Πειθαρχία: Τρόποι να κάνεις το παιδί να σε ακούει

27/04/2015
Ομάδα Σύνταξης
Οικογένεια

Αναγνώστριά μας ρωτά: 
Είμαι μητέρα αγοριού 5 μισή ετών. Είμαι σε απόγνωση. Η μόνη λέξη που ακούω είναι "ΟΧΙ" π.χ. Του λέω … έλα να βουρτσίσουμε τα δόντια , έλα να πλυθείς και Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΟΧΙ . Το επαναλαμβάνω 4 – 5 φορές στον ίδιο τόνο και ήρεμα. Την έκτη φορά φωνάζω και πάλι καμία αντίδραση. Κατόπιν, του λέω δεν θα πάμε παιδική χαρά εάν δεν πλύνεις τα δόντια. Η απάντηση "δεν με νοιάζει ". Σήμερα το πρωί που του είπα ότι θα το πω στην δασκάλα σου … αμέσως σηκώθηκε από τον καναπέ και κινητοποιήθηκε. Επίσης, δεν θέλει να κάνει καμία δραστηριότητα, π.χ. κολύμπι, ποδόσφαιρο κ.α. Η απάντηση του όσο και εάν έχω επιμείνει(τον έχω πάει με το ζόρι πισίνα, karate) είναι ότι δεν μου αρέσουν τα αθλήματα. Το άλλο θέμα που αντιμετωπίζω είναι ότι προσπαθώ να τον περιορίσω (Μόνο Σάββατο) να βλέπει τηλεόραση και να παίζει ipad. Χαμός, πετάει μαξιλάρια κάνει σαν παλαβός. Τί να κάνω;
Με εκτίμηση ΙΚ 
Στο ερώτημά σας απαντά η Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας κι Επικοινωνίας. Επιστημονική Συνεργάτης σε Θέματα Ψυχικής Υγείας και Διαχείρισης Σχέσεων, Χαρίκλεια Μανουσάκη <a href="http://www.emotionalfocus.gr">www.emotionalfocus.gr</a>
<img src="/thumbnail?filepath=/contentfiles/photos/eidikoi/charikleia%20manousakii.jpg&amp;width=248" alt="Χαρίκλεια Μανουσάκη " width="99" />
Ο μικρός δείχνει να αρνείται να ακολουθήσει απλές (φαινομενικά) οδηγίες από εσάς με λεκτικό («όχι», «δεν με νοιάζει») ή επιθετικό τρόπο («πετάει μαξιλάρια», «κάνει σαν παλαβός»). Αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι το παιδί βιώνει ένα δυσάρεστο ή πιεστικό συναίσθημα κι αυτό από μόνο του χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Τα αίτια έντασης ή/και δυσφορίας στα παιδιά εντοπίζονται σε γενετικούς, βιολογικούς, περιβαλλοντικούς ή κοινωνικούς παράγοντες, ενώ η μη έγκαιρη αντιμετώπιση τους ενδέχεται να επιφέρει δυσκολίες στην σχολική του επίδοση, μη ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, παιδική κατάθλιψη κλπ.
Στην αντιμετώπιση και τη διαχείριση του άγχους στα παιδιά μπορούν να βοηθήσουν πρωτίστως οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί κι οι ειδικοί ψυχικής υγείας με ειδίκευση στην παιδική ψυχολογία.
Ο ρόλος σας είναι κρίσιμος και μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας αρχικά προσφέροντας του ένα ασφαλές, ήρεμο, υποστηρικτικό και σταθερό περιβάλλον και στη συνέχεια παρέχοντας τη δυνατότητα εναλλακτικών τρόπων κάλυψης των αναγκών του, ώστε να μην πυροδοτείται η μη αποδεκτή συμπεριφορά. Σε κατάλληλο χρόνο και συνθήκες, καλό θα ήταν να συζητούσατε μαζί του τις ανησυχίες του, την καθημερινότητα του, τον τρόπο που σκέπτεται και ενεργεί ανάλογα με τα ερεθίσματα που έχει, ώστε να εντοπίσετε τις πιθανές αιτίες της δυσφορίας του και εάν θέλετε να της συζητήσετε με έναν ειδικό ψυχικής υγείας, με εμπειρία στην παιδική ηλικία.
Οι γονείς είναι η πιο σημαντική πηγή κοινωνικής και διαπροσωπικής ανάπτυξης, καθώς επηρεάζουν τη μάθηση και διαμορφώνουν τις στάσεις και τις αξίες που ως ενήλικας ένα παιδί θα ακολουθήσει.
Προκειμένου να βοηθήσετε το παιδί σας και να διευκολύνετε την επικοινωνία σας μαζί του, επιτρέψτε μου να σας προσκαλέσω να:
- ακούσετε ενεργητικά το παιδί όταν εκφράζει την αντίρρηση του, χωρίς να ασκείτε κριτική, σε μία ήρεμη προσπάθεια να αντιληφθείτε αυτό που δεν μπορεί να πει
- μην το τιμωρείτε όταν δεν συμμορφώνεται, αλλά προτείνετε άλλες λύσεις, με σταθερό τρόπο επικοινωνίας
- σεβαστείτε τα συναισθήματά του ακόμη και όταν δεν σας είναι κατανοητά, γιατί με τον τρόπο αυτόν το παιδί σας αισθάνεται ορατό, πολύτιμο, ανακουφίζεται, και ενισχύεται η αυτορρύθμιση του
- ενισχύστε την κοινωνικοποίηση του παιδιού, με συνομήλικους του. εάν η συμμετοχή του σε αθλητικές κι άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες δεν το ικανοποιούν, φροντίστε να δώσετε άλλου είδους λύσεις (πχ μουσικά ή εικαστικά δρώμενα κλπ), αλλά πάντοτε χωρίς να το πιέζετε
- βοηθήστε το να προγραμματίσει τις δραστηριότητές του και να χωρίσει τις δράσεις και τα καθήκοντα εκείνα που του φαίνονται δύσκολα, σε μικρότερα βήματα
- προτείνετε του να κάνει διαλείμματα όταν ασχολείται αρκετή ώρα με κάτι, έτσι ώστε να μπορεί ξεκουράζεται σωματικά και ψυχικά
- βεβαιωθείτε ότι τρέφεται σωστά κι ανάλογα με το αναπτυξιακό του στάδιο
- βεβαιωθείτε ότι οι υποχρεώσεις του είναι ανάλογες τις ηλικίας του κι ότι έχει αρκετό χρόνο για παιχνίδι και ξεκούραση
- ενισχύστε τις μικρές θετικές πρωτοβουλίες του παιδιού σας, δείχνοντας του εμπιστοσύνη (πχ να οργανώσει μόνος του την σχολική του τσάντα)
- όταν το παιδί εκφράζεται με ένταση, μην ανταποκρίνεστε με θυμό, αλλά προσπαθήστε να το επαναφέρετε στην τάξη με ηρεμία και σταθερότητα στον τόνο της φωνής σας. όταν ηρεμήσουν τα πράγματα, επιδιώξτε να συζητήσετε ήρεμα μαζί του το γεγονός.
- εξετάστε τη δική σας ψυχική κατάσταση και εάν αισθάνεστε ότι βρίσκεστε στα όρια σας, ζητήστε βοήθεια, ώστε να ανακουφιστείτε και να ενισχυθείτε. μην ξεχνάτε ότι ως σημαντικός γονέας αποτελείτε πρότυπο προς μίμηση για το παιδί σας.