<p style="text-align: justify;" lang="el-GR">Τα παιδιά αντιγράφουν ό,τι βλέπουν και ακούν. Δεν αντιγράφουν μόνο λέξεις και φράσεις, αντιγράφουν και κινήσεις, τρόπους συμπεριφοράς και το συναίσθημα που ακολουθεί τη συμπεριφορά. Παρατηρήστε τη μητέρα που δείχνει με αποστροφή μια αράχνη παρουσία του παιδιού.</p>
<p style="text-align: justify;" lang="el-GR">Η αντιγραφή φόβων δεν περιορίζεται στην παιδική ηλικία. Μπορεί να συμβεί και αργότερα, αλλά η πιθανότητα να “κολλήσουμε” φόβο από κάποιον είναι σε γενικές γραμμές μεγαλύτερη στα χρόνια της διαμόρφωσης. Αν ζήσουμε τα παιδικά μας χρόνια σε περιβάλλον όπου ο θυμός είναι ταμπού κι όπου οι διαφορές δε συζητιούνται ποτέ ανοιχτά, μαθαίνουμε να φοβόμαστε τις διαφωνίες. Το γεγονός ότι ένα θέμα αποφεύγεται σε μια οικογένεια, κάνει το θέμα μυστηριώδες και συνεπώς περισσότερο τρομακτικό. Όσο ο φόβος παραμένει στη σκέψη και δε γίνεται παραδεκτός για να συζητηθεί, καταλήγει αυθύπαρκτος και ξεπερνά τα όρια, ιδιαίτερα στα παιδιά, που έχουν πολύ ζωηρότερη φαντασία από τους μεγάλους.</p>
<p style="text-align: justify;" lang="el-GR">Οι μεγάλοι υποθέτουν συνήθως ότι τα παιδιά ζουν ευτυχισμένα, επειδή δεν αναγκάζονται να ανησυχούν για τα χρήματα ή την εργασία. Τα παιδιά δεν έχουν τις ευθύνες των μεγάλων και είναι φυσικό να βγαίνει το λανθασμένο συμπέρασμα ότι δεν ανησυχούν για τίποτα. Τα παιδιά υποφέρουν όμως από φόβους όπως και οι μεγάλοι, μόνο που τα παιδιά βιώνουν ακόμη πιο σαρωτικούς φόβους και δεν έχουν τη δυνατότητα να τους εκφράσουν με λόγια. Όταν ακούσουμε πάταγο έξω, νομίζουμε πως ήρθε το τέλος του κόσμου και πετρώνουμε από φόβο -επειδή δεν ξέρουμε, σαν παιδιά, ότι πρόκειται για το φυσικό φαινόμενο του κεραυνού. Όταν εμφανιστεί μπροστά μας το πελώριο ζώο, πάει να σταματήσει η καρδιά μας -επειδή δεν ξέρουμε πως είναι ο σκύλος του γείτονα που όμως είναι φιλικός και άκακος.</p>
<p style="text-align: justify;" lang="el-GR">Ορισμένοι γονείς πιστεύουν ότι δεν πρέπει να χαϊδεύουν πολύ τα παιδιά τους, γι΄ αυτό τα αγνοούν, όταν φοβούνται τη νύχτα και κλαίνε. Υποθέτουν ότι, αφήνοντας το παιδί να ξεπεράσει μόνο του το φόβο, δεν του χαλούν το χαρακτήρα, ενώ αληθεύει το τελείως αντίθετο. Το παιδί που αφήνεται στους φόβους του νιώθει εγκαταλειμμένο και υπερβολικά αβοήθητο, με συνέπεια να είναι λιγότερο ικανό να αντιμετωπίσει καταστάσεις φόβου στη μελλοντική ζωή του. Το παιδί που δεν παίρνει θετική βοήθεια και προστασία, όταν προσπαθεί να εξοικειωθεί με τον κόσμο γύρω του, δε θα γίνει πιο σκληρό αλλά πιο αδύναμο. Αν αφήσετε το παιδί να κλάψει, τότε είναι που το χαλάτε, κι αν το τιμωρήσετε για τους φόβους του, καταστρέφετε τις πιθανότητες να γίνει άτομο με αυτοπεποίθηση.</p>
<p style="text-align: justify;" lang="el-GR"><strong><em>Απόσπασμα από το βιβλίο της <span lang="en-US">Vera Peiffer </span>«Νικήστε τους φόβους». Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Διόπτρα για την ευγενική παραχώρηση του υλικού.</em></strong></p>