<p style="text-align: justify;">Από την ψυχολόγο Λουίζα Βογιατζή </p>
<p style="text-align: justify;">Δεν είναι απλή ιστορία. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Θεός έφτιαχνε τον κόσμο.</p>
<p style="text-align: justify;">Δούλεψε σκληρά έξι μέρες για να φτιάξει τη γη, τους ουρανούς και τις θάλασσες. Την έβδομη μέρα ξεκουράστηκε.</p>
<p style="text-align: justify;">Και οι άνθρωποι, ακολουθώντας το παράδειγμα του, ο καθένας σύμφωνα με τη θρησκεία του, θέσπισαν μια μέρα ξεκούρασης και για τους εαυτούς τους: Οι Εβραίοι το Σάββατο, οι Χριστιανοί την Κυριακή, οι Μουσουλμάνοι την Παρασκευή.</p>
<p style="text-align: justify;">Αρχικά τη μέρα αυτή την αφιέρωσαν στη θρησκευτική λατρεία.</p>
<p style="text-align: justify;">Η προηγούμενη μέρα προοριζόταν για τις προετοιμασίες.</p>
<p style="text-align: justify;">Φανταζόμαστε πως μια ανθρώπινη ανάγκη για εναλλαγή, για μια μέρα διαφορετική στην οποία θα μπορούσαν να ξεκουράσουν το σώμα και να καλλιεργήσουν το πνεύμα τους οδήγησε στη θέσπιση μιας τέτοιας μέρας.</p>
<p style="text-align: justify;">Μετά την βιομηχανική επανάσταση και όταν οι συνθήκες δουλειάς άλλαξαν ριζικά, τα συνδικάτα στον δυτικό κόσμο τουλάχιστον, διεκδίκησαν και επίσημα το Σαββατοκύριακο, την Κυριακή οπωσδήποτε, σαν μέρα αργίας.</p>
<p style="text-align: justify;">Μέσα στους αιώνες που πέρασαν πολλά έχουν αλλάξει. Η Κυριακή έχει πάψει –για τους περισσότερους- προ πολλού να είναι συνυφασμένη με τη θρησκευτική πίστη.</p>
<p style="text-align: justify;">Παρόλα αυτά παρέμενε αφιερωμένη στην οικογένεια, τους φίλους, την ψυχαγωγία και κυρίως την ξεκούραση και την άντληση δύναμης για το ξεκίνημα της καινούργιας εβδομάδας. Το άνοιγμα των καταστημάτων την Κυριακή, κάτι αρκετά συνηθισμένο πια, έφερε κατά καιρούς σε διάφορες χώρες έντονες κοινωνικοπολιτικές διαμάχες.</p>
<p style="text-align: justify;">Η Κυριακή να παραμείνει μέρα για την προσωπική ζωή, την οικογένεια, την ανάπαυση απαιτούν οι μεν, ελευθερία και μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά επιδιώκουν οι δε.</p>
<p style="text-align: justify;">Περισσότερο απ’ όλα όμως μοιάζει να έχει αλλάξει για μας το νόημα του σαββατοκύριακου. Το σίγουρο είναι ότι απέχει πια πολύ απ’ το να είναι μέρα ιεροτελεστιών όπως το μπάνιο και το λούσιμο του Σαββάτου, η λειτουργία της Κυριακής, το τελετουργικό οικογενειακό γεύμα, οι επισκέψεις συγγενών.</p>
