<p style="text-align: justify;">Το ερώτημα που αυθόρμητα ανεβαίνει στα χείλη πολλών γυναικών όταν πληροφορούνται για το παραστράτημα του συντρόφου τους είναι: «Γιατί;» Και η απάντηση στην οποία καταλήγουν συνήθως έχει τη βάση της στην προσωπική ευθύνη. Κατηγορούν τον εαυτό τους, τον σύντροφο, τη σχέση, ή το τρίτο <br />πρόσωπο. Ας δούμε τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η οπτική.</p>
<p style="text-align: justify;">Από την ψυχοθεραπεύτρια, Πέγκι Βον <br />Επιρρίπτοντας την ευθύνη στον εαυτό μας.</p>
<p style="text-align: justify;">Ακόμη παλεύω με τους λόγους που τον οδήγησαν στην απιστία: πολύ παχιά, κοκαλιάρα, ανεπαρκής ερωτική δραστηριότητα, υπέρμετρη ερωτική δραστη­ριότητα, πολύ τακτική, πολύ τσαπατσούλα -τελειω­μό δεν έχει ο κατάλογος.</p>
<p style="text-align: justify;">Νιώθω ανεπαρκής. Ένα ερώτημα τριβελίζει διαρ­κώς το μυαλό μου: Έχω τίποτα στραβό; Μήπως δεν με θεωρεί αρκετά πετυχημένη επαγγελματικά; Τι ήθελε και δεν μπόρεσα να της το προσφέρω;<br />Όταν κάποιος αναζητεί λόγους για να εξηγήσει το παρα­στράτημα του συντρόφου του, είναι μοιραίο να στρέψει πρώτα τα βέλη στον εαυτό του. Κάδε αδυναμία που τον χαρακτηρίζει μετατρέπεται αυτομάτως σε πηγή προβληματισμού. Ψάχνει μια προσωπική ανεπάρκεια (πραγματι­κή ή φανταστική) για να χρεώσει την ανίερη πράξη. Δυ­στυχώς, αυτό το σκεπτικό ενισχύεται από το σύνολο των δημοφιλών δοκιμίων, άρδρων και συμβουλευτικών στη­λών που πραγματεύονται την αποτροπή των παράνομων δεσμών.</p>
<p style="text-align: justify;">To πιο συνηθισμένο συμπέρασμα του ατόμου που θεω­ρεί εαυτόν υπεύθυνο για την περιπέτεια του συντρόφου του είναι το ακόλουθο: «Υστερούσα σε ερωτισμό». Υπάρχει η γενικευμένη εντύπωση ότι όταν κάποιος είναι ικανο­ποιημένος σεξουαλικά από τον νόμιμο ερωτικό σύντροφό του, δεν καταφεύγει στην απιστία. Φυσικά το επιχείρημα είναι ανυπόστατο. Η αποδοχή του θα ισοδυναμούσε με την παραδοχή ότι οι άνθρωποι εμπλέκονται σε ερωτικές περιπέτειες μόνο και μόνο επειδή δεν καλύπτονται σεξουαλικά από τους συντρόφους τους.</p>
<p style="text-align: justify;">Ωστόσο, αυτός ο ισχυρισμός δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα. Η ερωτική δραστηριότητα, όσο ικανοποιητική κι αν είναι, δεν αρκεί για ν’ αποτρέψει το παραστράτημα, εφόσον υπάρχουν άλλοι λόγοι που ευνοούν την εμφάνισή του. Πολλοί μάλιστα φέρουν ότι οι σαρκικές συνευρέσεις με τον «παράνομο» ερωτικό σύντροφο είναι κατώτερες ποιοτικά από τις αντίστοιχες με τον «νόμιμο». Συνήθως, εκείνο που οδηγεί στη σύναψη εξωσυζυγικών σχέσεων είναι η επιθυμία για νεω­τερισμό, ανανέωση, ποικιλία, όχι η ανεπάρκεια των ερωτικών επαφών με τον πρωτεύοντα σύντροφο.</p>
