Οι δηλητηριάσεις των παιδιών δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Προϊόντα και φαρμακευτικά σκευάσματα που βρίσκονται σε κοινή θέα μπορεί να κινήσουν το ενδιαφέρον τους και να θελήσουν να το δοκιμάσουν. Πώς μπορούμε, όμως, οι γονείς να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από τους κινδύνους αυτούς; Η επιστημονική ομάδα του κυρίου Γιώργου Χρούσου, Καθηγητή  και Διευθυντή της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, μας εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε.

Γιώργος Χρούσος, Καθηγητής Παιδιατρικής

-Ποιες είναι οι συνηθέστερες αιτίες δηλητηρίασης στα παιδιά;

Οι κύριοι αιτιολογικοί παράγοντες των δηλητηριάσεων στα παιδιά διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες. Στην πρώτη γραμμή των περιπτώσεων βρίσκονται οι φαρμακευτικές ουσίες. Παιδιατρικά σιρόπια, αντιπυρετικά, φάρμακα παθήσεων του κυκλοφορικού και του πεπτικού, ηρεμιστικά χάπια και σκευάσματα σε ταμπλέτες τα οποία χρησιμοποιούνται από τους γονείς ή τους οικείους ενήλικες του παιδιού και δεν έχουν φυλαχθεί σε ασφαλές μέρος, ευθύνονται για τον μεγαλύτερο αριθμό δηλητηριάσεων. Το τσιγάρο αποτελεί το δεύτερο συνηθέστερο αίτιο δηλητηρίασης των παιδιών. Η μάσηση τσιγάρου κυρίως από βρέφη είναι συχνή και επικίνδυνη δηλητηρίαση και οφείλεται στην αμέλεια των ενηλίκων να απομακρύνουν τα τσιγάρα ή και τις γόπες από το “πεδίο δράσης” των παιδιών τους. Τα πετρελαιοειδή όπως είναι το νέφτι και το πετρέλαιο είναι μία τρίτη συνηθισμένη αιτία δηλητηρίασης, ενώ στην τέταρτη κατηγορία των παραγόντων δηλητηρίασης των παιδιών συγκαταλέγονται τα οικιακά καθαριστικά όπως η χλωρίνη, οι ταμπλέτες εντομοαπωθητικών, το αλκοόλ, ο υδράργυρος και τα γεωργικά φάρμακα.

-Σε ποια ηλικία τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο από δηλητηριάσεις; 

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι τα παιδιά μέχρι 5 ετών είναι πιο πιθανό να πάθουν δηλητηρίαση και αυτό γιατί τα παιδιά στις ηλικίες αυτές χαρακτηρίζονται από μεγάλη περιέργεια και άγνοια. Καθώς τα περισσότερα παιδιατρικά σκευάσματα περιέχουν διάφορες ουσίες που τους προσθέτουν ωραίο χρώμα, μυρωδιά φρούτων και γλυκιά γεύση, είναι κατανοητό γιατί συχνά τα παιδιά τα θεωρούν ως “είδος ζαχαρωτού”. Αντίθετα, τα παιδιά άνω των 5 ετών θεωρούνται εκπαιδεύσιμα σε θέματα υγείας και έχουν καλύτερη συναίσθηση του κινδύνου ιδιαίτερα σε ό,τι έχει σχέση με τις φαρμακευτικές ουσίες.

-Πώς μπορώ να προστατεύσω το παιδί μου από τις δηλητηριάσεις;

Η «χρυσή τριάδα» για την καλύτερη δυνατή προστασία των παιδιών μας από τις δηλητηριάσεις μες στο σπίτι περιλαμβάνει καταρχάς την πρόληψη έκθεσης του παιδιού στον κίνδυνο μέσα από τη σωστή φύλαξη των επικίνδυνων ουσιών. Το δεύτερο πράγμα στο οποίο πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα είναι η εκπαίδευση του παιδιού μας για τη σωστή χρήση φαρμάκων και ουσιών που υπάρχουν στο περιβάλλον του σπιτιού. Τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν πως δεν πρέπει να πειράζουν τα φαρμακευτικά σκευάσματα. Όταν υπάρξει ανάγκη για τη λήψη φαρμάκου θα φροντίσουν γι’ αυτό οι γονείς τους. Το τρίτο και εξίσου σημαντικό στοιχείο αφορά εμάς τους γονείς. Σε περίπτωση δηλητηρίασης, δεν θα πρέπει να μας πιάσει πανικός. Το μόνο που θα βοηθήσει το παιδί μας εκείνη τη στιγμή θα είναι να εξακριβώσουμε γρήγορα τι είδους ουσία και σε τι ποσότητα κατανάλωσε και να το μεταφέρουμε στο κοντινότερο νοσοκομείο.