<p style="text-align: justify;">Το Σάββατο είναι μέρα για διάφορες δουλειές που δεν μπορούν να γίνουν τις καθημερινές: τα ψώνια της εβδομάδας, καθαριότητα, οργάνωση του σπιτιού. Σ’ αυτά προστίθενται και οι διάφορες δραστηριότητες των παιδιών που είναι πια οργανωμένες και προϋποθέτουν την ενεργή (και πολύωρη συνήθως) συμμετοχή των γονιών. Επιπλέον τα ψώνια δεν περιορίζονται στα μαγαζιά της περιοχής αλλά εκτείνονταισε ακτίνα δεκάδων χιλιομέτρων μέσα από πηγμένους δρόμους προς τα εμπορικά κέντρα, τα malls, τους εκθεσιακούς χώρους, τα «στοκατζίδικα». Αναμφίβολα για τους πιο πολλούς ανθρώπους είναι κι αυτός ένας τρόπος « ξεκούρασης» και ψυχαγωγίας.</p>
<p style="text-align: justify;">Το πρόβλημα είναι περισσότερο η ποσότητα, ο ρυθμός και τα πολλά «πρέπει».</p>
<p style="text-align: justify;">Η ένταση της καθημερινότητας αντί να ανακοπεί και να εκτονωθεί, συνεχίζει, αυξημένη μάλιστα πολλές φορές λόγω υπερβολικού ζήλου (να πάμε κι εκεί, να προλάβουμε κι αυτό, να δούμε κι αυτούς) και κορυφώνεται όσο περνάει η μέρα. Το αποτέλεσμα; Χρειάζεται τουλάχιστον η μισή Κυριακή για να συνέλθει κανείς από την κούραση του Σαββάτου. Η άλλη μισή είναι έτσι κι αλλιώς μελαγχολική: λόγω Sunday blues, που είναι η θλίψη για το Σαββατοκύριακο που πέρασε και η ψυχική προετοιμασία για την καινούργια εβδομάδα που αρχίζει. Θα μπορούσαμε να είχαμε απολαύσει λίγο περισσότερο τη «γιορτή» αλλά πάει, πέρασε. Υπάρχει άλλος τρόπος; Ίσως.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Ο Βασίλης, 36, το δικό του διαφορετικό Σαββατοκύριακο το ονομάζει «αμαρτία»: «Την πρώτη φορά έγινε λίγο από τύχη και λίγο σκόπιμα. Ήταν Παρασκευή απόγευμα, μόλις είχα γυρίσει απ’ το γραφείο και η γυναίκα μου το ίδιο, ξεθεωμένοι και οι δύο. Ω του θαύματος, συνειδητοποιώ ότι δεν έχουμε κανονίσει απολύτως τίποτα για ολόκληρο το σαββατοκύριακο. Δεν μας έχει καλέσει κανείς ούτε εμείς έχουμε πει σε κανέναν νάρθει. Καμία υποχρέωση, κανένα σχέδιο. Αποφασίζω να την παρασύρω στην «αμαρτία» ενός τεμπέλικου Σαββατοκύριακου χωρίς πρόγραμμα, χωρίς εξόδους, χωρίς υποχρεώσεις, χωρίς την παραμικρή ένταση, με το ρίσκο βέβαια να βαρεθούμε θανάσιμα.. Μου υπενθυμίζει ότι έχουμε ξεμείνει και πρέπει να κάνουμε έφοδο στο σουπερμάρκετ. Το αναβάλλω για την επομένη και ανοίγω ένα μπουκάλι καλό κρασί. Μένουμε στην κουζίνα να τσιμπολογάμε τα απομεινάρια του ψυγείου μας πίνοντας κρασί και καταλήγουμε στον καναπέ να βλέπουμε ό,τι νάναι στην τηλεόραση. Λίγο το κρασί και περισσότερο η κούραση της εβδομάδας, μας παίρνει ο ύπνος νωρίς,. Μέσα στη νύχτα μεταφερόμαστε στο κρεβάτι μας.</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Σάββατο. Ξυπνάμε σχετικά νωρίς ξεκούραστοι και φρέσκοι. