Πώς οι ενοχές μας κάνουν χειρότερους: Η ιστορία της γυναίκας που απατούσε τον άνδρα της

<p style="text-align: justify;"><em>Μας λένε διαρκώς πως είναι ηθικό να αιοθανόμασιε ενοχές όταν κάνουμε κάτι κακό, γιατί ο πόνος που είναι ουνδεδεμένος με τις ενοχές θα αποδειχτεί τόσο δυσμενής ώστε δεν πρόκειται να ξανακάνουμε το ίδιο σφάλμα.</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Αν ίοχυε κάτι τέτοιο, θα ήμουν ο πρώτος που θα πρότεινε ν' αναπτύξουμε όσο περισσότερες ενοχές μπορούμε ώστε να γίνουμε λιγότερο επιρρεπείς σε λάθη. Δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Και μάλιστα, η αντίθετη συμπεριφορά είναι πιο αποτελεσματική- δηλαδή, μην επικρίνετε καθόλου τον εαυτό σας, μα αναλύστε τα σφάλματα και τις αμαρτίες σας κι έπειτα βάλτε τα δυνατά σας να μην τα επαναλάβετε. Όταν επικρίνετε τον εαυτό οας για τα λάθη σας, πείθεστε πως είναι σχεδόν αδύνατον να συμπεριφερθείτε καλύτερα και πως η χειρότερη συμπεριφορά είναι ό,τι ακριβώς χρειάζεται ένα κτήνος σαν κι εσάς για τιμωρία.</em></p>
<p style="text-align: justify;">Άλλωστε πώς αλλιώς μπορείτε να αποτυπώσετε ένα σφάλμα στη μνήμη σας αν δεν υποφέρετε εξαιτίας του; Πάρτε για παράδειγμα τη Λούσυ. Παντρεύτηκε, ο άνδρας της της έφυγε για υπηρεσία στο εξωτερικό, ένιωσε μοναξιά και τα ’φτιάξε με κάποιον άλλο. Παρόλο που είχε ηθικούς ενδοιασμούς γι' αυτή τη σχέση, την απολάμβανε τόοο ώσιε μπλόκαρε κάθε σκέψη να δώσει ένα τέλος ή να επικρίνει αυστηρά τον εαυτό της.</p>
<p style="text-align: justify;">Μα η σχέση αυτή έληξε σε έξι μήνες κι έπειτα βρέθηκε σχεδόν αμέσως στην αγκαλιά κάποιου άλλου άντρα. Τώρα πια είχε αρχίσει να μισεί τον εαυτό της. Σ’ αυτή τη φάση αποφάσισε ότι ήταν μια πόρνη, ένα διεφθαρμένο άτομο που δεν άξιζε βοήθεια και καλά θα έκανε να πάει με όποιον άντρα εξέφραζε κάποιο ενδιαφέρον γι' αυτήν. Ένα βράδυ μετά από ένα πάρτι, πρόσεξε ότι ένας από τους καλεσμένους την ακολουθούσε με το αυτοκίνητό του. Τι έκανε: Το μόνο πράγμα που ταίριαζε σε μια «πόρνη». Βγήκε από το αυτοκίνητό της, μπήκε στο δικό του κι έκανε έρωτα μαζί του. Έπειτα γύρισε στο σπίτι της. Αργά το βράδυ μου τηλεφώνησε κλαίγοντας – ήταν στα πρόθυρα της αυτοκτονίας και ζητούσε βοήθεια.</p>
<p style="text-align: justify;">Δεν πέρασε πολύς καιρός και κατάλαβε τι έκανε στον εαυτό της. Αλλαξε τελείως όταν συνειδητοποίηοε πως η αυτεπίκριση την είχε πείσει πως ήταν διεφθαρμένη κι όχι απλώς μια ανόητη κι άπιστη σύζυγος. Ούτε μια φορά δε συμφώνησα πως οι πράξεις της ήταν ανώδυνες. Έτσι όπως σηκωνόταν από το ένα κρεβάτι κι έπεφτε στο άλλο θα μπορούσε να κολλήσει κάποιο αφροδίσιο νόσημα ή να μείνει έγκυος, πράγμα τρομερά άδικο για τον άνδρα της. Επέμενα όμως ότι φερόταν τόοο απερίσκεπτα επειδή οι ενοχές της την είχαν αναστατώσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε δεν είχε άλλη επιλογή από το να συνεχίζει να τιμωρεί τον εαυτό της μ’ αυτές τις πράξεις. Όταν το κατάλαβε, το πρόβλημα εξαλείφθηκε.</p>
<p style="text-align: justify;">Δε θα σας κάνει κακό να κατηγορήσετε λίγο τον εαυτό σας. Αυτό που πρέπει να προσέξετε είναι η αυστηρή και διαρκής αυτοεπίκριση. Όταν πιστεύετε πως είστε ανάξιοι, φροντίζετε να μη σας συμβεί τίποτα το αξιόλογο. Ο χειρότερος εχθρός μας είναι ο εαυτός μας. Το αγόρι που άκουσε πως δεν πρόκειται να δει ποτέ προκοπή επειδή αντέγραψε σ’ ένα διαγώνισμα και πως θα ’πρεπε να ντρέπεται για τη στενοχώρια που προκάλεσε στη μητέρα του, θα νιώσει οπωσδήποτε ότι δεν αξίζει την αγάπη της μητέρας του και θα κάνει τα πάντα ώστε εκείνη να το μισήσει. Στο κάτω κάτω, επανειλημμένα του έχει πει ότι δεν αξίζει την αγάπη της – και πώς είναι δυνατόν να κάνει λάθος η μητέρα του;</p>
<p style="text-align: justify;">Το φάρμακο γι’ αυτή την αρρώστια είναι η αυτοαποδοχή, η αποδοχή των αδυναμιών μας, των ανθρώπινων σφαλμάτων και συνηθειών μας· ταυτόχρονα όμως πρέπει να προσπαθούμε όσο μπορούμε να ξεπεράσουμε τις ενοχλητικές ανθρώπινες αδυναμίες που όλοι κληρονομούμε όταν γεννιόμαστε. Το σπουδαίο μάθημα που πρέπει να εμπεδώσουν όσοι κατηγορούν τον εαυτό τους είναι να συγχωρούν όχι μόνο τους άλλους αλλά και τον εαυτό τους.</p>
<p style="text-align: justify;">Κείμενο του ψυχοθεραπευτή Δρ. Πολ Χωκ </p>

Σχετικά άρθρα