<p style="text-align: justify;">Το αίσθημα της ντροπής δεν συνδέεται απαραίτητα με την κατάθλιψη εφόσον προκύπτει από την αντίληψη ότι το άτομο εμφανίζει κάτι το μειονεκτικό σε σύγκριση με άλλα άτομα και για το οποίο πιστεύει ότι οι άλλοι θα το κοροϊδέψουν.</p>
<p style="text-align: justify;">Η ντροπή είναι μια μορφή φόβου, απειλής απώλειας, π.χ. δουλειάς ή μιας σχέσης, ένα αίσθημα κατωτερότητας.</p>
<p style="text-align: justify;">Μπορεί να νιώθουμε ντροπή για το σώμα μας. τις ικανότητες και τις επιδόσεις μας, για τις σχέσεις μας ή για την κοινωνική μας θέση ή το αντικείμενο της δουλειάς μας.</p>
<p style="text-align: justify;">Στην κατάθλιψη το αίσθημα της ντροπής συνδέεται με τον φαύλο κύκλο του αρνητισμού. Ιδού ένα σχεδιάγραμμα: </p>
<p style="text-align: justify;">Βλέπω τον εαυτό μου κατώτερο από τους άλλους -»περιμένω απόρριψη από τους άλλους -» υποτακτική συμπεριφορά -&gt; απόσυρση -» απορριπτικές προσβολές από άλλους -&gt; βλέπω τον εαυτό μου κατώτερο.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΤΟΥ ΦΑΥΛΟΥ ΚΥΚΛΟΥ </strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- Σαφής επίγνωση του εαυτού στα μάτια των άλλων, «Δεν έστιαζω στους άλλους αλλά στον εαυτό μου». «Βλέπω ότι τα μάγουλά μου κοκκίνισαν. Οι άλλοι 0α πιστέψουν ότι τα έκανα θάλασσα». «Ποιος μου λέει ότι τα πήγα χάλια; «Στο κάτω κάτω της γραφής δεν πάνε οι άλλοι να κουρεύονται;»</strong></p>
<p style="text-align: justify;">- Αμφισβήτηση του εσωτερικού κατήγορου: «Απέτυχα σ' αυτό που πήγα να κάνω, άρα είμαι άχρηστος». «Μια αποτυχία είναι μία μόνη αποτυχία, δεν είναι σίγουρο ότι θα αποτύχω σε άλλη προσπάθεια, άρα πώς μπορεί να πιστεύω ότι είμαι άχρηστος;»</p>
<p style="text-align: justify;">Η προβολή : Είναι μια άμυνα κατά την οποία προβάλλω στους άλλους στοιχεία του εαυτού μου που δεν μου αρέσουν, δηλαδή τα βλέπω στους άλλους. Έτσι, θεωρώ τους άλλους αδύναμους και όχι τον εαυτό μου.</p>
<p style="text-align: justify;">Η αποδοχή της  ντροπής: Αν την αποδεχτούμε, μπορεί να την αντιμετωπίσουμε</p>
<p style="text-align: justify;">Τεχνικές αντιμετώπισης της ντροπής</p>
<p style="text-align: justify;">Συμπληρώνω τις ακόλουθες πρότασης:</p>
<p style="text-align: justify;">- Ντρέπομαι για τον εαυτό μου επειδή………..</p>
<p style="text-align: justify;">-Νιώθω ντροπή άταν δεν μπορώ να κάνω…….</p>
<p style="text-align: justify;">-Νιώθω ντροπή όταν σκέφτομαι………..</p>
<p style="text-align: justify;">- Νιώθω ντροπή γιατί στο παρελθόν…………..</p>
<p style="text-align: justify;">-Δεν είμαι άχρηστος γιατί………………….</p>
<p style="text-align: justify;">- Δεν είμαι κατώτερος γιατί…………………</p>
<p style="text-align: justify;">Ασκήσεις στη φαντασία. Φαντάζομαι τον εαυτό μου μπροστά στους άλλους χωρίς κόκκινα μάγουλα και ντροπή.</p>
<p style="text-align: justify;">Κείμενο της Δρ. Μαρίνας Οικονόμου στο βιβλίο Ελληνική κερίση, εθνική κατάθλιψη και ασκήσεις επιβίωσης. Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Καστανιώτη για την ευγενική παραχώρηση του υλικού. </p>