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος, μιας και είναι Σάββατο πρωί, να αρχίσουν τώρα τα μεγάλα σχέδια. Καταφέρνω να την παρασύρω με «ανήθικες» προτάσεις και το κρεβάτι μας ρουφάει ξανά. Μετά σηκώνομαι και ετοιμάζω, με φαντασία και προσπάθεια, λόγω έλλειψης εφοδίων, ένα καλό πρωινό. Μ’ αυτά και μ’ αυτά έχουμε περάσει και το μεσημέρι του Σαββάτου υπέροχα τεμπέλικα. Κάποια στιγμή η γυναίκα μου θυμάται τα ψώνια. Της αντιπροτείνω να δοκιμάσουμε κάτι αλλαγές στο σαλόνι που είχαμε σκεφτεί να κάνουμε. Της αρέσει η ιδέα. Αρχίζουμε να παίζουμε μετακινώντας τα έπιπλα. Στο τέλος ξαπλώνουμε ο ένας στον καναπέ και ο άλλος στο πάτωμα και απολαμβάνουμε το έργο μας. Πεινάμε. Παραγγέλνουμε πίτσες και φτιάχνουμε μια αυτοσχέδια σαλάτα Τρώμε έτσι όπως είμαστε, απ’ τα κουτιά και αρχίζουμε να μιλάμε. Πόσο καιρό είχαμε να το κάνουμε αυτό έτσι αβίαστα και με όρεξη; Σχεδόν ποτέ δεν έχουμε αρκετό χρόνο είτε για ν’ αρχίσουμε είτε για να τελειώσουμε μια κανονική συζήτηση. Τέλεια!</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em>Κυριακή. Ξυπνάμε αργά. Πόσος ύπνος μας έλειπε; Έχουμε γλυκαθεί απ’ την τεμπελιά και βαριόμαστε να κανονίσουμε κάτι. Πετάγομαι μόνο για εφημερίδες. Η γυναίκα μου τηλεφωνάει ώρες με φίλες που είχε καιρό να τους μιλήσει. Τελειοποιούμε την καινούργια διαρρύθμιση. Φτιάχνουμε μακαρονάδα, σκέτη με τυρί. Παραγγέλνουμε και κάτι αμαρτωλά γλυκά. Η μέρα περνάει ήρεμα, τεμπέλικα. Νιώθουμε καλά που είμαστε μαζί και κάνουμε πράγματα πότε μαζί πότε ο καθένας μόνος του χωρίς όμως να είναι ο καθένας κλεισμένος στον εαυτό του όπως γίνεται άλλες φορές. Η Κυριακή τελειώνει χωρίς να έχουμε βγει σχεδόν καθόλου έξω απ’ ην πόρτα. Αισθανόμαστε γλυκά ξεκούραστοι και λίγο σαν παιδιά που έκαναν κάτι απαγορευμένο. Συνειδητοποιούμε με έκπληξη και οι δύο ότι δεν βαρεθήκαμε ούτε μια στιγμή και υποσχόμαστε ότι θα το ξανακάνουμε.»</em></p>
<p style="text-align: justify;">Το Σαββατοκύριακο μπορεί κανείς να τα κάνει όλα ή να μην κάνει τίποτα. Συνήθως επιλέγουμε το πρώτο. Ακριβώς επειδή παραπονιόμαστε ότι ποτέ δεν έχουμε χρόνο, προσπαθούμε τότε να κάνουμε όσα θα θέλαμε και δεν προλαβαίνουμε: απ’ το να βγούμε να δούμε φίλους και γνωστούς, να πάμε στο καινούργιο εστιατόριο, μπαρ, συναυλία, έκθεση, mall μέχρι να πλύνουμε το αυτοκίνητο, να αθληθούμε, να βάψουμε το γραφείο ή να τακτοποιήσουμε την αποθήκη. Είναι επίσης οι μέρες που γονείς και λοιποί συγγενείς περιμένουν να τους αφιερώσουμε χρόνο. Ένα μείγμα από αίσθηση καθήκοντος, ενοχές και φόβο να μην «χάσουμε» κάτι, μας σπρώχνει να γεμίζουμε τα Σαββατοκύριακα μας με σχέδια. Απ’ τα οποία συνήθως προλαβαίνουμε πολύ λίγα. Και καταλήγουμε την Κυριακή το βράδυ, στρεσαρισμένοι και ανικανοποίητοι, να αναρωτιόμαστε πώς πέρασε πάλι το Σαββατοκύριακο χωρίς να το καταλάβουμε </p>
