Πιο δύσκολο να μεγαλώνεις αγόρια: Μύθος ή αλήθεια;

<p style="text-align: justify;"><strong>«Τα αγόρια είναι σκληρά». «Τα αγόρια δεν κλαίνε». Τα αγόρια είναι ή πρέπει να διαπαιδαγωγηθούν έτσι ώστε να είναι πιο δυνατά και πιo σκληρά από τα κορίτσια…</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Κείμενο του Αναπτυξιακού Εργοθεραπευτή Στέλιου Μαντούδη (<a href="http://www.mandou.gr">www.mandou.gr</a>)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Αυτό λέει η κοινή λογική και η αλήθεια είναι ότι αν ασπάζεστε αυτή την άποψη, ανήκετε στην πλειοψηφία. Άλλωστε από την αρχή της ύπαρξής του ανθρώπου, ο άνδρας. Ως κυνηγός και προστάτης της οικογενείας έπρεπε να είναι δυνατός και σκληραγωγημένος.  Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα θεωρούμε ότι ανήκει στο «ισχυρό» φύλο. Ωστόσο νεότερα επιστημονικά δεδομένα ανατρέπουν αυτήν την άποψη. Πολλοί Eιδικοί ισχυρίζονται ότι ένα αγόρι από πολλές απόψεις είναι πολύ πιο εύθραυστο από την αδερφούλα του!<br /><br />Πιο ανθεκτικά τα κορίτσια<br />Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα ξεκινούν ήδη από την ενδομήτριο ζωή και συνεχίζουν μέχρι τα γεράματα, εξηγούν οι Eιδικοί. Οι γυναίκες αποδεικνύεται ότι αντέχουν στη φθορά του χρόνου, γι’ αυτό και ζουν κατά μέσο όρο εφτά χρόνια περισσότερο από τους άνδρες. Ήδη από τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους, φαίνεται ότι τα κορίτσια αναπτύσσονται με πιο γοργούς ρυθμούς ενώ τα αγόρια ακολουθούν και είναι αποδεδειγμένα πιο επιρρεπή σε αναπτυξιακά προβλήματα όπως η δυσλεξία και η υπερκινητικότητα. Για αυτό και οι Eιδικοί επισημαίνουν ότι μια αυστηρή διαπαιδαγώγηση είναι πιθανό αντί να τα σκληραγωγήσει, να επιτείνει τις αδυναμίες τους. Αυτό που έχουν ανάγκη τα αγοράκια – όπως άλλωστε και κάθε παιδί – είναι η προσοχή και η φροντίδα των γονιών του ώστε να ξεπεράσουν τις αδυναμίες τους.  <br />Παρότι αυτή η… αιρετική άποψη προκαλεί δικαιολογημένη έκπληξη, μια και έχουμε μάθει να θεωρούμε ότι οι άνδρες είναι – ή πρέπει να είναι – δυνατοί και σκληροί, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πλέον επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το «ισχυρό» φύλο τελικά είναι πολύ πιο εύθραυστο από όσα φανταζόμαστε. Σύμφωνα με την έρευνα του ψυχιάτρου Sebastian Kraemer που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην έγκυρη επιθεώρηση British Medical Journal, κατά τη διάρκεια της βιολογικής ανάπτυξης των δύο φύλων, τα αγοράκια είναι ένα βήμα πίσω από τα κοριτσάκια. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Sebastian Kraemer, η ανατροφή των αγοριών παίζει καθοριστικό ρόλο, επειδή μπορεί είτε να επιδεινώσει είτε να αναπληρώσει το βιολογικό «έλλειμμα» της φύσης.