Nαρκωτικά: 10 απλά βήματα για να βοηθήσετε το παιδί να πει ΟΧΙ

<p style="text-align: justify;"><span><strong>10 ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΠΕΙ ΟΧΙ</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>1. Μιλήστε με το παιδί σας για το αλκοόλ και τα ναρκωτικά.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Μπορεί να βοηθήσετε να αλλάξουν κάποιες ιδέες που ίσως έχει το παιδί σας, ότι «όλοι πίνουν, καπνίζουν, παίρνουν ναρκωτικά»</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>2. Μάθετε να ακούτε τα παιδιά σας.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Το πιο πιθανό είναι το παιδί να μιλήσει μαζί σας όταν είναι σίγουρο ότι το ακούτε με προσοχή, όταν του δείχνετε με τη στάση και τη συμπεριφορά σας ότι ακούτε πραγματικά αυτά που έχει να σας πει.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>3. Βοηθήστε το παιδί σας να νιώθει καλά με τον εαυτό του.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Το παιδί σας θα νοιώθει καλά, όταν επαινείτε τις προσπάθειες και τις επιτυχίες του και όταν επικρίνετε κάποια συγκεκριμένη αρνητική ενέργεια ή συμπεριφορά χωρίς να απορρίπτετε το ίδιο το παιδί.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>4. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει αξίες.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Ένα ισχυρό σύστημα αξιών μπορεί να δώσει στο παιδί σας τη δύναμη να λέει «όχι», αντί να παρασύρεται από «φίλους και παρέες».</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>5. Να είστε ένα θετικό πρότυπο, ένα καλό παράδειγμα.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Οι δικές σας συνήθειες και στάσεις μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις ιδέες του παιδιού σας για το αλκοόλ, τον καπνό, τα ναρκωτικά.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>6. Βοηθήστε το παιδί σας να αντιμετωπίσει τις πιέσεις «των φίλων»</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Ένα παιδί που έχει μάθει να λέει πάντα «ναι» για να μη δυσαρεστεί τους άλλους, μπορεί να χρειάζεται «την ενθάρρυνσή σας» για να αντισταθεί στις πιέσεις.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>7. Δημιουργήστε τους κανόνες τις οικογένειας</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Βοηθά πολύ να δημιουργήσετε στην οικογένειά σας σαφείς κανόνες που απαγορεύουν στο παιδί σας να κάνει χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών και καπνού. Βοηθά επίσης πολύ να συμφωνήσετε από πριν με το παιδί σας ποια θα είναι η τιμωρία του, αν παραβεί τους κανόνες αυτούς.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>8. Ενθαρρύνετε τις θετικές δραστηριότητες του παιδιού σας.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Οι εκπαιδευτικές, αθλητικές, καλλιτεχνικές, πολιτιστικές, ψυχαγωγικές, σχολικές εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες μπορούν να αποτρέψουν το παιδί σας από τη χρήση αλκοόλ, καπνού, ναρκωτικών και να δώσουν νόημα στη ζωή του.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>9. Ενωθείτε με άλλους γονείς</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Συζητήστε, αναλάβετε πρωτοβουλία, δημιουργήστε ή ενταχθείτε σε υποστηρικτικές ομάδες που θα ενισχύσουν τη στάση σας στο σπίτι.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>10. Μάθετε τι να κάνετε, αν υποψιαστείτε ότι υπάρχει πρόβλημα</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Ζητήστε βοήθεια. Απευθυνθείτε στους εξειδικευμένους φορείς.