Πότε οι βιταμίνες μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο

24/02/2014
Ομάδα Σύνταξης

Η λήψη υπερβολικά μεγάλων δόσεων σεληνίου και βιταμίνης Ε μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, προειδοποιούν επιστήμονες από το Κέντρο Καρκίνου Fred Hutchinson, στο Σιάτλ.
Ωστόσο ο κίνδυνος αυτός εξαρτάται από τα επίπεδα σεληνίου των ανδρών πριν πάρουν τα συμπληρώματα.
Τα ευρήματα αυτά, που δημοσιεύονται στην αμερικανική «Επιθεώρηση του Εθνικού Ιδρύματος Καρκίνου» (JNCI), βασίζονται σε ανάλυση στοιχείων από την επονομαζόμενη μελέτη SELECT, η οποία είχε αρχίσει το 2001 και θα έλεγχε κατά πόσον οι υψηλές δόσεις των δύο θρεπτικών συστατικών μπορεί να προστατεύσουν τους άνδρες από τον καρκίνο του προστάτη.
Η μελέτη είχε προγραμματισθεί να διαρκέσει 12 χρόνια, αλλά διεκόπη πρόωρα το 2008, διότι το μεν σελήνιο δεν φάνηκε να ασκεί προστατευτική δράση, η δε βιταμίνη Ε φάνηκε να αυξάνει τον κίνδυνο.
Παρότι, όμως, οι εθελοντές της σταμάτησαν να παίρνουν συμπληρώματα, οι ερευνητές εξακολούθησαν να παρακολουθούν την πορεία της υγείας τους και δύο χρόνια αργότερα είχαν ανακοινώσει ότι όσοι είχαν πάρει βιταμίνη Ε εξακολουθούσαν να διατρέχουν κατά 17% υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου.
Στη νέα μελέτη αναλύθηκαν στοιχεία 1.739 εθελοντών οι οποίοι διαγνώστηκαν με καρκίνο του προστάτη και 3.117 υγιών συνομηλίκων τους.
Όταν είχε αρχίσει η μελέτη, υπήρχαν κάποιες ενδείξεις ότι οι υψηλές δόσεις σεληνίου (200 mcg την ημέρα) απλώς δεν θα προστάτευαν τους άντρες που είχαν επαρκή επίπεδα του ιχνοστοιχείου πριν πάρουν το συμπλήρωμα.
Όμως η νέα μελέτη έδειξε πως όσοι είχαν επαρκή επίπεδα σεληνίου και παρ’ όλα αυτά πήραν σελήνιο, παρουσίασαν αύξηση κατά 91% του κινδύνου καρκίνου του προστάτη.
Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι «όταν τα συμπληρώματα σεληνίου ελήφθησαν από άνδρες με εξαρχής υψηλά επίπεδα του ιχνοστοιχείου, το σελήνιο που συσσωρεύθηκε στον οργανισμό τους έγινε τοξικό», γράφουν ο δρ Άλαν Κρίσταλ, από το Τμήμα Επιστημών Δημοσίας Υγείας του κέντρου, και οι συνεργάτες του.
Σε μία υποομάδα των εθελοντών, οι οποίοι είχαν εξαρχής χαμηλά επίπεδα σεληνίου και πήραν υψηλή δόση (400 IU την ημέρα) βιταμίνης Ε, ο κίνδυνος καρκίνου του προστάτη αυξήθηκε κατά 63%, ενώ εκείνος για καρκίνο υψηλής κακοήθειας αυξήθηκε κατά 111%.
Το εύρημα αυτό εξηγεί ένα από τα αρχικά ευρήματα της μελέτης SELECT: ότι οι άντρες που παίρνουν σκέτη βιταμίνη Ε διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο προστατικού καρκίνου.
«Το σελήνιο, είτε προέρχεται από διατροφικές πηγές είτε από συμπληρώματα, φαίνεται ότι προστατεύει τους άνδρες από τις βλαβερές επιδράσεις της υψηλής δόσης βιταμίνης Ε», τονίζουν οι ερευνητές.
«Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα διατροφικά συμπληρώματα είναι ωφέλιμα ή έστω αθώα, αλλά αυτό δεν ισχύει», δήλωσε ο δρ Κρίσταλ.
«Ξέρουμε από αρκετές άλλες μελέτες ότι η κατάχρηση ορισμένων συμπληρωμάτων, δηλαδή η λήψη τους σε δόσεις πάνω από τις ημερήσιες συνιστώμενες, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.
»Το ξέραμε από τυχαιοποιημένες, διπλές-τυφλές μελέτες για το φυλλικό (φολικό) οξύ και την βήτα-καρωτίνη, και τώρα το ξέρουμε για τη βιταμίνη Ε και το σελήνιο».
Και συνέχισε: «Αν και δεν φαίνεται να υπάρχει κίνδυνος από μία συνήθη πολυβιταμίνη την ημέρα, οι επιδράσεις των υψηλής δόσεως, μεμονωμένων διατροφικών συμπληρωμάτων είναι απρόβλεπτες, πολύπλοκες και συχνά επιβλαβείς.
 
πηγή: real.gr