Καταναγκασμοί: Φοβάσαι συνέχεια ότι κόλλησες κάτι;

<p style="text-align: justify;"><span>ται στο 2-3% του γενικού πληθυσμού, εμφανίζεται πιο συχνά στους συγγενείς των πασχόντων (το 35% των συγγενών πρώτου βαθμού νοσούν), στα υπερβολικά τίμια, σχολαστικά, τελειομανή, ευσυνείδητα, άκαμπτα και αδιάλλακτα άτομα (ψυχαναγκαστικές προσωπικότητες). Στην αιτιολογία εμπλέκεται το σεροτονινεργικό νευροδιαβιβαστικό σύστημα. Η έναρξη της τοποθετείται στην εφηβική ηλικία και την πρώιμη ενήλικη ζωή, προσβάλλει δε και τα δύο φύλα με την ίδια συχνότητα. Χαρακτηρίζεται από </span><strong><span style="text-decoration: underline;"><span>ιδεοληψίες</span></span></strong><span> δηλαδή επίμονες, επαναλαμβανόμενες παρείσακτες σκέψεις, εικόνες, παρορμήσεις, αμφιβολίες, οι οποίες μπορεί να έχουν απαράδεκτο, χυδαίο, παράλογο ή απλά ενοχλητικό για το άτομο περιεχόμενο, που η εισβολή τους προκαλεί έντονο άγχος και δυσφορία.<br /> <br /> Το άτομο σε αντίθεση με το ψυχωτικό παραλήρημα έχει πλήρη επίγνωση ότι οι ιδεοληψίες αυτές είναι παθολογικές αλλά δεν μπορεί να απαλλαγεί από αυτές.<br /> <br /> Ο ασθενής προσπαθεί να τις εξουδετερώσει καταφεύγοντας στους </span><strong><span style="text-decoration: underline;"><span>καταναγκασμούς</span></span></strong><span>. <strong>Οι καταναγκασμοί είναι είτε πράξεις είτε νοητικές κατασκευές που τελούνται συνειδητά, για να εξουδετερωθούν οι ιδεοληψίες και να κατευνασθεί το άγχος που εκλύεται όταν αυτές εισβάλλουν στη σκέψη του ατόμου. Πραγματοποιούνται μ' έναν στερεότυπο τρόπο, υπακούοντας σε κανόνες που το άτομ επινοεί (π.χ. πλένει τα χέρια μ' έναν συγκεκριμένο τρόπο, ορισμένες φορές για να βεβαιωθεί ότι είναι καθαρά). Οι συχνότερες ιδεοληψίες αφορούν στη μόλυνση και συνοδεύονται από καταναγκασμούς καθαριότητας ή αποφυγής του αντικειμένου που θεωρείται βρώμικο ή μολυσμένο. Ακολουθούν οι ιδεοληπτικές αμφιβολίες που επάγουν καταναγκαστικές συμπεριφορές ελέγχου, τσεκαρίσματος και επιβεβαίωσης, οι ιδεοληψίες για συμμετρία και ακρίβεια, από τις οποίες απορρέει ψυχαναγκαστική βραδύτητα, οι ιδεοληψίες με θρησκευτικό περιεχόμενο και οι ιδεοληψίες αποθησαυρισμού. </strong><br /> <br /><strong> Ιδεοψυχαναγκαστικές εκδηλώσεις παρατηρούνται συχνά στην καθημερινή ζωή (π.χ. έλεγχος, επιβεβαίωση, τσεκάρισμα), συνυπάρχουν με άλλες ψυχικές διαταραχές (σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, κλεπτομανία, τριχοτιλομανία, υποχονδρίαση), μπορεί δε, να προκληθούν και από οργανικά αίτια (εγκεφαλίτιδες, εξάρτηση από ουσίες, αυτισμός). Ερευνητικά δεδομένα έχουν κατοχυρώσει την υπεροχή της Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας στην αντιμετώπιση της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.</strong><br /> <br /> Η Γνωσιακή ψυχοθεραπεία, η ενημέρωση και συμμετοχή της οικογένειας καθώς και η κοινωνική υποστήριξη ενισχύουν την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής παρέμβασης. Επίσης, όπως έχει τεκμηριωθεί από κλινικές μελέτες, η χορήγηση αντικαταθλιπτικών που ενισχύουν το σεροτονεργικό σύστημα (χλωριμιπραμίνη, φλουοξετίνη, φλουβοξαμίνη, παροξετίνη, σερτραλίνη) σε υψηλές δόσεις αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα συμπτώματα της νόσου, τα οποία όμως, μπορεί να επανεμφανιστούν, με τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής. <br /> <br /><strong> Η διεθνής βιβλιογραφία συστήνει το συνδυασμό της Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας με τη Φαρμακοθεραπεία, ως την ενδεικνυόμενη θεραπευτική πρόταση για την ΙΨΔ.</strong></span></p>

Σχετικά άρθρα