Εφηβεία μια δεύτερη "γέννα": Γιατί ξαφνικά τα παιδιά γίνονται επιθετικά

<p style="text-align: justify;"><strong>Η «μεταμόρφωση», ο θυμός, οι προκλήσεις  των εφήβων και οι φόβοι των γονιών</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Γράφει για το <a>www.boro.gr</a> η ψυχολόγος Λουίζα Βογιατζή</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Μέχρι πριν λίγους μήνες, η Ανδριάνα ήταν το «καμάρι» των γονιών της: έξυπνη, καλή, γλυκιά, συνεννοήσιμη. Και ξαφνικά αισθάνονται ότι δεν την αναγνωρίζουν, ότι κάτι έγινε και το κοριτσάκι τους μεταμορφώθηκε σε ένα άλλο παιδί: δύστροπη, οξύθυμη, αυθάδης, απόμακρη. <strong>«Πού πήγε το παιδί μας;»</strong> αναρωτιούνται οι γονείς της κι αισθάνονται <strong>σύγχυση, απογοήτευση, θυμό, φόβο. </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Και δεν είναι οι μόνοι. Πολλοί γονείς εφήβων βρίσκονται μια μέρα μπροστά στο –ξαφνικά πολλές φορές- «μεταμορφωμένο» παιδί τους  και τα χάνουν<strong>. Σύμφωνα με την διάσημη Γαλλίδα ψυχαναλύτρια παιδιών κι εφήβων, </strong><strong>Francoise </strong><strong>Dolto, η εφηβεία είναι σαν μία καινούργια γέννα.</strong> Αυτό που ήταν το παιδί ως τότε μοιάζει να μην υπάρχει πια και ένας καινούργιος άνθρωπος  γεννιέται, που όμως δεν έχει διαμορφωθεί  πλήρως ακόμη. Αυτή η διαδικασία είναι –πρωτίστως για τον ίδιο τον έφηβο και κατά συνέπεια και για τους γύρω του- πολλές φορές συνταρακτική και επίπονη.</p>
<p style="text-align: justify;">Υπάρχουν καταρχήν οι <strong>εξωτερικές αλλαγές</strong> , που έχουν κι αυτές μεγάλη σημασία γιατί  συχνά η μετάβαση  είναι «άχαρη». Το όμορφο, αψεγάδιαστο, τρυφερό παιδικό σώμα αποκτά τρίχες, σπυράκια, πιο έντονα χαρακτηριστικά, καμιά φορά ανεπιθύμητες καμπύλες και παχάκια, υγρά και δυσάρεστες οσμές. <strong>Οι έφηβοι ξαφνιάζονται δυσάρεστα με το καινούργιο τους σώμα και  νιώθουν άβολα μέσα σ’ αυτό.</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Ταυτόχρονα, γίνονται  <strong>εσωτερικές αλλαγές</strong>, που είναι αποτέλεσμα μεγάλων μεταβολών και εξελίξεων στο νευρικό σύστημα και στον εγκέφαλο και φέρνουν πληθώρα εντάσεων, μιας και όλα, <strong>ο τρόπος σκέψης, η αίσθηση του εαυτού, το αξιακό σύστημα, αλλάζουν</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Όλα αυτά, μαζί με την <strong>ανάγκη για αυτονόμηση από τους γονείς</strong>, που κάνει τα παιδιά να «γυρίζουν  την πλάτη τους» σε αυτούς που για όλη την μέχρι τότε ζωή τους ήταν το κέντρο του κόσμου τους και να δείχνουν να ενδιαφέρονται μόνο για τους φίλους και τις παρέες τους, φέρνουν στην οικογένεια μεγάλες αναταράξεις για τις οποίες αρχικά κανείς δεν είναι προετοιμασμένος. </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Η συμπεριφορά των εφήβων, υπό την επήρεια όλων αυτών των «ζυμώσεων» μέσα τους, γίνεται συχνά προκλητική και  επιθετική</strong> απέναντι στους γονείς , ακόμα και τα αδέρφια κάποιες φορές.  Δεν είναι εύκολο, ειδικά στην αρχή, για τους γονείς να αντιμετωπίσουν με ψυχραιμία τη συμπεριφορά αυτή.</p>
