<p><strong>Γράφει ο Αντώνης Παπασωτηρίου, ορθοπεδικός</strong></p>
<p><img src="/contentfiles_2016b/ygeia/%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF/PAPASWTHRIOU.jpg" alt="" width="200" height="150" /></p>
<p>Το σύνδρομο πρόσκρουσης ώμου ονομάζεται αλλιώς νόσος μυοτενόντιου πετάλου ή σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής (impingement syndrome) ή τενοντίτιδα υπερακανθίου ή ώμος του κολυμβητή ή ακόμα και «ώμος του ρίπτη». Αποτελεί μία από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στον ώμο.</p>
<p>Στο σύνδρομο πρόσκρουσης του ώμου περιλαμβάνονται όλα τα συμπτώματα όπως είναι ο πόνος που προκαλείται από την προστριβή του μυοτενοντίου πετάλου (rotator cuff) των στροφέων μυών (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσονα στρογγύλο και υποπλάτιος) μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου και του κορακο-ακρωμιακού τόξου. Από τους παραπάνω τέσσερις τένοντες των στροφέων μυών του ώμου ο περισσότερο εκτεθειμένος είναι ο υπερακάνθιος.</p>
<p><span style="font-size: small;"><strong>Αιτίες και παθογένεια</strong></span></p>
<p>Μία από τις κύριες αιτίες του συνδρόμου είναι οι ανωμαλίες στο σχήμα του ακρωμίου. Έχουν περιγραφεί 3 τύποι ακρωμίου (επίπεδος, κυρτός και αγκιστροειδής (hooked)) με το μεγαλύτερο ποσοστό υπακρωμιακής προστριβής να συμβαίνει στο ακρώμιο τύπου hooked. Ακόμα οστεόφυτα στην ακρωμιοκλειδική άρθρωση μπορεί να είναι η αιτία της μηχανικής προστριβής.</p>
<p>Επιπλέον τα κατάγματα του μείζονος βραχιονίου ογκώματος πωρωμένα σε πλημμελή θέση μπορεί να αποτελούν αιτία μείωσης του υπακρωμιακού χώρου και προστριβής του μυοτενόντιου πετάλου.</p>
<p><span style="font-size: small;"><strong>Κλινική εικόνα</strong></span></p>
<p>Οι ασθενείς με το σύνδρομο πρόσκρουσης του ώμου καθυστερούν την επίσκεψη τους στον ορθοπαιδικό διότι τα συμπτώματα τους δεν είναι έντονα στα πρώτα στάδια της νόσου. Έχουν περιγραφεί 3 στάδια της νόσου (Neer, 1972). Το 1ο στάδιο εμφανίζει την εικόνα της τενοντίτιδας και παρουσιάζεται συνήθως σε νέους αθλητές ηλικίας κάτω των 25 ετών.</p>
<p>Είναι μία διαδικασία οξείας φλεγμονής και οιδήματος του τένοντα. Το 2ο στάδιο παρουσιάζεται σε άτομα μεταξύ 25 και 40 ετών, και είναι η συνέχιση της διαδικασίας του 1ου σταδίου. Στο 3ο στάδιο μπορεί να εμφανισθούν και ρήξεις στην μάζα του μυοτενοντίου πετάλου και παρουσιάζεται συνήθως σε ασθενείς άνω των 40 ετών.</p>
<p>Βέβαια δεν υπάρχει απαραίτητη αντιστοιχία μεταξύ ηλικίας και σταδίου της νόσου. Για παράδειγμα μία γυναίκα 45 ετών μπορεί να είναι στο 1ο στάδιο εάν εξετασθεί αμέσως μετά το πρώτο επεισόδιο προστριβής του τένοντα.</p>
<p><img src="/contentfiles_2016b/ygeia/orthopedikh/11-2017/%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1.jpg" alt="" width="640" height="480" /></p>
<p><strong>Έτσι λοιπόν ένας ασθενής μπορεί να εμφανίσει:</strong></p>
<p>1. πόνο στην περιοχή του ώμου κυρίως στην έξω επιφάνεια αυτού.<br />2. Δυσχέρεια στις κινήσεις του ώμου, με δυσκολία εκτέλεσης καθημερινών εργασιών (π.χ να σηκώνει σακούλες από το supermarket).<br />3. Αίσθημα ότι το χέρι του μαγκώνει.</p>
<p><span style="font-size: small;"><strong>Διάγνωση</strong></span></p>
<p>Η διάγνωση του συνδρόμου θα στηριχθεί σε κλινική εξέταση και απεικονιστικές εξετάσεις</p>
<p><strong>Στην κλινική εξέταση τα κύρια αντικειμενικά ευρήματα είναι:</strong></p>
