Αγγειοπλαστική σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα. Κάθε λεπτό μετράει!

<p style="text-align: left;" align="center"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><em>Γράφει για το boro.gr ο Γεώργιος Λάζαρος Καρδιολόγος, Επιμελητής Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Ιπποκράτειο Γ.Ν. Αθηνών</em></span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><em> </em></span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ορίζεται η νέκρωση ενός τμήματος του καρδιακού μυός (μυοκαρδίου) λόγω αιφνίδιας διακοπής της παροχής αίματος και κατά συνέπεια οξυγόνου, στη συγκεκριμένη περιοχή. Υπεύθυνες για την παροχή αίματος στον καρδιακό μυ είναι οι στεφανιαίες αρτηρίες που είναι τρεις στον αριθμό, και επομένως οξύ έμφραγμα συμβαίνει όταν έχουμε απότομη απόφραξη μίας από στεφανιαίες αρτηρίες λόγω δημιουργίας θρόμβου (πήγματος) στον αυλό της αρτηρίας.</span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι συχνή πάθηση με υπολογιζόμενη συχνότητα 600 περιστατικών για τους άνδρες και 200 για τις γυναίκες ανά 100000άτομα ετησίως, στις ηλικίες μεταξύ των 30 και 70 ετών. Οι συνέπειες του οξέος εμφράγματος μπορεί να είναι τραγικές, εάν αναλογιστεί κανείς ότι οι περισσότεροι θάνατοι συμβαίνουν κατά την πρώτη ώρα της προσβολής και το ¼ των ασθενών πεθαίνει ακαριαία ή πριν προλάβει να φτάσει στο Νοσοκομείο. Για τον παραπάνω λόγο σήμερα κρίνεται απαραίτητη η ενημέρωση του πληθυσμού για την αναγνώριση των συμπτωμάτων του οξέος εμφράγματος και η γρήγορη κινητοποίηση τους για μεταφορά σε Νοσοκομειακό περιβάλλον.</span></p>
<p style="text-align: left;"><img src="/contentfiles/photos/ygeia/kardiologia/lazaros1.jpg" alt="" width="400" height="359" /></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><em>Εικόνα 1</em></span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Το ενόχλημα στο οξύ έμφραγμα χαρακτηριστικά περιγράφεται από τους πάσχοντες σαν σφίξιμο, κάψιμο, ή πίεση στο στήθος. Διαρκεί συνήθως περισσότερο πάνω από 30 λεπτά και δεν υποχωρεί με υπογλώσσια δισκία νιτρογλυκερίνης. Συνήθως, είναι έντονο με τη μέγιστη ένταση συνηθέστερα να εντοπίζεται στο κέντρο του θώρακα και να επεκτείνεται στην πλάτη, το σαγόνι, τους ώμους τα χέρια (ιδίως το αριστερό) και ενίοτε στο πάνω μέρος της κοιλίας (Εικόνα 1). Συνοδεύεται συχνά από ‘κρύο ιδρώτα’, δυσκολία στην αναπνοή και τάση για έμετο. Με την άφιξη του ασθενούς στο νοσοκομείο, η οριστική διάγνωση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου στηρίζεται κυρίως στο ιστορικό, στο χαρακτήρα του θωρακικού πόνου, στο ηλεκτροκαρδιογράφημα και στις εξετάσεις αίματος.</span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Σε σχέση με τη θεραπευτική αντιμετώπιση, η αποκατάσταση της ροής αίματος στην αποφραγμένη αρτηρία είναι η πρώτη και απόλυτη προτεραιότητα μετά τη διάγνωση. Συγκεκριμένα όσο νωρίτερα διανοιχθεί η αρτηρία, τόσο υψηλότερα είναι τα ποσοστά επιβίωσης και τόσο χαμηλότερα είναι τα ποσοστά εμφάνισης επιπλοκών όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, που επηρεάζουν μακροχρόνια τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα ζωής. Έτσι, χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ‘ο χρόνος είναι μυοκάρδιο’. Τα τελευταία χρόνια, πέρα από τα φάρμακα, όπου υπάρχει δυνατότητα οι ασθενείς με οξύ έμφραγμα αντιμετωπίζονται με άμεση ή πρωτογενή αγγειοπλαστική (ή ‘μπαλονάκι’ όπως είναι ευρύτερα γνωστό). Η μέθοδος πρωτοεμφανίστηκε νωρίς στη δεκαετία του 80 και έκτοτε έχει εξελιχτεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να αποτελεί σήμερα τη θεραπεία