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><span><strong>Ορισμένοι αμφισβητούν σήμερα το κατά πόσο είναι βλαβερή η χρήση της μαριχουάνας και του χασίς. Ποια είναι η αλήθεια;</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;">Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια κίνηση αμφισβήτησης της επικινδυνότητας της κάνναβης (μαριχουάνα, χασίς). Μάλιστα αρκετοί υποστηρίζουν την υιοθέτηση αντιαπαγορευτικής πολιτικής απέναντι στην ουσία αυτή. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα αυτής της τοποθέτησης είναι ότι το αλκοόλ, που είναι νόμιμη και κοινωνικά αποδεκτή ουσία, είναι πιο επικίνδυνο και δημιουργεί περισσότερα προβλήματα στους χρήστες από ό,τι η κάνναβη. Η αντίληψη αυτή για την κάνναβη έχει διαδοθεί ευρέως στη νεολαία μέσω της άμεσης και έμμεσης διαφήμισης που γίνεται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, με αποτέλεσμα τη σημαντική εξάπλωση της χρήσης της, όπως τεκμηριώνεται από τις πανελλήνιες έρευνες στη χώρα μας.</p>
<p style="text-align: justify;">Η πραγματικότητα είναι ότι η μαριχουάνα και το χασίς είναι ψυχοτρόπες ουσίες που παράγονται από το φυτό της ινδικής κάνναβης και επιδρούν στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Από την πλευρά της φαρμακολογικής τοξικότητας η κάνναβη είναι πράγματι λιγότερο τοξική ουσία από το αλκοόλ. Το κριτήριο της τοξικότητας δεν είναι όμως το μόνο κριτήριο βάσει του οποίου η χρήση μιας ουσίας κρίνεται ως επικίνδυνη. Πρόσφατα υπάρχει αυξανόμενος αριθμός επιστημονικών μελετών που δείχνουν ότι η χρήση της κάνναβης δεν είναι ακίνδυνη, ιδιαίτερα σε άτομα εφηβικής ηλικίας. Αντίθετα μπορεί να δημιουργήσει, κάτω από ορισμένες συνθήκες και σε ορισμένα άτομα, σοβαρά προβλήματα. Για το λόγο αυτό άλλωστε όλες οι χώρες που ακολουθούσαν μια πιο ανεκτική πολιτική στο θέμα της χρήσης της κάνναβης, συμπεριλαμβανομένης και της Ολλανδίας, αναθεωρούν την πολιτική τους.</p>
<p style="text-align: justify;">Ειδικές μελέτες δείχνουν ότι για ένα χρονικό διάστημα μιάμισης περίπου ώρας από τη λήψη της ουσίας παρατηρούνται σημαντικές επιπτώσεις στις λειτουργίες του ατόμου, όπως μείωση των αντανακλαστικών, διαταραχή στην αντίληψη του χρόνου, διαταραχή στην προσοχή και στη μνημονική λειτουργία. Aν και δεν υπάρχει σαφώς τεκμηριωμένη φυσική εξάρτηση από την ουσία, εντούτοις η χρήση της μαριχουάνας και του χασίς δημιουργεί ψυχολογική εξάρτηση, που σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε μια σχεδόν καταναγκαστικά επαναλαμβανόμενη συχνή χρήση. Αυτή με τη σειρά της οδηγεί το άτομο σε κατάσταση μειωμένης δραστηριότητας και κινήτρων για την επιδίωξη στόχων. Από την κλινική πείρα έχει φανεί ότι σε νεαρά άτομα με ιδιοσυστασιακή προδιάθεση στην ψυχική διαταραχή, η χρήση της κάνναβης μπορεί να αποτελέσει εκλυτικό παράγοντα στην εκδήλωση ψυχωσικών επεισοδίων, καθώς και αυξημένο κίνδυνο υποτροπής της ψυχικής διαταραχής μετά την αποδρομή του επεισοδίου. Τέλος, η χρήση της κάνναβης φέρνει το νέο άτομο σε ευκολότερη επαφή και με άλλες παράνομες ουσίες, αυξάνοντας την πιθανότητα εμπλοκής με αυτές.</p>
