Πώς καταλαβαίνουμε ότι κάποιος έχει κατάθλιψη;

<p style="text-align: justify;"><strong>Η κατάθλιψη αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες ψυχικές ασθένειες της εποχής μας και σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπων στον κόσμο και θεωρείται μια από τις πιο διαδεδομένες διαταραχές, τα ποσοστά της οποίας αυξάνονται κάθε χρόνο παγκοσμίως. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η Εθνική Υπηρεσία Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ [<a>National Mental Health Association (NMHA)</a>], ξεκίνησε μια καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, ώστε να υπάρχει πρόληψη και θεραπεία για την κατάθλιψη. Πολλές από τις πληροφορίες σε αυτό το άρθρο προέρχονται από τον διαδικτυακό τόπο της NMHA (<a>http://www.depression-screening.org</a>). Στόχος της προσπάθειας είναι η ενημέρωση του κοινού, η αναγνώριση της κατάθλιψης (στον εαυτό ή σε συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα) και η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας (από ψυχολόγο ή ψυχίατρο), ώστε τελικά ο πάσχων ή η πάσχουσα να ξαναβρεί τη ζωή του και να ξαναγίνει παραγωγικός και ευχαριστημένος.</strong></p>
<p style="text-align: left;"><strong>Γράφει για το boro.gr η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος<a href="http://greekpsychologypages.blogspot.gr/"> <strong>(greekpsychologypages.blogspot.gr)</strong></a></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><img src="/contentfiles/photos/sekssxeseis/gynaika/barbogli.jpg" alt="" width="80" height="108" /></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Βασικές πληροφορίες για την κατάθλιψη</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Η κλινική κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή που περιλαμβάνει τη μείζονα κατάθλιψη, την μανιο-κατάθλιψη (διπολική διαταραχή) και τη δυσθυμία, μια ελαφρότερη μορφή κατάθλιψης, που διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα δυσφορίας και στεναχώριας.</p>
<p style="text-align: justify;">Η κατάθλιψη κάνει το άτομο να χάσει την ευχαρίστηση από την καθημερινή του ζωή, μπορεί να έχει επιπτώσεις σε άλλες ιατρικές παθήσεις και μπορεί να είναι τόσο σοβαρή ώστε να οδηγήσει στην αυτοκτονία.</p>
<p style="text-align: justify;">Η κατάθλιψη μπορεί να συμβεί στον καθένα, σε οποιαδήποτε ηλικία, φύλο και σε άτομα οποιασδήποτε κοινωνικο-οικονομικής τάξης ή εθνικότητας. Η κατάθλιψη δεν είναι ποτέ ένα κανονικό κομμάτι της ζωής, όποια και αν είναι η ηλικία, το φύλο ή η κατάσταση της υγείας του ατόμου.</p>
<p style="text-align: justify;">Δυστυχώς, αν και η θεραπεία για την κατάθλιψη είναι τις περισσότερες φορές επιτυχημένη, λιγότερα από τα μισά άτομα που πάσχουν από αυτή αναζητούν θεραπεία. Οι περισσότεροι υποφέρουν σιωπηλά, πιστεύοντας ότι δεν είναι κάτι σοβαρό και ότι θα περάσει από μόνο του ή πιστεύοντας ότι πρόκειται για μια προσωπική τους αδυναμία για την οποία ντρέπονται και προσπαθούν να την κρατήσουν μυστική.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Τα αίτια της κατάθλιψης</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Οι λόγοι της κατάθλιψης είναι ποικίλοι: για κάποια άτομα μπορεί να εμπλέκονται πολλαπλοί παράγοντες, ενώ για άλλα να υπάρχει ένας μόνο λόγος που προκάλεσε την ψυχική αυτή διαταραxή. Συχνά οι άνθρωποι παθαίνουν κατάθλιψη χωρίς κάποια φανερή αιτία.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Βιολογικά αίτια</em>: Σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα η κατάθλιψη θεωρείται ως μια χημική ανισορροπία στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Μερικοί άνθρωποι έχουν είτε πολύ λίγες είτε πολλές χημικές ουσίες που παράγονται από τον ίδιο τον εγκέφαλο (και ονομάζονται νευροδιαβιβαστές). Οι αλλαγές στους νευροδιαβιβαστές μπορεί να προκαλέσουν ή να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κατάθλιψης.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Γνωσιακά αίτια</em>: Τα άτομα που έχουν έναν αρνητικό τρόπο σκέψης και χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι πιθανότερο να αναπτύξουν κλινική κατάθλιψη.