Παραδόξως, η εικόνα της γυναίκας είναι συνυφασμένη με δύο αντίθετα µεταξύ τους στερεότυπα. Το στερεότυπο της πιστής συντρόφου όπως η Πηνελόπη, της γυναίκας που είναι αφοσιωμένη αιώνια στον άντρα της και αγόγγυστα υπομένει τις όποιες στερήσεις ή κακουχίες που οι περιστάσεις ή ο ίδιος ο άντρας θα της επιβάλουν.
Από την άλλη, το στερεότυπο της άπιστης γυναίκας (ως άστατου θηλυκού, ικανού να καταστρέψει με την απιστία της τον άντρα).
Κανένα από αυτά βέβαια δεν αρκεί για να εξηγήσει το γυναικείο ψυχισµό και τη σχέση του με το πολύπλοκο θέµα της απιστίας. Πότε, αλήθεια, μια γυναίκα γίνεται άπιστη στον άντρα ή στον ερωτικό της σύντροφο; Όταν τον έχει βαρεθεί; Όταν τον θέλει πάρα πολύ και φοβάται ασυνείδητα μήπως αυτός την εγκαταλείψει και προλαβαίνει εκείνη να τον εγκαταλείψει πρώτα, έστω συµβολικά; Όταν θέλει να επιβεβαιώσει τη σεξουαλική της ταυτότητα ή τη γυναικεία της αυταρέσκεια; Όταν ο σύζυγος έχει πάψει να την προσέχει, είναι σαν να µην υπάρχει γι’ αυτόν ή έτσι τουλάχιστον το αντιλαμβάνεται εκείνη και έχει ανάγκη κάποιος άλλος να της πει «Ναι, σε ποθώ και άρα υπάρχεις».
Απιστία σαν αντίδοτο σε μια λανθάνουσα ή ορατή κατάθλιψη; Εδώ η παρανοµία αποσπά τη γυναίκα από τη θλίψη της.
Όταν η ισοπεδωµένη καθημερινότητα χρειάζεται να διανθιστεί µέσα από μια έστω κατασκευασμένη ένταση; Όταν θέλεις να επισπεύσεις το τέλος µιας καταδικασμένης σχέσης ή όταν, αντίθετα, θέλεις να συντηρήσεις αυτή τη συμβατική σχέση µέσα από την απιστία; Πολλά και αντιφατικά τα κίνητρα.
Ποια είναι τα συναισθήματα που γεννά η απιστία στη γυναίκα;
Η γυναίκα μπορεί να νιώσει ενοχή από την παρανοµία ή κρυφή ευχαρίστηση και ηδονή µέσα από αυτή. Στιγµατισµένη αλλά και δικαιωμένη σε περίπτωση που νιώθει ματαιωμένη, στερημένη ή κακοποιηµένη από τον άντρα της. Υπερήφανη αλλά και ταπεινωμένη µαζί. Νικήτρια και ηττηµένη. Παράδοξα ζωντανή και σε εγρήγορση αλλά και θλιμμένη και μελαγχολική. Πολλά και αντιφατικά τα συναισθήματα.
Ποιον προδίδει η γυναίκα που απιστεί; Προδίδει το σύζυγό της μόνο; ‘Η και έναν ολόκληρο τρόπο με τον οποίο µεγάλωσε; Τις συµβατικές αξίες ενός κοινωνικού συστήματος με τις οποίες μεγάλωσε; Προδίδει τα παιδιά της, αν έχει; Και την εικόνα της καλής μητέρας; Την ίδια της τη µητέρα ή και τον πατέρα της και τις προσδοκίες που ενδεχοµένως αυτά τα πρόσωπα είχαν από την ίδια, όπως, π.χ. την προσδοκία μιας άξιας, αφοσιωμένης στην οικογένεια γυναίκας; ‘Η επαναλαµβάνει αντίστοιχες προδοσίες που έζησε το πρώιµο οικογενειακό της περιβάλλον;
Εντέλει, η γυναικεία απιστία μάς φανερώνει τις αντιφάσεις της ψυχής µας µε την ατομική µας ιστορία αλλά και µε το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο καλούµαστε να ζήσουµε µια ζωή καθόλου εύκολη, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Μιλώντας για εμάς και τα προβλήματά μας – Τα δώρα της ψυχολογίας» της Δρ. Μυρσίνη Κωστοπούλου, κλινική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια. Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Καστανιώτη για την ευγενική παραχώρηση του υλικού.