<p style="text-align: justify;">Στενοχωριούνται,  θίγονται και θυμώνουν. Αντεπιτίθενται, βάζουν κυρώσεις, κάνουν κήρυγμα, «στενεύουν τον κλοιό», μετά κάνουν πάλι πίσω, κάνουν σπασμωδικές κινήσεις, στην προσπάθεια τους να «συνεφέρουν» το παιδί τους, να περισώσουν την κατάσταση. <strong>Δυστυχώς όμως, αυτές οι θιγμένες  αντιδράσεις των γονιών  συνήθως δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα,  την αποκατάσταση δηλαδή της ηρεμίας  και των καλών σχέσεων στην οικογένεια. </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Αυτό που δεν μπορούν εύκολα οι γονείς να καταλάβουν, μπροστά  στο «μεταμορφωμένο» πρόσωπο του παιδιού τους, είναι ότι αυτό που μοιάζει σαδιστική συμπεριφορά εκ μέρους του έφηβου <strong>δεν πηγάζει από κάποια διάθεση του έφηβου να απορρίψει τους γονείς του.</strong> Είναι αποτέλεσμα εσωτερικής αναστάτωσης σε συνδυασμό με την ασφυκτική αίσθηση ότι «κανείς δεν με  καταλαβαίνει». Τις περισσότερες φορές <strong>οι έφηβοι μετανιώνουν, λυπούνται και νιώθουν άσχημα την επόμενη στιγμή για αυτή τη συμπεριφορά</strong> (και αν η ένταση στην οικογένεια δεν έχει κλιμακωθεί αρνητικά, βρίσκουν τρόπο και το δείχνουν).</p>
<p style="text-align: justify;">Γι΄αυτό το λόγο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, οι γονείς να προσπαθήσουν να ξαναπάρουν στα χέρια τους τα «ηνία» της σχέσης,  αντιδρώντας σαν ενήλικοι, σαν αυτοί δηλαδή που έχουν επίγνωση του τι συμβαίνει και αναλαμβάνουν να είναι αυτοί η ήρεμη δύναμη.</p>
<p style="text-align: justify;"> <strong>Θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει μια οικογένεια  με έναν «ξεσηκωμένο» έφηβο με ένα καράβι στην τρικυμία με πανικόβλητο πλήρωμα: Ο καπετάνιος (συνήθως υπάρχουν δύο, όπως και γονείς), πρέπει να κυβερνήσει το πλοίο με ψυχραιμία και να μην μπει σε κανενός είδους αντιπαράθεση με το πλήρωμα που απ’ την τρομάρα του φωνάζει, αρνείται, επιτίθεται και δεν συνεργάζεται.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Συνεχίζει αυτό που έχει να κάνει, με πίστη κι εμπιστοσύνη στις ικανότητες τις δικές του και του πλοίου που τόσα χρόνια το ταξιδεύει.</p>
<p style="text-align: justify;">Δείχνει και στους άλλους ότι δεν θέλει τις συγκρούσεις κι ότι τους χρειάζεται για να βγουν όλοι μαζί σώοι από τη δίνη.</p>
<p style="text-align: justify;">Δίνει το μήνυμα ότι κατανοεί  τον πανικό και ότι δεν παίρνει τις επιθέσεις  προσωπικά.</p>
<p style="text-align: justify;">Τους  υπενθυμίζει τα όρια, τα καθήκοντα και τη σημασία της συμβολής τους.</p>
<p style="text-align: justify;">Τους ενθαρρύνει και τους εμψυχώνει και όταν τα πράγματα «σκουραίνουν» πολύ αλλά και όταν καταφέρνουν όλοι μαζί να ξεπεράσουν άλλον έναν ύφαλο.</p>
<p style="text-align: justify;">Όλα αυτά είναι μεγάλη δοκιμασία και οι στιγμές θα είναι πολλές που οι «καπετάνιοι» θα νιώσουν κι οι ίδιοι πανικό κι απελπισία, όμως «ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται»…</p>

Σχετικά άρθρα