<br /><br />Ο πρώτες «διακρίσεις»<br />Ήδη από τη στιγμή της σύλληψης έχει παρατηρηθεί ότι παρότι συλλαμβάνονται περισσότερα άρρενα έμβρυα από ότι θήλεα (γεγονός που αποδίδεται στο ότι τα σπερματοζωάρια που μεταφέρουν το χρωμόσωμα Υ είναι πιο γρήγορα και πιο επιθετικά από εκείνα που μεταφέρουν το χρωμόσωμα Χ) εντούτοις γεννιούνται περισσότερα κοριτσάκια από ότι αγοράκια. Θεωρείται λοιπόν ότι τα άρρενα έμβρυα επηρεάζονται περισσότερο από τις καταστάσεις στρες της μητέρας, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι πιο ευπαθή. Η ευαισθησία των αρρένων εμβρύων φαίνεται και από το ότι στατιστικά παρουσιάζουν πιο συχνά προγεννητικά νοσήματα (π.χ. συγγενείς ανωμαλίες χρωμοσωμικές διαταραχές) σε σύγκριση με τα θήλεα έμβρυα.<br /><br />Τα κοριτσάκια… βιάζονται<br />Ένα νεογέννητο κοριτσάκι είναι το «βιολογικό ισοδύναμο» ενός αγοριού 4-6 εβδομάδων. Από τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους μέχρι την ηλικία των 18 μηνών -2 ετών φαίνεται ότι τα κοριτσάκια ακολουθούν πιο γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης. Συχνά κάνουν τα πρώτα τους βήματα και λένε τις πρώτες τους λέξεις πιο γρήγορα σε σύγκριση με τα αγόρια. Τα περισσότερα παιδιά περπατούν μεταξύ του 10ου και του 14ου μήνα. Ωστόσο συχνά τα κοριτσάκια τα καταφέρνουν χωρίς βοήθεια, γύρω στο 10ο-12ο μήνα, ενώ τα αγοράκια στέκονται στα πόδια τους γύρω στον 13ο -14° μήνα. Επίσης τα περισσότερα κοριτσάκια μιλούν γύρω στον 11ο μήνα, ενώ τα αγοράκια συνήθως λένε τις πρώτες λέξεις τους μετά το 14ο μήνα.<br /><br />Επιρρεπή σε αναπτυξιακά προβλήματα<br />Δεν είναι όμως μόνο στο περπάτημα και στην ομιλία που τα δύο φύλα διαφέρουν (να σημειωθεί ότι αναφερόμαστε σε τάσεις και όχι σε μεμονωμένες περιπτώσεις). Φαίνεται ότι τα αγόρια παρουσιάζουν αναπτυξιακές διαταραχές (δυσλεξία, αυτισμό, υπερκινητικότητα, τραύλισμα κ.τ.λ.) 3-4 φορές πιο συχνά από τα κορίτσια. Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτή η διαφορά οφείλεται στο ότι ο ανδρικός εγκέφαλος αργεί να ωριμάσει. Εξηγούν ότι κατά τη διάρκεια της κύησης αναπτύσσονται όλα τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Ωστόσο οι μεταξύ τους συνδέσεις επιτελούνται μετά τη γέννηση και σχετίζονται άμεσα με τα εξωτερικά ερεθίσματα που δέχεται ο εγκέφαλος τα πρώτα 3-4 χρόνια της ζωής του παιδιού. Έχει παρατηρηθεί ότι στα αγοράκια υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση όσον αφορά την ωρίμανση του εγκεφάλου γεγονός που σημαίνει ότι παραμένουν για περισσότερο χρόνο εκτεθειμένα στα εξωτερικά ερεθίσματα, θετικά ή βλαπτικά. Κατά συνέπεια είναι πιο ευάλωτα σε αναπτυξιακές διαταραχές.<br />Καθώς περνούν τα χρόνια πάντως ο εγκέφαλος των αγοριών ωριμάζει και θωρακίζεται επαρκώς. Συχνά μάλιστα στα σχολικά τεστ μετά την ηλικία των πέντε, τα αγόρια επιτυγχάνουν υψηλότερα σκορ σε σύγκριση με τα κορίτσια Έχει παρατηρηθεί ότι αποδίδουν καλύτερα σε τεστ που σχετίζονται με τα μαθηματικά, τις πρακτικές δεξιότητες, την αντίληψη του χώρου και τον προσανατολισμό, το διάβασμα ενός χάρτη. Το πέταγμα μια μπάλας, το σκάκι και την αρχιτεκτονική.