εκλογής, σε μεγάλο αριθμό ασθενών με οξύ έμφραγμα. Η μέθοδος εφαρμόζεται όταν το έμφραγμα εξελίσσεται, δηλαδή κατά τις πρώτες 6 ώρες και σπανιότερα μετά την 6η ώρα. Ωστόσο, ο ιδανικός στόχος είναι οι πρώτες 3 ώρες κατά τις οποίες εξασφαλίζεται διάσωση ακόμη μεγαλύτερου τμήματος της καρδιάς. Απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της είναι η λειτουργία στο νοσοκομείο αναφοράς εργαστηρίου καρδιακών καθετηριασμών (αιμοδυναμικού) και φυσικά μονάδας εντατικής θεραπείας. Η σχέση ασφάλειας-αποτελεσματικότητας της αγγειοπλαστικής στο οξύ έμφραγμα είναι εξαιρετική και η επιτυχία της μεθόδου κυμαίνεται μεταξύ 90% και 97%. Η άμεση αγγειοπλαστική έχει συντελέσει σε δραματική μείωση της θνητότητας στο 2.6% σε σχέση με το 6.5% που καταγράφεται με τις υπόλοιπες μεθόδους, συμπεριλαμβανομένης της φαρμακευτικής θρομβόλυσης που αποτελεί εναλλακτική μέθοδο.</span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Σε ότι αφορά στην τεχνική, η όλη διαδικασία γίνεται με τοπική αναισθησία, ψηλά στη <em>ρίζα </em>του <em>μηρού</em> (κοντά στην βουβωνική περιοχή) και αρχίζει με τοπική παρακέντηση με βελόνα της μηριαίας αρτηρίας. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται και εναλλακτικές οδοί προσπέλασης όπως η κερκιδική αρτηρία στο επίπεδο του καρπού. Σε όλη τη διαδικασία ο ασθενής μπορεί να επικοινωνεί με το θεράποντα επεμβατικό καρδιολόγο. Μέσω της αρτηρίας που παρακεντήθηκε προωθείται ένα λεπτό σύρμα στην αποφραγμένη αρτηρία και με τη βοήθεια ακτινολογικής καθοδήγησης διαπερνά με ειδικούς χειρισμούς το σημείο της απόφραξης του αγγείου. Κατόπιν, δια μέσου του οδηγού σύρματος προωθείται ένας καθετήρας με μπαλόνι στο άκρο του, ώστε το σημείο της απόφραξης να βρίσκεται στο κέντρο του μήκους του μπαλονιού.</span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Στη συνέχεια το μπαλόνι φουσκώνεται με ειδική αντλία προκαλώντας τη σύνθλιψη του πήγματος που προκάλεσε την απόφραξη στο τοίχωμα του αγγείου και την αποκατάσταση της ανεμπόδιστης ροής του αίματος. Για να αποφευχθεί η επαναπόφραξη του αγγείου, τοποθετείται στο σημείο της πρώην απόφραξης ένα μεταλλικό πλέγμα, το αποκαλούμενο stent. Με την παραπάνω τεχνική που αποδίδεται σχηματικά στις εικόνες 2 και 3 και εφόσον δεν υπάρξει κάποια σημαντική επιπλοκή, ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο από το νοσοκομείο μετά από 4-6 ημέρες.</span></p>
<p style="text-align: left;"><img src="/contentfiles/photos/ygeia/kardiologia/lazaros2.jpg" alt="" width="400" height="565" /></p>
<p style="text-align: left;"><em><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Εικόνα 2</span></em></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><img src="/contentfiles/photos/ygeia/kardiologia/lazaros3.jpg" alt="" width="400" height="318" /></span></p>
<p style="text-align: left;"><em><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Εικόνα 3</span></em></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;">Από πρόσφατα στοιχεία στο λεκανοπέδιο της Αττικής περίπου το 60-70% των ασθενών με οξύ έμφραγμα μπορεί να υποβληθούν σε άμεση αγγειοπλαστική, ενώ οι μέθοδος εφαρμόζεται και σε πολλά άλλα σημεία της Ελλάδας. Δεδομένου ότι όπως προαναφέρθηκε η μέθοδος είναι σωτήρια και για την επιβίωση αλλά και για τη ποιότητα ζωής των πασχόντων, ο ιδανικός στόχος στο μέλλον είναι ο κάθε ασθενής με οξύ έμφραγμα να έχει άμεση πρόσβαση σε κέντρο, στο οποίο να υπάρχει δυνατότητα αγγειοπλαστικής.</span></p>
<p style="text-align: left;"><span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: small;"> </span></p>

Σχετικά άρθρα