<p>Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής (1943-1944) στην Συκιά Ημαθίας 55 Εβραίοι της Βέροιας διασώθηκαν σε 11 σπίτια χριστιανών, μη οργανωμένων στην αντίσταση, ύστερα από την προτροπή του παπα-Νέστορα, πνευματικού "ηγέτη" της περιοχής. Η διάσωση αυτή αποτελεί μια άγνωστη, όσο και σπάνια, περίπτωση εξαιρετικά μακροχρόνιας απόκρυψης (περίπου 15 μήνες) μιας μεγάλης ομάδας Εβραίων από μη οργανωμένους στην αντίσταση Ελληνες.</p>
<p>"Η Συκιά έβγαλε την κατοχή με τις Εβραικές λίρες. Με το αζημίωτο έγινε η διάσωση", λένε σήμερα οι προφορικές μαρτυρίες απογόνων ή και υπέργηρων κατοίκων της περιοχής.</p>
<p>Το Μάρτιο του 1944 οι Γερμανοί "πληροφορήθηκαν" ότι στη Συκιά κρύβονται Εβραίοι και προχώρησαν σε αντίποινα καίγοντας και τα έντεκα σπίτια των διασωστών, ενώ βασάνισαν τον παπα-Νέστορα. Οι Εβραίοι σώθηκαν στην πλειονότητα τους και ως ένδειξη ευγνωμοσύνης χρηματοδότησαν την ανέγερση χριστιανικής εκκλησίας στην περιοχή, τιμώντας έτσι τη μνήμη του ορθόδοξου παπα-Νέστορα.</p>
<p>"Κάποιοι από τους ίδιους τους κατοίκους του χωριού "κατέδωσαν" τους Εβραίους. Από φθόνο για τους συγχωριανούς τους που είχαν ανταμειφτεί με τις εβραϊκές λίρες. Μπορεί και οι ίδιοι, όταν οι λίρες είχαν πλέον τελειώσει.", αναφέρει στην εισήγησή του ο Γιώργος Αντωνίου, επίκουρος καθηγητής Εβραϊκών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με τίτλο "Η μικροϊστορία της εβραϊκής γενοκτονίας και τα όρια της αναπαράστασης. Συκιά Ημαθίας 1943-1944", στο 3ο Διεθνές Συνέδριο της Ενωσης Προφορικής Ιστορίας που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.</p>
<p><img src="/contentfiles_2016/0112abaistoriaprofo.jpg" alt="" width="250" height="358" /></p>
<p>Γνωρίζουν ακόμα και οι Αθηναίοι το Γεράνι; Το πλέον αποσαθρωμένο -από πλευράς φυσικών και ανθρώπινων πόρων- τμήμα του ιστορικού κέντρου της πόλης, ακριβώς στην καρδιά της. Την έκταση 21 οικοδομικών τετραγώνων (περκλείεται από την πλατεία Ομονοίας και τις οδούς Αθηνάς, Ευριπίδου, Επικούρου και Πειραιώς) που εμφανίζει σημάδια άρχουσας γκετοποίησης και σοβαρής εξαθλίωσης σε όλα τα επίπεδα: κοινωνικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό. Η περιοχή η οποία στις δεκαετίες του '50 και του '60 έπαιξε τον ρόλο του υποδοχέα εσωτερικών μεταναστών, μετατράπηκε αργότερα σε "εφημεριδούπολη" (εκεί βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις γραφείων εφημερίδων και περιοδικών), γέμισε με οίκους ανοχής, κι αργότερα έγινε η "πίσω αυλή της Αθήνας", το "νέο γκέτο όπου κρύβουμε τους ανεπιθύμητους".</p>
<p>Το Γεράνι πήρε κατά μία εκδοχή το όνομα του από το μηχανισμό άντλησης νερού (γερανός-γεράνι) που χρησιμοποιούνταν στην περιοχή όπου βρίσκονταν πολλά πηγάδια, με το γνωστότερο στη γωνία των σημερινών οδών Σοφοκλέους και Γερανίου) και κατά μία δεύτερη, από τα πολλά γεράνια που καλλιεργούσαν στις αυλές τους οι πρώτοι κάτοικοι του "αξιοποιώντας" έτσι και το νερό που αντλούσαν απ' τα πηγάδια.</p>
