Κρίσεις πανικού: Μπορώ να τις αντιμετωπίσω μόνη χωρίς φάρμακα

<p><strong>Η ψυχολόφος  Ζωή </strong><strong>Avis</strong><strong>, </strong><strong>Ph</strong><strong>.</strong><strong>D μας διηγείται τη ζωή της Δέσποινας, μιας γυναίκας που ήρθε αντιμέτωπη με τις κρίσεις πανικού. Επιστημονική επιμέλεια κειμένου <strong><em>Πέγκυ Πελώνη- Πινήρου.</em></strong></strong></p>
<p><strong><img src="/contentfiles/galleryfiles/peloni.png" alt="" /></strong></p>
<p><strong></strong><strong>ΘΕΜΑ: Μια απροσδόκητη αλλαγή χτυπά την πόρτα μιας ψυχολόγου</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Είχα την τύχη να δουλέψω με μια ψυχολόγο 36χρόνων, τη Δέσποινα, η οποία υπέφερε από πανικό χωρίς αγοραφοβία. Το πρώτο επεισόδιο συνέ­βη μετά από υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, όταν ένιωσε να ζεσταί­νεται πολύ, δυσφορία, ναυτία, αναταραχή, πείνα και εκνευρισμό. Πηγαι­νοερχόταν μπρος-πίσω ανίκανη να σταθεί, έτρεμε και είχε μια αίσθηση επικείμενης καταστροφής. Σε λίγο η δυσφορία και τα άλλα συμπτώμα­τα υποχώρησαν, όπως συνήθως συμβαίνει στα επεισόδια πανικού, όμως</em> <em>δημιουργήθηκαν τα εξής: </em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>«καταστροφικές σκέψεις» και «προσδοκώμενο άγχος», δύο συμπτώματα που διαιωνίζουν και χειροτερεύουν τον πανικό. Είχε πεισθεί ότι είχε κάποιο σοβαρό νοητικό ή σωματικό νόσημα και ότι δεν επρόκειτο να ξανανιώσει «φυσιολογική». Μάλιστα, σκέφτηκε ότι μπορεί να έχει μανιοκατάθλιψη. Ένιωθε εξουθενωμένη, αδύναμη και ζαλισμένη για όλη την επόμενη μέρα και παράλληλα έχασε την όρεξή της. Έκοψε αμέσως τον καφέ και περίπου μια βδομάδα αργότερα υπέστη το δεύτερο περιστατικό. Τα σωματικά συμπτώματα ήταν ακόμα πιο έντονα και συμπεριλάμβαναν ταχυκαρδία και σύσπαση των μυών. Αυτή η κρίση πανικού που συνέβη στη Δέσποινα στα 36 της χρόνια ήρθε να αλλάξει τις καλά διατηρημένες ισορροπίες της ζωής της. Παρότι είχε άριστες γνώ­σεις για το θέμα, της ήταν αδύνατον να σκεφτεί ψύχραιμα και να ηρεμή­σει. Η άρνησή της να δεχτεί αρχικά το γεγονός τη βύθιζε σε μεγαλύτερο χάος. Ήταν σοκαρισμένη που αντιμετώπιζε ένα νόσημα, το οποίο η ίδια θεράπευε στους ασθενείς της και ξαφνικά βρέθηκε κι εκείνη από την άλλη πλευρά, νιώθοντας ανήμπορη, φοβισμένη, σοκαρισμένη και ανίκανη να βοηθήσει τον εαυτό της. Έπειτα από αρκετές εβδομάδες αποφάσισε να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία μαζί μου. Ήταν ευσυγκίνητη και ιδιαίτερα αγχώδης κατά τη διάρκεια των συνεδριών. Έπειτα από έξι, όμως, μήνες τερμάτισε τη θεραπεία της επιτυχώς, ικανή πια να διαχειρίζεται τα συμπτώματά της.</em></p>
<p><em>Ή διαταραχή πανικού είναι ίσως από τις πιο εύκολες αγχώδεις δια­ταραχές για να θεραπευθούν. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν το πρώτο επεισόδιο πανικού έπειτα από υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ή άλλων ναρκωτικών ουσιών όπως η κοκαΐνη, η μαριχουάνα ή στη φάση στέρησης αυτών. Αυτά, όμως, είναι μερικά μόνο από τα αίτια. Η εμπειρία μου δείχνει ότι ο πανικός δεν συμβαίνει έτσι από το πουθενά. Όταν, όμως, ο ασθενής βιώσει το πρώτο του επεισόδιο οι «καταστρο­φικές σκέψεις» και «το προσδοκώμενο άγχος» προκαλούν και τα επόμενα επεισόδια.</em></p>