<p style="text-align: justify;">Φυσικά πολλά απ’ τα πολύ γεμάτα Σαββατοκύριακα περνάνε πολύ ευχάριστα και μας γεμίζουν. Οι περισσότεροι όμως από μας νιώθουμε κατά καιρούς την ανάγκη να μην κάνουμε τίποτα, κυρίως τίποτα που να έχει ένταση, τρέξιμο, πίεση, υποχρέωση. Δυσκολευόμαστε όμως να το προσφέρουμε αυτό έστω και πότε-πότε στον εαυτό μας. Έχουμε μάθει να αντιστεκόμαστε στις «άχρηστες» και «εγωιστικές» ανάγκες της τεμπελιάς, του ύπνου, του χασομεριού, του «παιχνιδιού» χωρίς πρόγραμμα.</p>
<p style="text-align: justify;">Έχουμε ενοχές να αφεθούμε στην σχεδόν παιδική, άσκοπη και ανέμελη ευχαρίστηση. Είναι παράξενο αλλά είναι σαν να φοβόμαστε να αλλάξουμε πολύ τους ρυθμούς μας το Σαββατοκύριακο. Κι όμως αυτό είναι το νόημα του: να μην κάνουμε το ίδιο που κάνουμε και τις υπόλοιπες μέρες.</p>
<p style="text-align: justify;">Πολλές φορές πέφτουμε στην παγίδα να κάνουμε πράγματα μόνο και μόνο επειδή (νομίζουμε ότι) αυτό αναμένεται από εμάς, χωρίς όμως να έχουμε ακριβώς ξεκαθαρίσει μέσα μας από ποιον και για ποιο λόγο. Μ’ αυτό τον τρόπο ρισκάρουμε πολύ συχνά να μην ικανοποιούμε τελικά δικές μας ανάγκες αλλά τις ανάγκες ενός τρόπου ζωής που θα θέλαμε να έχουμε χωρίς να ξέρουμε καλά-καλά αν μας ταιριάζει.</p>
<p style="text-align: justify;">Μπορούμε ως ένα βαθμό να ζούμε έτσι όταν αυτό συμβαίνει με τη δουλειά, την καθημερινότητα, τις υποχρεώσεις μας</p>
<p style="text-align: justify;">Τα Σαββατοκύριακα όμως είναι η μικρή εβδομαδιαία προσωπική μας</p>
<p style="text-align: justify;">πολυτέλεια και γιορτή. Αυτή τουλάχιστον μια φορά στο τόσο οφείλουμε να την αφιερώνουμε συνειδητά και αποκλειστικά στη φροντίδα του εαυτού μας και των ανθρώπων που μας είναι πολύτιμοι.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;">!! Αν το Σαββατοκύριακο υποτίθεται ότι προορίζεται για μας τους ίδιους και τους δικούς μας, για τον ίδιο λόγο είναι και η στιγμή που εκδηλώνονται οι εντάσεις. Όπως σε όλες τις γιορτές, η προσδοκία για κάτι ιδιαίτερο, πιο ωραίο, πιο χαρούμενο, πιο γεμάτο όπως το φαντάζεται αυτό ο καθένας, μας κάνει ιδιαίτερα ευαίσθητους όταν αυτά όλα δεν πραγματοποιούνται. Γενικά όσο πιο δύσκολη είναι η εβδομάδα μας, τόσο περισσότερα προσδοκούμε απ’ το Σαββατοκύριακο για να αποζημιωθούμε. Προσπαθούμε λοιπόν να πετύχουμε ένα συνδυασμό πολύ φιλόδοξο αλλά δυστυχώς εντελώς ανέφικτο: Να προσφέρουμε περισσότερα στον εαυτό μας, περισσότερα στη σχέση μας, περισσότερα στην οικογένεια μας. Επειδή δεν το πετυχαίνουμε απογοητευόμαστε, θυμώνουμε και εντέλει συντηρούμε την ένταση.</p>