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Φύλο</em>: Στις γυναίκες η κατάθλιψη εμφανίζεται σε διπλάσιο ποσοστό απ' ότι στους άνδρες. Αν και δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο το γιατί συμβαίνει αυτό, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στη γυναίκα κατά τη διάρκεια του εμμηνορυσιακού της κύκλου, την εγκυμοσύνη, τη γέννα και την εμμηνόπαυση. Aλλοι λόγοι μπορεί να περιλαμβάνουν το στρες που αισθάνονται οι γυναίκες λόγω των πολλαπλών καθηκόντων κι ευθυνών τους.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Συνύπαρξη</em>: Η κατάθλιψη συχνά συνυπάρχει με ορισμένες άλλες ασθένειες, όπως καρδιοπάθεια, καρκίνο, νόσο του Πάρκινσον, διαβήτη, νόσο Αλτζχάιμερ και ορμονικές διαταραχές.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Φάρμακα</em>: Οριμένα φάρμακα έχουν ως παρενέργεια την εμφάνιση κατάθλιψης.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Γενετικοί λόγοι</em>: Το οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης και σε άλλα μέλη της οικογένειας.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><em>Καταστάσεις</em>: Δύσκολες καταστάσεις, όπως το διαζύγιο, τα οικονομικά προβλήματα, ο θάνατος αγαπημένου προσώπου μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση κατάθλιψης.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Τα συμπτώματα της κλινικής κατάθλιψης</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Αισθήματα λύπης, άγχους, ψυχικού κενού, που επιμένουν.</p>
<p style="text-align: justify;">Το άτομο κοιμάται είτε πάρα πολύ είτε πολύ λίγο, ξυπνάει στη μέση της νύχτας και δεν το ξαναπαίρνει ο ύπνος ή ξυπνάει τα χαράματα.</p>
<p style="text-align: justify;">Μειωμένη όρεξη και απώλεια βάρους ή, αντίστροφα, αυξημένη όρεξη και αύξηση βάρους.</p>
<p style="text-align: justify;">Εκνευρισμός, ανησυχία.</p>
<p style="text-align: justify;">Συνεχιζόμενα φυσικά συμπτώματα που δεν περνούν με ιατρική θεραπεία (πχ χρόνιος πόνος, ή στομαχικά προβλήματα).</p>
<p style="text-align: justify;">Δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολία μνήμης, δυσκολία λήψης αποφάσεων.</p>
<p style="text-align: justify;">Κούραση ή απώλεια ενέργειας.</p>
<p style="text-align: justify;">Αίσθημα ενοχής, απαισιοδοξία, αίσθημα ότι ο εαυτός δεν αξίζει.</p>
<p style="text-align: justify;">Σκέψης θανάτου ή αυτοκτονίας.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Θεραπεία της κατάθλιψης</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Η κατάθλιψη μπορεί ν' αντιμετωπιστεί είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε με ψυχοθεραπεία της γνωστικής-συμπεριφορικής κατεύθυνσης. Έρευνες δείχνουν ότι η ψυχοθεραπεία είναι εξίσου καλή ή και καλύτερη από τη φαρμακοθεραπεία για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Κατάθλιψη και γυναίκες</strong></p>
<ul>
<li style="text-align: justify;">Μία στις οκτώ γυναίκες θα πάθει κατάθλιψη σε κάποια φάση της ζωής της.</li>
<li style="text-align: justify;">Οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη σε διπλάσιο ποσοστό απ' ότι οι άνδρες.</li>
<li style="text-align: justify;">Η κατάθλιψη εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες ηλικίας 25-44 ετών.</li>
<li style="text-align: justify;">Οι έφηβες ηλικίας 14-18 ετών εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης από τα συνομήλικά τους αγόρια.</li>
<li style="text-align: justify;">Το 20-49% των γυναικών εμφανίζουν το λεγόμενο προεμμηνορυσιακό σύνδρομο (χαρακτηρίζεται από εκνευρισμό, κατάθλιψη και θυμό πριν την εμφάνιση της περιόδου) και το 3-5% αυτών έχουν αρκετά σοβαρά συμπτώματα για να κατηγοροποιηθούν ως προ-εμμηνορυσιακή δυσφορική διαταραχή.</li>
<li style="text-align: justify;">Το 10-15% των νέων μητέρων παθαίνουν επιλόχεια κατάθλιψη, που συνήθως συμβαίνει μέσα στον πρώτο χρόνο από τη γέννηση του παιδιού.</li>
<li style="text-align: justify;">Υπάρχει μεγάλη σχέση ανάμεσα στις νευρογενείς διατροφικές διαταραχές (ανορεξία και βουλιμία) και την κατάθλιψη στις γυναίκες.</li>
<li style="text-align: justify;">Το 90-95% των περιπτώσεων ανορεξίας συμβαίνουν σε νεαρές γυναίκες.</li>
<li style="text-align: justify;">Σύμφωνα με έρευνες, ένα στα τρία άτομα υποφέρει επίσης από κάποια μορφή κατάχρησης ή εξάρτησης από ουσίες.</li>
<li style="text-align: justify;">Οι απόπειρες αυτοκτονίες στις γυναίκες είναι διπλάσιες απ' ότι στους άνδρες.</li>
<li style="text-align: justify;">Στο 30-50% των περιπτώσεων της γυναικείας κατάθλιψης δεν γίνεται σωστή διάγνωση.</li>
</ul>

Σχετικά άρθρα