Αποπλάνηση ανηλίκου: Οι τραγικές επιπτώσεις στη ψυχή του παιδιού

<p style="text-align: justify;"><span>Ο ΒΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΜΑΤΙΑ</span><br /><br /><span>Όταν μιλάμε για βιασμό πρέπει να συνειδητοποιούμε ότι αναφερόμαστε σε μία πράξη απόλυτης βιας που δεν έχει σχεση με την σεξουαλικότητα. Είναι μία σαδιστική πράξη με κίνητρα που έχουν να κάνουν με επιβολή, κυριαρχία και εκδικηση, με  εκτονωση ενος βαθυτερου ασυνηδειτου θυμου. Ο  ασυνείδητος  στόχος του βιαστή ειναι να εκδικηθεί στη φαντασία του  τον ´αντίπαλο άνδρα ´ από τον οποίο νοιώθει ταπεινωμένος και υποτιμημένος ενώ η γυναίκα θύμα δεν θεωρείται μια  αυτόνομη, ανεξάρτητη ύπαρξη αλλά σαν ιδιοκτησία του ´φανταστικού ανδρα ´ τον  οποίο εκδικείται. Με άλλα λόγια ο βιαστής διαπράτοντας το βιασμό συμπληρώνει την αίσθηση της ταυτότητας του ανδρισμού του απέναντι στους άλλους άνδρες, ενώ το εξηλαστήριο  θυμα, που συνηθως ειναι ενα κοριτσι απο 10 εως 30 χρονων, ειναι ο στοχος μιας τυφλης κακοήθους  επιθεσης.</span><br /><br /><span>Καταλαβαίνει κανείς από τα κίνητρα του βιαστή ότι η γυναίκα θύμα βιασμού έζησε μια έντονα  τραυματική εμπειρία επίθεσης και τρόμου, όπου ένοιωσε να  απειλείται η ίδια η ζωή της, κατι πέρα από την ακεραιότητα του σώματός της ή της υγείας της. Ακόμη και αν τα σωματικά τραύματα ή οι επιπλοκές της υγείας της αντιμετωπιστούν πλήρως, το ψυχικό τραύμα παραμένει βαθύ και με πολλές άμεσες αλλά και μακροχρόνιες συνέπειες στην ψυχική της υγεία. Κλειδί για αυτή την κατανόηση είναι η έννοια του ψυχικού τραυματος και μάλιστα μιας βίαιης απειλής θανάτου από ένα πρόσωπο και οχι από φυσική καταστροφή.</span><br /><span>Αυτή η συνθήκη ξαναζωντανεύει και δίνει νέο χρώμα και νόημα στους φανταστικούς, τρομακτικούς φόβους των πρώτων χρόνων ζωής, που υπάρχουν στη φαντασία  όλων των ανθρώπων έστω και αν μεγαλώνοντας τους ξεδιαλύνει η ενήλικη λογική μας. Αυτοί οι παιδικοί φόβοι μετά το ψυχικό τραύμα του βιασμού επιβεβαιώνονται αντί μεγαλώνοντας να χάνουν την αξία τους. Η κοπέλα αυτή θα νοιώσει ότι πράγματι ο ´κακός´ των παιδικών της φανταστικών φόβων την απειλεί και είναι πραγματικός και ζωντανός, έτοιμος να της ξανακάνει κακό. Από το βιασμό και μετά ζει πεπεισμένη πια στη σκιά μιας κακόβουλης καταδίωξης.</span><br /><br /><span>Τα επακόλουθα του ψυχικού τραύματος δεν σταματούν εδώ. Μια εξ ίσου σοβαρή συνέπεια είναι η αποδιοργάνωση της συμβολικής λειτουργίας. Το θύμα δυσκολεύται πολύ να επεξεργαστεί με λέξεις και συζητήσεις ακόμη και με ειδικούς της ψυχικής υγείας αυτό που της συνέβει. Οι λέξεις που περιγράφουν το γεγονός δεν βιώνονται πια σαν σύμβολα αλλά σαν το ίδιο το γεγονός. Μία παρομοίωση, μια εικόνα, κάποια συναισθήματα, που θα αναφερθούν και  θα χρησιμοποιηθούν για να περιγράψουν το γεγονός δεν θα τα νοιώσει το θύμα σαν περιγραφές που συμβολίζουν το βιασμό αλλά σαν τον ίδιο το βιασμό. Αυτό είναι το περίφημο flashback όπου τα θύματα ενός ψυχικού τραυματισμού ξαναζούν το γεγονός σαν πραγματικό, με όλο του τον τρόμο και τη βιαιότητα. Αυτή η αναβίωση είναι ιδιαίτερα έντονη στις εφήβους θύματα, λόγω του ότι η εφηβεία είναι μια αναπτυξιακή περίοδος όπου η συμβολική λειτουργία αποδιοργανώνεται από μόνη της μέσα στην ψυχική ρευστότητα που επικρατεί τότε.</span><br /><br /><span>Έχοντας αυτά κατά νου καταλαβαίνουμε τη συγχηση και τα συναισθήματα ντροπής, ταπείνωσης, φόβου και οργής που επικρατούν στο θύμα του βιασμού. Χωρίς ψυχολογική βοήθεια τα συναισθήματα αυτά μπορούν να κρατήσουν μήνες αποδιοργανώνοντας την καθημερινή ζωή και τις δραστηριότητές της, χωρίς να αποκλέιονται και τα flashback. Όμως τα πιο τραγικά που παραμένουν μακροχρόνια, αν δεν αντιμετωπιστούν ψυχολογικά, έστω και αν το θύμα φαινομενικά δείχνει να έχει επανέλθει στη κανονική καθημερινή ζωή είναι η αναστάτωση της σεξουαλικότητάς της και μια στρεβλή πεποίθηση για τη ζωή που θα ριζωθεί μέσα της. Απο τη μια η σεξουαλικότητα είναι δυνατόν να χάσει τη χαλαρότητα και τον αυθορμητισμό της και να κυριαρχηθεί από φόβους και αναστολές. Από την άλλη να επικρατήσει  η πεποίθηση ότι αυτό που κυριαρχεί στη ζωή είναι το ´κακό ´. Μια κατάρευση της πίστης στις καλές πλευρές του κόσμου και η επικράτηση ενός αισθήματος διάχυτης απειλής ότι το ´κακό ´ παραμονεύει και θα ξαναεπιτεθεί.</span><br /><br /><span>Όμως θα ήταν άδικο να μην αναφερθούμε και στα αγόρια θύματα βιασμού. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε συμμορίες και αναμορφωτήρια ή φυλακές. Παρατηρούνται και εδώ παρόμοια δυναμικά που περιγράφηκαν πιο πάνω με έναν επιπλέον ιδιαίτερο φόβο, τα αγόρια αυτά μεγαλώνουν με μια κρυφή αγωνία μήπως με αυτή την εμπειρία γίνουν ομοφυλόφιλοι. Βλέπουμε δηλαδή ότι ανεξάρτητα με το φύλο η εμπειρία του βιασμού αποτελεί μια ιδιαίτερα τραυματική συνθήκη που χρειάζεται καλή και συστηματική ψυχολογική αντιμετώπιση και κοινωνική πλαισίωση για να απαλυνθεί το ψυχικό τραύμα.</span><br /><br /><span>Δημήτρης Τ.</span><br /><span>Παιδοψυχίατρος</span></p>

Σχετικά άρθρα