<p style="text-align: justify;">Τυπικό δείγμα της νοοτροπίας που βασίζεται στη θεωρία της προσωπικής ευθύνης είναι και το εξής: «Δεν έδω­σα τη δέουσα προσοχή στις ανάγκες και τις επιθυμίες του συντρόφου μου». Αυτό το σκεπτικό βασίζεται στην πεποίθηση ότι η αδιάκοπη ενίσχυση της φιλαυτίας του συντρό­φου μπορεί να αποτρέψει την ερωτική εκτροπή.</p>
<p style="text-align: justify;">Οπωσδή­ποτε η φροντίδα των αναγκών του συντρόφου σας αποτε­λεί θετικό στοιχείο, όμως η ικανοποίηση όλων των επιθυ­μιών του, ακόμη και των πιο εξωφρενικών (ως μέσο απο­τροπής τυχόν εξωσυζυγικών δεσμών) είναι ένα κραυγαλέο μέτρο που φέρνει κατά κανόνα καταστροφικά αποτελέ­σματα: ο σύντροφος παύει να σέβεται τα αισθήματά σας και καταστρατηγεί το δικαίωμά σας για ειλικρίνεια, δικαιοσύνη και ισότητα.</p>
<p style="text-align: justify;">Η προσωπική ευθύνη εκτείνεται συχνά και σε άλλα πεδία όπου ο υπαίτιος απέτυχε να «διαπρέψει». Η περιπέ­τεια του συντρόφου αποτελεί τεκμήριο δικής τους ανε­πάρκειας. Έτσι, τουλάχιστον, το βλέπει. Δεν είχε την απαιτούμενη εξυπνάδα, την αναγκαία επαγγελματική επιτυ­χία, τον προσδοκώμενο αισθησιασμό, την ενδεδειγμένη «ελκτική» ικανότητα. Δεν αντιλαμβάνεται, φυσικά, ότι εί­ναι αδύνατον να «σαρώσει» τον ανταγωνισμό σε όλους τους τομείς της ζωής του. Όταν αποδυόμαστε στην προσπάθεια να διαπρέψουμε σ’ ένα συγκεκριμένο πεδίο, στερούμαστε τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτούνται για να θριαμ­βεύσουμε και σε άλλα.</p>
<p style="text-align: justify;">Κι εφόσον κανείς δεν είναι τέλειος, ο εντοπισμός μιας ατομικής ανεπάρκειας στην οποία θ’ αποδοθεί το παραστράτημα του συντρόφου δεν είναι κα­θόλου δύσκολο εγχείρημα.</p>
<p style="text-align: justify;">Υπάρχει το παράδειγμα μιας γυναίκας, αφιερωμένηςολοκληρωτικά στη φροντίδα του σπιτιού και τη διεκπε­ραίωση των μητρικών καθηκόντων της, που απέδωσε τις περιπέτειες του συζύγου της στην έλλειψη δικής της κοι­νωνικής ζωής. Είχε πείσει τον εαυτό της ότι αν ήταν πιο δυναμική και εξωστρεφής, θα διατηρούσε αμείωτο το εν­διαφέρον του άνδρα της αποτρέποντας την παρεκτροπή. Αντιστοίχως, έχουμε την περίπτωση μιας άλλης γυναίκας, προσηλωμένης στην επαγγελματική σταδιοδρομία της, η οποία είχε αποδώσει τις απιστίες του συζύγου της σε έλ­λειψη χρόνου για την ενασχόληση με τις ανάγκες του. Λόγω φόρτου εργασίας δεν είχε τη δυνατότητα να τον φροντίζει αρκετά.</p>
<p style="text-align: justify;"><br />Η αποδοχή προσωπικής ευθύνης στον καθορισμό της συμπεριφοράς ενός άλλου ατόμου οδηγεί αναπόδραστα στην αποτυχία. Η προσωπική εμπειρία μου αποτελεί έξοχο παράδειγμα της πλανερής βάσης του συγκεκριμένου σκεπτικού. Έκανα ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν για να κρατήσω αμείωτο το «ενδιαφέρον» του συζύγου μου. Βρισκόμουν μονίμως σε δίαιτα (παρ’ όλο που δεν ήμουν υπέρβαρη), βα­φόμουν ανελλιπώς, φορούσα προκλητικά εσώρουχα, ήμουν σεξουαλικώς ενεργή, πάντα διαθέσιμη και πρόθυμη στο κρεβάτι.</p>