<p>Α. Το θετικό επώδυνο τόξο, δηλαδή πόνος κατά την απαγωγή του μέλους μεταξύ 60 και 120 μοιρών που βρίσκεται όμως σε εσωτερική στροφή.<br />Β. Μείωση της δύναμης της εξωτερικής στροφής του άνω άκρου.<br />Γ. Περιορισμός προσαγωγής με το άνω άκρο σε εσωτερική στροφή.<br />Δ. Σημείο πρόσκρουσης του ώμου με το μείζων βραχιόνιο όγκωμα να πιέζεται στην πρόσθια επιφάνεια του ακρωμίου (π.χ. impingment Hawkins-Kennedy test).</p>
<p>Οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν τις απλές ακτινογραφίες του ώμου (π.χ προσθιοπίσθια (F) και σε έσω και έξω στροφή), τον υπέρηχο (Ultrasound (U/S), περιγράφηκε πρώτη φορά από τον Grass και Middleton το 1984 ), την μαγνητική τομογραφία (Magnetic resonance imaging (MRI)).</p>
<p>Πράγματι στα πρώτα στάδια της νόσου οι ακτινογραφίες μπορεί να είναι φυσιολογικές και να μην αποκαλύψουν βλάβες των τενόντων που μπορεί να διαγνωσθούν μέσα από έναν υπέρηχο ή μία μαγνητική τομογραφία.</p>
<p><span style="font-size: small;"><strong>Θεραπεία</strong></span></p>
<p>Η θεραπεία διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική. Μελέτες έχουν δείξει ότι η συντηρητική αντιμετώπιση δίνει λύση στο πρόβλημα της υπακρωμιακής προστριβής στο 70-90% των ασθενών. Περιλαμβάνει λοιπόν ανάπαυση-ξεκούραση, φυσικοθεραπείες, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (Non-steroidal anti-inflammatories (NSAIDs) από το στόμα για περιορισμό του πόνου (χρονικό διάστημα λήψης περίπου 2 εβδομάδες), ή ακόμα NSAIDs με τη μορφή γέλης (gel).</p>
<p>Ακόμα και ενέσεις κορτικοστεροειδών έχουν προταθεί για την θεραπεία του συνδρόμου υπακρωμιακής προστριβής χωρίς όμως να προσπερνούν τις 3 εγχύσεις. Τονίζεται ότι η συντηρητική θεραπεία δεν μπορεί να συνεχίζεται εφόσον δεν παρατηρείται ύφεση των συμπτωμάτων. Ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι μικρότερος από 6 μήνες και ακόμα μικρότερος όταν μιλάμε για νέους αθλητές. Βέβαια ο χρόνος της συντηρητικής αντιμετώπισης εξαρτάται και από τις ιδιαιτερότητες του ασθενούς.</p>
<p>Σε εμμονή των συμπτωμάτων παρά την εφαρμογή της συντηρητικής θεραπείας σειρά παίρνει στη συνέχεια η χειρουργική θεραπεία. Και ακόμα περισσότερο η χειρουργική διαχείριση έχει θέση όταν το σύνδρομο πρόσκρουσης του ώμου συνδυάζεται με ρήξη του μυοτενοντίου πετάλου, ειδικότερα σε νέους αθλητές.</p>
<p><img src="/contentfiles_2016b/ygeia/orthopedikh/11-2017/%CE%B1%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B7%CF%83%CE%B7%20%CF%8E%CE%BC%CE%BF%CF%85.jpg" alt="" width="640" height="480" /></p>
<p>Η εγχείρηση συνίσταται σε ανοικτή ή αρθροσκοπική αποσυμπίεση (Arthroscopic Subacromial Decompression (ASAD)). Φαίνεται και υποστηρίζεται από την διεθνή βιβλιογραφία ότι η αρθροσκοπική αποκατάσταση έχει αποτελέσματα που συγκρίνονται με αυτά της ανοικτής μεθόδου και μάλιστα η αποκατάσταση είναι πιο αποτελεσματική μετά την αρθροσκοπική αντιμετώπιση της νόσου. Όσο αφορά την χειρουργική αντιμετώπιση, αυτή επικεντρώνεται σε δύο πυλώνες.</p>
<p>Ο ένας είναι η υπακρωμιακή αποσυμπίεση που επιτυγχάνεται με την ακρωμιοπλαστική και ο άλλος έχει να κάνει με τον τραυματισμό του μυοτενοντίου πετάλου. Η αντιμετώπιση της ρήξης του τένοντα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στο χειρουργείο και να αποκαθίσταται με συρραφή όταν κρίνεται απαραίτητο. Για παράδειγμα μία ρήξη του μυοτενοντίου πετάλου που περιλαμβάνει πάνω από το 50% της μάζας του, έχει σοβαρή ένδειξη για χειρουργική συρραφή στην διάρκεια της αρθροσκόπησης.</p>
<p><br /><strong>Αντώνης Παπασωτηρίου</strong><br /><strong>Ορθοπεδικός</strong><br /><strong>α[email protected]</strong></p>
<p> </p>