Ποια μέρη του ανθρώπινου σώματος πλήγει η ρευματοειδής αρθρίτιδα; Ποια είναι τα συμπτώματά της και πώς αντιμετωπίζεται; Ποιες είναι οι νέες θεραπείες;
Ο κύριος Αλέξης Ηλιόπουλος, Ρευματολόγος και Διευθυντής του Ρευματολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου ΝΙΜΤΣ, μας δίνει τις απαντήσεις.
-Τι είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι ένα σχετικά συχνό, συστηματικό αυτοάνοσο φλεγμονώδες νόσημα, που προσβάλλει το 0.5-1% του πληθυσμού, και ιδιαίτερα τις γυναίκες 2-3 φορές συχνότερα απ’ ότι τους άνδρες, με συνήθη ηλικία έναρξης μεταξύ 40-60 ετών. Μπορεί όμως να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, από μωρά και παιδιά σχολικής ηλικίας έως υπερήλικες.
-Που οφείλεται η εμφάνιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας;
Παρά τη μεγάλη επίπτωση και τις πολυάριθμες ερευνητικές μελέτες που αφορούν τη νόσο, εν τούτοις η ακριβής αιτιολογία της είναι ακόμη άγνωστη. Ωστόσο, θεωρείται ότι ορισμένα άτομα μπορεί να κληρονομήσουν κάποια γονίδια που επηρεάζουν τον τρόπο με το οποίο λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να είναι έτσι γενετικά ευπαθέστερα στη νόσο από άλλα άτομα. Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως μια λοίμωξη, μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν την εκδήλωσή της και να προκαλέσουν λανθασμένη ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος.
–Ποια μέρη του σώματος πλήττει;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια μορφή αρθρίτιδας, η οποία συνήθως προσβάλλει τα δάχτυλα των χεριών και ποδιών και τις αρθρώσεις των καρπών και αστραγάλων, αν και μπορεί να προσβάλλει οποιαδήποτε άρθρωση, όπως τα γόνατα, τους αγκώνες, τα ισχία και τους ώμους. Αν η φλεγμονή των αρθρώσεων επιμείνει για μακρύ διάστημα μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη, καταστρέφοντας τους τένοντες, τους συνδέσμους, το χόνδρο ενώ μπορεί να διαβρώσει και να παραμορφώσει τα οστά.
Τα όρια της ρευματοειδούς αρθρίτιδας: Η ασθενής δεν δέχθηκε επί αρκετά χρόνια να λάβει αγωγή από φόβο για πιθανές παρενέργειες των φαρμάκων.
–Ποια συμπτώματα πρέπει να μας ανησυχήσουν;
Χαρακτηριστικό της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι η πρωινή δυσκαμψία, δηλαδή δυσκολία και «πιάσιμο» στην κίνηση των δακτύλων των χεριών που διαρκεί τουλάχιστον μία ώρα, και που πολλές φορές είναι και η πρώτη εκδήλωση της νόσου. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται πόνος και πρήξιμο των αρθρώσεων αλλά και γενικά συμπτώματα όπως εύκολη κόπωση και σπανιότερα πυρετός, απώλεια βάρους και κατάθλιψη.
Στα περισσότερα περιστατικά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας στα αρχικά στάδια τα συμπτώματα παρουσιάζονται και υποχωρούν μετά λίγες μέρες, με επακόλουθες φάσεις εξάρσεων ή υφέσεων. Σε περιπτώσεις σοβαρής μορφής της ασθένειας, οι εξάρσεις αυτές μπορεί να διαρκέσουν για αρκετά χρόνια ή για μια ζωή, και οδηγούν σε σοβαρή βλάβη των αρθρώσεων και αναπηρία. Η καταστροφή της άρθρωσης μπορεί να έχει ραγδαία εξέλιξη από τα πρώιμα στάδια της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ενώ η βλάβη στην άρθρωση είναι εμφανής στο 70% των ακτινογραφιών των ασθενών που λαμβάνονται εντός των πρώτων δύο ετών της νόσου.
-Πώς γίνεται η διάγνωση της ασθένειας;
Η οριστική διάγνωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας θα πρέπει να γίνει από εξειδικευμένο ρευματολόγο, στον οποίο θα πρέπει να απευθυνθείτε, εφόσον έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα. Με τον τρόπο αυτό, μπορείτε να έχετε έγκαιρη διάγνωση της νόσου, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική εφόσον η καταστροφή των αρθρώσεων μπορεί να έχει ραγδαία εξέλιξη στα πρώιμα στάδια της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και οι αρχικές βλάβες να μην είναι αναστρέψιμες όταν η θεραπεία αρχίσει με αρκετή καθυστέρηση.
-Αντιμετωπίζεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα;
Στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας έχει γίνει δραματική αλλαγή τα τελευταία έτη. Η εμφάνιση των βιολογικών θεραπειών, που περιλαμβάνουν ενέσεις οι οποίες εξουδετερώνουν τις ουσίες που προάγουν τη φλεγμονή στον οργανισμό, αναστέλλοντας την πορεία της νόσου, είχε αντισωμάτων σαν αποτέλεσμα να ελεγχθεί η νόσος στο σύνολο σχεδόν των ασθενών και να τους επιτρέψει να συνεχίσουν φυσιολογικά τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Έχοντας επίγνωση της σημασίας του χρόνου στην πρόκληση μόνιμων βλαβών των αρθρώσεων, η Ευρωπαϊκή Ρευματολογική Εταιρεία συνιστά παρακολούθηση του ασθενούς κάθε μήνα και αναπροσαρμογή της θεραπείας τουλάχιστον κάθε τρίμηνο στις μέτριες και σοβαρές περιπτώσεις ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