<p style="text-align: justify;">Υπήρξα πρότυπο μητέρας, υποδειγματική μαγεί­ρισσα, χαριτόβρυτη οικοδέσποινα σπς συγκεντρώσεις και τα δείπνα που παραθέταμε για συναδέλφους και επαγγελ­ματικούς συνεργάτες, δυναμική και αξιαγάπητη σύντρο­φος σπς κοινωνικές εκδηλώσεις. Συμμετείχα ενεργά στους εκάστοτε πολιτιούς σκοπούς, ενώ παράλληλα έκανα τα πάντα για να διευκολύνω τη ζωή του Τζέιμς: ετοίμαζα τις βαλίτσες για τα συχνά επαγγελματικά ταξίδια του, πλήρω­να τους λογαριασμούς και είχα αναλάβει πλήρως τη διεκ­περαίωση των οικονομικών υποχρεώσεων. Γενικώς, έκανα ότι περνούσε από το χέρι μου για να αρθώ στο ύψος της ιδανικής συζύγου, ώστε να μην του περάσει καν από το μυαλό να με απατήσει.Αργότερα, σε ανύποπτο χρόνο, στη φάση που ο Τζέιμς αναλογιζόταν τις αντιδράσεις του στις προσπάθειες που έκανα εκείνο τον καιρό, μου εκμυστηρεύθηκε τις σκέψεις εκείνης της περιόδου. «Περνούσα φανταστικά. Έλεγα πως έχω μια θαυμάσια σύζυγο, που με φροντίζει υποδειγματι­κά κάνοντας όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα, ενώ από την άλλη έχω και τις περιπέτειές μου!» Αισθανόταν ο πιο τυχε­ρός άνδρας στον κόσμο.</p>
<p style="text-align: justify;">Είναι παράλογο να θεωρεί κανείς ότι μπορεί να απο­τρέψει τα παραστρατήματα του συντρόφου του ή να επω­μίζεται εξ ολοκλήρου την ευθύνη για την απιστία. Ορισμέ­νοι άνθρωποι, όμως, βιώνουν μια κατακλυσμιαία αίσθη­ση προσωπικής αποτυχίας όταν πληροφορούνται τις περι­πέτειες των συντρόφων τους. Ευτυχώς, οι γιατροί του νοσοκομείου όπου εισήχθη όταν την βρήκαν, αντέδρασαν αστραπιαία και την έσωσαν με χειρουργική επέμβαση. Όταν ανέκτησε τις αισθήσεις της, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκε ήταν ότι είχε αποτύχει για πολλοστή φορά. Ούτε ν’ αυτοκτονήσει δεν ήταν ικανή.</p>
<p style="text-align: justify;">Με την πάροδο του χρόνου, όμως, συνειδητοποίησε ότι η απόπειρα αυτοκτονίας ήταν απλώς μια παρορμητική πράξη απόγνωσης, προερχόμενη από μια παραπλανητική αίσθηση προσωπικής ενοχής. Τότε αισθάνθηκε τυχερή που επέζησε, ενώ βαθμιαία ανέκτησε και τον αυτοσεβασμό της. Όπως όλοι μας, είχε κι εκείνη δικαίωμα στη ζωή και στις χαρές που μας επιφυλάσσει. Δεν είναι διόλου ασυνήθιστο τέτοιες ολέθριες εμπειρίες να ανοίγουν τα μάπα των αν­θρώπων, να τους κάνουν να βλέπουν πιο ρεαλιστικά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Ας ελπίσουμε, πάντως, όπ κάποτε θα μάθουμε να ξεπερνούμε την τάση να επιρρί­πτουμε την ευθύνη στον εαυτό μας χωρίς να καταφεύγου­με σε ανάλογες τραυματικές ενέργειες.</p>
<p style="text-align: justify;"><br />Ασφαλώς, ακόμη κι όταν κατορθώνουμε ν’ αντισταθούμε στην τάση να ρίξουμε το φταίξιμο πάνω μας, δεν παύου­με να νιώθουμε πιεστική την ανάγκη να προσάψουμε κά­που την ευθύνη για τον εκτροχιασμό του συντρόφου μας.</p>