Το επεξεργασμένο κρέας κρύβει κινδύνους για την καρδιά;

Πολλά γράφονται και ακούγονται για το συσκευασμένο κόκκινο κρέας, με αφορμή και τα διατροφικά σκάνδαλα των τελευταίων ημερών. Το αγοραστικό κοινό διστάζει να καταναλώσει κόκκινο κρέας από φόβο μήπως αυτό βλάψει την υγεία του. Ποια είναι, όμως, η αλήθεια για τους κινδύνους που κρύβει το συσκευασμένο κόκκινο κρέας;

Γράφει ο Κωνσταντίνος Τούτουζας, καθηγητής στην Α’ Καρδιολογική Κλινική στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

-Σε ποιες μορφές συναντάμε το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας;

Το κρέας που υπόκειται σε βιομηχανική επεξεργασία με σκοπό τον εμπλουτισμό της γεύσης, την καλύτερη διατήρηση του θεωρείται επεξεργασμένο. Τα πιο συνηθισμένα παραδείγματα που έχουν μεγάλη κατανάλωση είναι το μπέικον, το ζαμπόν και τα λουκάνικα.

-Είναι επικίνδυνη η κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος;

Δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι επικίνδυνη η μικρή κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος με καρδιοπάθειες και καρκίνο. Όμως, η συχνή κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων είχε φανεί σε προηγούμενες μελέτες ότι μπορεί να συσχετίζεται με δυνητικά θανατηφόρες παθολογικές καταστάσεις. Η ακριβής συσχέτιση μπορεί να εξηγηθεί και με την υψηλή θερμιδική αξία που έχουν αυτές οι τροφές και έτσι μέσω της παχυσαρκίας να προάγουν κάποιες παθολογικές καταστάσεις.

Υπάρχουν δύο μεγάλες σε πληθυσμό μελέτες η Health Professionals Follow-up Study (HPFS) και Nurses’ Health Study (NHS) με 22 και 28 έτη παρακολούθηση αντίστοιχα, οι οποίες καταλήγουν σε στατιστικά σημαντική συσχέτιση της μεγάλης κατανάλωσης κόκκινου επεξεργασμένου κρέατος με την θνητότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς και καρκίνο.

-Ποια είναι τα νεότερα δεδομένα από τις έρευνες αυτές;

Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μια μεγάλη μελέτη – η European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). Καταγράφηκε η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος σε 10 χώρες της Ευρώπης και συμμετείχαν περίπου 500.000 άτομα (άνδρες και γυναίκες). Όλοι οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 12 έτη.

Αυτό που φάνηκε είναι ότι οι μεσήλικες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος έχουν σχεδόν διπλάσιο ποσοστό θνητότητας σε σχέση με αυτούς που καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες. Πιο συγκεκριμένα οι θάνατοι οφειλόμενοι σε καρδιαγγειακά αίτια στον πληθυσμό των ατόμων που κατανάλωναν ποσότητα μεγαλύτερη από160 γραμμάριαανά ημέρα ήταν αυξημένοι κατά 70%, σε σχέση με αυτούς που κατανάλωναν 10-19.9 γραμμάριαανά ημέρα. Η ποσότητα αυτή αναλογεί περίπου στην ποσότητα κρέατος που βάζουμε σε ένα tost ή σάντουιτς. Από την άλλη οι θάνατοι οφειλόμενοι σε καρκίνο ήταν κατά 43% αντίστοιχα αυξημένοι στην ομάδα της υψηλής κατανάλωσης.

-Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του κόκκινου κρέατος και του επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος σε ό,τι αφορά στην πρόκληση ασθενειών;

Οι συγγραφείς της μελέτης μιλούν για 18% μεγαλύτερο κίνδυνο θνητότητας από όλα τα αίτια σε αυτούς που κατανάλωναν επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, υπό τις ίδιες διορθώσεις και ρυθμίσεις των πληθυσμών. Ωστόσο ο κίνδυνος θνητότητας από την κατανάλωση μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος ήταν κατά πολύ χαμηλότερος και συνολικά μη στατιστικά σημαντικός. Άρα με ασφάλεια μπορούμε να καταναλώνουμε κόκκινο κρέας με προσοχή βέβαια να μην παίρνουμε πολλές θερμίδες.

-Πού οφείλεται η διαφορά αυτή;

Το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας περιέχει περισσότερα κορεσμένα λιπαρά από το κόκκινο κρέας, καθώς και περισσότερη χοληστερόλη και πρόσθετα λιπαρά κάποια από τα οποία θεωρούνται καρκινογόνα. Επίσης, η ποσότητα του αλατιού είναι μεγαλύτερη στις επεξεργασμένες μορφές του κόκκινου κρέατος, αυξάνοντας έτσι την επίπτωση της αρτηριακής υπέρτασης που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου. Τέλος οι ειδικοί αναφέρουν πως η κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος γινόταν από πληθυσμούς ατόμων με αυξημένη την επίπτωση καπνιστών, με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, καθώς και χαμηλά επίπεδα φυσικής άσκησης. Συμπερασματικά το 3% των θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος ήταν χαμηλότερη των 20 γρ ανά ημέρα.

 

Σχετικά άρθρα