<p><em>Η Δέσποινα βίωνε περαιτέρω υπαρξιακή κρίση, ψάχνοντας απεγνωσμένα να βρει νόημα στη ζωή της, αναρωτιόταν για τη θνησιμότητά της, βασανίζοντας τον εαυτό της με σκέψεις γύρω από την καταγωγή της ανθρωπότητας αλλά και την ύπαρξη τον Θεού. Η απροσδόκητη αλλαγή που εμφανίστηκε στη ζωή της ήταν η αρχή, η κορυφή τον παγόβονου.</em> <em>Μαζί μ’ αυτήν ακολούθησαν βαθύτατες ανησυχίες.</em> <em>Αρχικά ήμουν προβληματισμένη, διότι δεν έβρισκα την αιτία πον προκάλεσε το επεισόδιο. Η  Δέσποινα ήταν ένα άτομο ισορροπημένο με ελάχιστο στρες στη ζωή της. Όμως όσο πιο πολύ τη γνώριζα, τόσο ανα­κάλυπτα πτυχές της προσωπικότητάς της που την προδιέθεταν για πανι­κό, όπως μια τάση τελειομανίας, ανάγκη να ελέγχει τα πάντα, εμμονική σχεδόν ανησυχία, καταστροφικές τάσεις και φόβο αποτυχίας. Χρησιμο­ποίησα διάφορες τεχνικές, γνωστές για τη χρησιμότητά τους σε τέτοιες περιπτώσεις κι εκείνη ακολούθησε τις οδηγίες κατά γράμμα.</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Η διαδικασία της αλλαγής είναι πολύπλοκη και θεωρώ ότι η δική μου παρέμβαση ήταν ελάχιστη μπροστά στη δουλειά που έκανε η ίδια για να συνέλθει. Ένα απ’ αυτά τα πράγματα που έκανε ήταν να ζητήσει στήριζη από την οικογένειά της και τους φίλους της. Στην αρχή ντρεπόταν να πει για το νευρικό κλονισμό, θεωρώντας τον εαυτό της άχρηστο, ότι κανείς δεν θα νοιαζόταν, ότι θα την κοροΐδευαν για την αδυναμία της και ότι οι φίλοι της θα την εγκατέλειπαν για πάντα. Άνοιξε, όμως, την καρδιά της και δια­πίστωσε ότι οι συγγενείς και οι φίλοι τη στήριξαν. Έμαθε ότι οι άνθρω­ποι νοιάζονται γι αυτήν και δεν θα την εγκαταλείψουν.</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Έμαθε να διαχειρίζεται το άγχος της χωρίς φάρμακα, γιατί δούλεψε σκληρά, ήταν αποφασισμένη και εφάρμοσε όλες τις τεχνικές που της συνέστησα. Σε άλλες περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή ίσως να μην είναι απαραίτητη ή να δημιουργεί εξάρτηση. Ο δικός μου στόχος ως ειδι­κός είναι να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν λιγότερο τα φάρμακα και να μάθει ο καθένας να διαχειρίζεται το σύμπτωμα με άλλους τρόπους.</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Θέλω να τονίσω εδώ ότι υπάρχουν αλλαγές στη ζωή μας που μπορεί να μην είχαμε τη δύναμη να τις αντιμετωπίσουμε τη δεδομένη στιγμή μόνοι, όπως συνέβη και με τη Δέσποινα. Το να ζητήσετε στήριξη από κάποιον ειδικό αποτελεί το πρώτο και καθοριστικό βήμα. Παρόλο που η Δέσποι­να εξακολουθεί να έχει υπαρξιακές ανησυχίες, έχει αποδεχτεί ότι μάλλον</em> <em>δεν θα βρει την απάντηση όσο ζει και το ερώτημα για το αν υπάρχει Θεός ή όχι, δεν την εμποδίζει στον τρόπο που ζει τη ζωή της. Η κρίση που πέρασε την έκανε ευγνώμων για τη ζωή, εκτίμησε τα ταλέντα της, απο­δέχτηκε τις αδυναμίες της, βρήκε κίνητρο να ζει την κάθε στιγμή και θέληση να σταματήσει να ελέγχει τα πάντα. Αποφάσισε ότι όλα αυτά της συνέβησαν για να μάθει και να αναπτυχθεί ως άνθρωπος. Έμαθε ότι κανείς δεν ξεφεύγει από τις δυσκολίες της ζωής και ότι ο μόνος φόβος που υπάρχει είναι αυτός τον ίδιον τον φόβον. Εκτιμά που είναι ζωντανή, έχει καλή υγεία, ανθρώπους που την αγαπούν και το «γιατί» που υπάρχει δεν έχει τόση σημασία. Αποδέχεται τον εαυτό της, αντιλαμβάνεται ότι δεν υπάρχει το τέλειο στη ζωή, αναγνωρίζει ότι μάλλον θα υποφέρει και πάλι στο μέλλον και είναι αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει. Η αλλαγή είναι ευπρόσδεκτη, δεν τη φοβάται πια. Εξαιτίας της εμπειρίας της θεωρεί ότι είναι καλύτερη ψυχολόγος και ικανή να κατανοήσει από πρώτο χέρι τη φρίκη του πανικού. Προσδοκά να βοηθήσει άλλους να αποδεχτούν τον εαυτό τους και να αναγνωρίσουν ότι η ζωή είναι δώρο με προκλήσεις που μας βοηθούν να αναπτυχθούμε και να γίνουμε καλύτεροι. Τέλος, δεν θεω­ρεί τη ζωή δεδομένη και είναι ευγνώμων για την κάθε στιγμή. Κατάφερε μέσα σ’ αυτήν την αρνητική εμπειρία να ανακαλύψει το θετικό. Κι αυτό ήταν ο καινούριος τρόπος που έβλεπε πια τη ζωή. Παρεμπιπτόντως, δεν υπήρξε άλλο επεισόδιο πανικού εδώ και δυόμισι χρόνια.</em></p>

Σχετικά άρθρα