. Το 2013 ολοκλήρωσε δεύτερη μελέτη με το ίδιο συμπέρασμα.</p>
<p>Πιο πρόσφατα ο παιδίατρος Alejandro Diaz δημοσίευσε έρευνα που απέδιδε σε μια κολόνια με βάση τη λεβάντα την αφύσικη ανάπτυξη στήθους σε δύο νεαρούς ασθενείς του. Στήριξε τα αποτελέσματα σε χημική ανάλυση της κολόνιας.</p>
<p>Ο ειδικός στην αρωματοθεραπεία και σύμβουλος επιχειρήσεων Robert Tisserand που δίνει διαλέξεις για τα βασικά έλαια πρότεινε ότι οι ρύποι στα έλαια μπορεί να ευθύνονται για την οιστρογονική αντίδραση στους νεαρούς ασθενείς του Diaz. "Νομίζω ότι είναι ένα πραγματικό αίνιγμα το τι ακριβώς συνέβη. Χρησιμοποιούνται πολλοί μετρικοί τόνοι ελαίων λεβάντας και tea tree σε καταναλωτικά προϊόντα κάθε χρόνο. Δεν ξέρουμε πόσα από αυτά απευθύνονται σε παιδιά αλλά αυτό που βλέπουμε δεν είναι μια επιδημική αντίδραση, αντιπροσωπεύει έναν πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων."</p>
<p>Οι έρευνες για τα έλαια λεβάντας και tea tree δεν είναι οριστικές, παρατηρεί η γιατρός εναλλακτικής ιατρικής Trevor Cates. "Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του στήθους και ο αριθμός των φυτοοιστρογόνων στα έλαια λεβάντας και tea tree είναι πολύ μικρός για να οδηγεί σε γυναικομαστία. Τα αγόρια μπορεί να εκτέθηκαν σε άλλες περιβαλλοντικές τοξίνες που προκάλεσαν το πρόβλημα ή να είχαν γενετική προδιάθεση. Θα ήθελα να δω μια μελέτη που να διασφαλίζει ότι τα έλαια δεν επηρεάστηκαν από πιθανές πηγές μόλυνσης, όπως τα εντομοκτόνα ή τα χημικά της συσκευασίας."</p>
<p>Ο Diaz από το Νοσοκομείο Παίδων Nicklaus στο Μαϊάμι παραδέχεται ότι κάποια παιδιά μπορεί να είχαν γενετική προδιάθεση στη γυναικομαστία που ενεργοποιήθηκε με αρκετή έκθεση στα έλαια λεβάντας και tea tree. Ή αυτή να οφείλεται στους ρύπους σε βασικά έλαια που με κάποιο τρόπο την προκάλεσαν. Αλλά προσθέτει "είναι ευθύνη της βιομηχανίας τα προϊόντα που πωλούνται να είναι ασφαλή".</p>
<p>Ο Bloch υποστηρίζει ότι εξακολουθεί να συναντά τρεις με τέσσερις περιπτώσεις γυναικομαστίας κάθε χρόνο. Σε μία από αυτές η μητέρα ψέκαζε τα πάντα στο σπίτι – και τα σεντόνια – με ένα σπρέι με άρωμα λεβάντας. Όταν ο γιος της πήγε να ζήσει με τον πατέρα του τα συμπτώματα εξαφανίστηκαν. Ο Bloch συνάντησε ένα παρόμοιο σενάριο σε ένα εξάχρονο κορίτσι με μεγάλο στήθος. Σε μια άλλη περίπτωση ένα νεαρό αγόρι σταμάτησε να χρησιμοποιεί ένα λάδι για τα μαλλιά με tea tree έλαιο και το στήθος του επανήλθε στο φυσιολογικό μέγεθος. "Δεν είναι σύνηθες. Το βλέπω σε έναν συγκεκριμένο αριθμό παιδιών." λέει ο Bloch.</p>
<p>Σε όλες τις περιπτώσεις που κατέγραψαν οι Bloch και Diaz το πρησμένο στήθος υποχώρησε όταν σταμάτησε η χρήση των προϊόντων.</p>
<p>Κανένας από τους δύο γιατρούς δεν συνιστά στους καταναλωτές να αποφεύγουν τη χρήση προϊόντων με έλαια λεβάντας και tea tree.</p>
<p>Ο Diaz αναφέρει ότι δεν έχει επαρκείς αποδείξεις για να ισχυριστεί ότι δεν είναι ασφαλή. "Στο Μαϊάμι τα παιδιά χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη κολόνια με βάση τη λεβάντα και τα περισσότερα δεν εκδηλώνουν γυναικομαστία. Κανείς δεν συνιστά τη διακοπή χρήσης σόγιας αν και έχει και οιστρογονική δράση."</p>
<p>"Είμαι διστακτικός να κάνω δηλώσεις εκεί που δεν έχω αποδείξεις. Αλλά όταν πρόκειται για προϊόντα χωρίς συνταγή γιατρού, που προβάλλονται ως 'φυτικά' δεν ξέρεις πάντα τι παίρνεις. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός με ο,τιδήποτε βάζει στο δέρμα του – υπάρχουν πολλά αλλεργιογόνα στο περιβάλλον. Εμείς βρήκαμε μόνο μία ορμονική αντίδραση." καταλήγει ο Bloch.  </p>

Σχετικά άρθρα