<br />Τα κορίτσια από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι υπερέχουν στα γλωσσικά τεστ; αλλά και στην ικανότητά τους να αντιλαμβάνονται και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Αντιθέτως  τα αγόρια φαίνεται ότι συχνά νιώθουν περίεργα  και άβολα όταν βιώνουν έντονα συναισθήματα και μοιάζει σαν το λεξιλόγιο τους να. στερείται των κατάλληλων όρων ώστε να περιγράφουν πως νιώθουν.<br /><br />Πιο σκληρά ή πιo συναισθηματικά;<br />Τα κορίτσια λοιπόν φαίνεται ότι διαχειρίζονται και ελέγχουν καλύτερα τα συναισθήματα τους, ενώ οι έρευνες δείχνουν ότι τα αγόρια είναι λιγότερο συμπονετικά ή τουλάχιστο δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους όταν εκτίθενται σε οδυνηρές καταστάσεις. Σε μια σχετική έρευνα μια ομάδα εξάχρονων αγοριών και κοριτσιών άκουγαν το κλάμα ενός μωρού (μαγνωτοφωνημένο).<br />Πολύ περισσότερα κοριτσάκια απευθύνθηκαν με τρυφερότητα προς το μωρό που έκλαιγε, υποθέτοντας ότι είναι ένα αληθινό βρέφος, ενώ τα περισσότερα αγόρια έκλεισαν τον ήχο για να μην ακούν το κλάμα. Όταν όμως οι ερευνητές έλεγξαν τους παλμούς των παιδιών παρατήρησαν ότι στα αγόρια ήταν πιο αυξημένοι. Το κλάμα του μωρού τους προκαλούσε έντονη αναστάτωση, δεν μπορούσαν να το ανεχτούν. Φαίνεται όμως ότι τα αγόρια δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν ακόμη και τις φορτισμένες καταστάσεις που τα αφορούν άμεσα. Σε μια πρόσφατη έρευνα για τον τρόπο που βιώνουν τα κοριτσάκια και τα αγοράκια το χωρισμό των γονιών τους, φάνηκε ότι τα κορίτσια μιλούσαν πολύ περισσότερο για το γεγονός ενώ τα αγόρια έδειχναν μια άρνηση προς το συμβάν παρουσιάζοντάς το σαν κάτι το αδιάφορο.  Αυτή η άρνηση των αγοριών είναι χαρακτηριστική της αδυναμίας του «ισχυρού» φύλου να κατανοήσει τα συναισθήματά του και να ζητήσει βοήθεια για να ξεπεράσει τις δύσκολες καταστάσεις.<br /><br />Διαφορετική φροντίδα;<br />Παρότι λοιπόν οι άνδρες θεωρούνται το «ισχυρό» φύλο τελικά αποδεικνύεται ότι είναι πολύ πιο ευάλωτοι από όσο φανταζόμαστε. Για αυτή την ευπάθεια των αγοριών και των ανδρών έχουν δοθεί ποικίλες ερμηνείες, όπως π.χ. ότι για την οικονομία της φύσης δεν χρειάζονται παρά λίγοι υγιείς άνδρες ώστε να αναπαράγεται το ανθρώπινο είδος. Αναμφίβολα οι ερμηνείες αυτές είναι μονοδιάστατες και σίγουρα η απάντηση είναι πιο σύνθετη. Το καίριο ερώτημα όμως που πρέπει να απαντηθεί είναι: χρειάζονται Τα αγόρια διαφορετική φροντίδα; Στο σημείο αυτό οι ειδικοί τονίζουν ότι οι γονείς δεν πρέπει να διαφοροποιούν τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τα αγόρια από τα κορίτσια, με το σκεπτικό ότι ένα αγόρι πρέπει να γίνει πιο σκληρό. Μάλιστα το γεγονός ότι τα νεογέννητα αγόρια είναι βιολογικά πιο ανώριμα από τα κορίτσια καθώς και πιο επιρρεπή στην εμφάνιση αναπτυξιακών διαταραχών, σημαίνει ότι ίσως να χρειάζονται μεγαλύτερη προσοχή κατά την ανατροφή τους.  <br /><br />«Δύσκολα» μωρά<br />Σύμφωνα μάλιστα με ορισμένες μελέτες φαίνεται ότι τα αγοράκια είναι πιο «δύσκολα» μωρά. Αυτή η διαπίστωση κρύβει μια παγίδα, μια και ελλοχεύει ο κίνδυνος ένα «δύσκολο» μωρό να μην έχει την απαιτούμενη φροντίδα, ακριβώς επειδή είναι «δύσκολο» (τονίζουμε για άλλη μια φορά ότι μιλάμε για τάσεις που βασίζονται στο μέσο όρο και τις έρευνες και όχι για μεμονωμένες περιπτώσεις).