<p>"Η πρώτη φυλή που παρουσιάστηκε ήταν οι Κούρδοι. Τους διαδέχτηκαν οι Ουκρανοί, Γεωργιανοί, Κινέζοι, Πακιστανοί, τώρα γέμισε με άνδρες απ' το Μπαγκλαντές".</p>
<p>"Μόνο εργάζομαι στο Γεράνι. Μένω αλλού. Μακριά. Έμαθα τέσσερις γλώσσες από τους πελάτες. Μιλώ πλέον αραβικά, πακιστανικά, λίγα ελληνικά και λίγα κινέζικα", λεει στους ερευνητές η Αλβανή υπάλληλος εστιατορίου της περιοχής.</p>
<p>Οι παλιοί κάτοικοι -εργαζόμενοι στο Γεράνι (Γεωργιανοί, Αιγύπιοι, Κινέζοι) ονομάζουν τους νεοφερμένους (κυρίως απ το Μπαγκλάντες) "Ξένους"!</p>
<p>"Το Γεράνι μιλά- προφορικές μαρτυρίες για μια αθέατη γειτονιά της Αθήνας", ήταν ο τίτλος της εισήγησης ομάδας μεταπτυχιακών του ΠΜΣ και ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητριών του ΠΜΣ «Πολιτιστική Διαχείριση» του Παντείου Πανεπιστημίου με επικεφαλής την Επίκουρη Καθηγήτρια μουσειολογίας του Πανεπιστημίου κ. Ανδρομάχη Γκαζή.</p>
<p>Η Ιστορία, και οι ιστορίες</p>
<p>- Ειναι υλικό της "μεγάλης" Ιστορίας οι ιστορίες;</p>
<p>- Συμβάλλει η Τέχνη στην καταγραφή και διάσωση της ιστορίας;</p>
<p>- Είναι υλικό της Ιστορίας οι μικροιστορίες τόπων, ανθρώπων, κοινωνικών και θρησκευτικών ομάδων;</p>
<p>- Ποιος γράφει την Ιστορία; Είναι έμφυλη και ταξική η ταυτότητα του ιστορικού; (Ο ιστορικός ειναι συνήθως άνδρας, ανώτερης κοινωνικής, οικονομικής και πνευματικής τάξης και καταγράφει τα σημαντικά γεγονότα (πολεμικές συρράξεις, συνθήκες, αλλαγές συνόρων).</p>
<p>- Πόσο ηγεμονική είναι η αφήγηση της δημόσιας ιστορίας και πόσο αυτή αμφισβητείται, ενισχύεται ή ανατρέπεται απ' την προφορική;</p>
<p>"Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, το διεθνές ρεύμα της προφορικής ιστορίας συνέβαλε με ποικίλους τρόπους στον εκδημοκρατισμό και στον εξανθρωπισμό της ιστορίας, έβαλε στο προσκήνιο τους «αφανείς» της ιστορίας, δίνοντάς τους μια φωνή, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ανέτρεψε τα ηγεμονικά αφηγήματα και οδήγησε σε νέα κατανόηση του ιστορικού και κοινωνικού γίγνεσθαι στο ευρύτερο κοινό" σημειώνει η κ. Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ένωσης Προφορικής Ιστορίας που πραγματοποιείται από την περασμένη Παρασκευή (ολοκληρώνεται απόψε -Κυριακή 5 Ιουνίου) στη Θεσσαλονίκη.</p>
<p>Οι περιλήψεις των εισηγήσεων: </p>
<p><a href="https://issuu.com/tvxorissinora/docs/abstracts_el">https://issuu.com/tvxorissinora/docs/abstracts_el</a></p>
<p>Το πρόγραμμα του συνεδρίου:</p>
<p><a href="https://issuu.com/tvxorissinora/docs/program_el">https://issuu.com/tvxorissinora/docs/program_el</a></p>
<p>Πηγή: amna.gr, tvxs.gr </p>