<br />Φαίνεται ότι οι συναισθηματικές αντιδράσεις των αγοριών είναι πιο έντονες και οι ψυχολογικές τους μεταπτώσεις γίνονται πιο αισθητές από το γονιό. Αποζητούν συχνότερα την επαφή με την μητέρα και την φροντίδα της. Τα κοριτσάκια από την άλλη μεριά, δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα αντικείμενα γύρω τους, εστιάζουν την προσοχή τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε πράγματα που τα ενδιαφέρουν και φαίνεται ότι διαχειρίζονται καλύτερα τα συναισθήματά τους. Τα αγόρια δε φαίνεται να τα διακρίνει η ίδια συναισθηματική σταθερότητα. Συνήθως είναι πιο ευέξαπτα και για αυτό συχνά οι μητέρες αφιερώνουν περισσότερο χρόνο για να τα ηρεμήσουν. Σημασία έχει λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε ότι τα αγόρια είναι περισσότερο ευάλωτα, από όσο πιστεύουμε ή από όσο αφήνουν τα ίδια τα παιδιά να φανεί.<br />Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί γονείς παρατηρούν ότι τα αγοράκια απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή από τις αδελφές τους, γεγονός που τους εκπλήσσει, μια και δε συμβαδίζει με το στερεότυπο του «σκληρού» αγοριού. Το ζήτημα περιπλέκεται από την τάση πολλών αγοριών (και ανδρών) να καλύψουν τις αδυναμίες τους – ή αυτό που εκείνοι ερμηνεύουν ως αδυναμία – γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τους γονείς στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι είναι πιο σκληρά και συναισθηματικά πιο σταθερά.<br />Οι Eιδικοί εφιστούν την προσοχή των γονιών, ιδιαίτερα στα πρώτα τέσσερα της ζωής, όταν επιτελείται η ωρίμανση του εγκεφάλου (ακόμη και οι γιατροί πρέπει να έχουν αυτό το δεδομένο υπόψη τους, μια και συχνά οι άνδρες ασθενείς μπορεί να αγνοούν χαρακτηριστικά ή να αποφεύγουν να μιλήσουν για τυχόν ενοχλήματα από το φόβο ότι μπορεί αυτό να εκληφθεί σαν σημάδι αδυναμίας).<br /><br />Η ευαισθησία δεν είναι αδυναμία<br />Αντί λοιπόν να υποθέτουμε ότι «τα αγόρια δεν κλαίνε» θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι έχουν ευαισθησίες, συχνά καλά κρυμμένες, για αυτό και πρέπει να τα στηρίζουμε και να τα ενθαρρύνουμε στις δύσκολες στιγμές. Δεν πρέπει να εκλαμβάνουμε την ευαισθησία ενός παιδιού σαν αδυναμία. Αντιθέτως πρέπει αν ενθαρρύνουμε τα παιδιά να εκφράζουν τα συναισθήματα τους και όχι να τα αρνούνται. Γνωρίζοντας ότι τα αγόρια ίσως να χρειάζονται μεγαλύτερη προσοχή σε αυτό το σημείο, μπορούμε να τα βοηθήσουμε και να τα αναθρέψουμε καλύτερα. Ας μη ξεχνάμε ότι κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως φύλου, έχει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του. οι αδυναμίες ανήκουν στην ανθρώπινη φύση. Δεν υπάρχει λόγος να τις κρύβουμε πίσω από τη μάσκα του «σκληρού» ή του δυνατού, ούτε να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να συμπεριφέρεται το παιδί – είτε είναι αγόρι είτε κορίτσι – με αυτό τον τρόπο…<br /><br /></p>

Σχετικά άρθρα