<p style="text-align: justify;">Σε καμία αναπτυγμένη χώρα δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η ελεύθερη χρήση της κάνναβης. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες προβλέπεται νομικά η διαφοροποίηση της ποινής, αναλόγως της ποσότητας, καθώς και της χρήσης από το ίδιο το άτομο ή όχι. Σε ελάχιστες χώρες δεν διώκεται ποινικά η υπό σαφείς και καθορισμένους όρους χρήση της κάνναβης, όπως σε συγκεκριμένους χώρους, έως συγκεκριμένη ποσότητα κ.λπ.</p>
<p style="text-align: justify;"><span><strong>Αμφισβητήσεις και αλήθειες γύρω από την πρόληψη των ουσιοεξαρτήσεων</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Είναι δυνατή η πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών συνδέεται με ένα πλήθος αιτιολογικών παραγόντων – κοινωνικών, οικονομικών, βιολογικών, ψυχολογικών, οικογενειακών. Η διαπλοκή και ο βαθμός συμμετοχής αυτών των παραγόντων διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με το στάδιο χρήσης – έναρξη, συνέχιση της χρήσης και εξάρτηση. Για όλους αυτούς τους λόγους η πρόληψη είναι ιδιαίτερα δύσκολη.</p>
<p style="text-align: justify;">Σήμερα η πρόληψη της τοξικομανίας, προκειμένου να είναι αποτελεσματική, έχει αναπτυχθεί σε μια ολόκληρη επιστήμη. Με άλλα λόγια είναι το λιγότερο αφελές να θεωρούμε ότι άτομα και φορείς – επιστημονικοί ή μη – που επιθυμούν να ασχοληθούν με την πρόληψη, θα έχουν αποτέλεσμα στις ενέργειές τους. Αντίθετα μάλιστα, εφόσον δεν λειτουργούν στο πλαίσιο μιας συντονισμένης πολιτικής και λείπει η κατάλληλη εκπαίδευση, πιθανό είναι οι πρωτοβουλίες να καταλήξουν στο αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα. Στοιχεία που δίνουν μελέτες αξιολόγησης προληπτικών παρεμβάσεων, που έχουν στηριχτεί σε επιστημονική μεθοδολογία, δείχνουν ότι η πρόληψη δεν είναι μύθος. Μπορεί να γίνει πραγματικότητα.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Γιατί η πολιτεία δεν φροντίζει να ενημερώσει και να πληροφορήσει επαρκώς τα παιδιά μας για τους κινδύνους από τη χρήση ναρκωτικών;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Η διεθνής εμπειρία και τα στοιχεία αξιολόγησης των προληπτικών παρεμβάσεων έχουν αποδείξει ότι η πληροφόρηση δεν αποτελεί τη μέθοδο επιλογής για την αποτελεσματική πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Αντίθετα, σε ό,τι αφορά στα ναρκωτικά έχει τεκμηριωθεί ότι συχνά η ενημέρωση/πληροφόρηση λειτουργεί και σαν διαφήμιση. Η πληροφόρηση/ενημέρωση ανήκει στα εύκολα, τα "πυροσβεστικά" μέτρα που έλαβαν οι κοινωνίες με σκοπό την πρόληψη, σφραγίστηκαν όμως με αποτυχίες. Αύξηση της γνώσης δεν σημαίνει και αλλαγή συμπεριφοράς, ιδιαίτερα στους νέους. Η ενημέρωση αποτελεί ένα συστατικό μιας σωστά μεθοδευμένης πρόληψης, η οποία έχει ως κύριο εργαλείο την εκπαίδευση. Ακόμα και στο πλαίσιο αυτό, η πληροφόρηση είναι αναγκαίο να προσαρμόζεται στις ανάγκες της ομάδας των νέων προς τις οποίες απευθύνεται. Ανάγκες που διαφοροποιούνται ανάλογα με παράγοντες όπως η ηλικία και η εμπειρία ή μη χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Κάτω από ποιες προϋποθέσεις η πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών μπορεί να είναι αποτελεσματική;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Για να είναι αποτελεσματική η πρόληψη είναι απαραίτητο να υπάρχει μια καλή ισορροπία ανάμεσα στα μέτρα που στόχο έχουν τη μείωση της προσφοράς (κατασταλτικά μέτρα) και σε αυτά που στόχο έχουν τη μείωση της ζήτησης (κοινωνικά και εκπαιδευτικά μέτρα).</p>
<p style="text-align: justify;">Είναι αναγκαίο, με άλλα λόγια, να ακολουθείται μια συντονισμένη, πολυμέτωπη και πολυεπίπεδη κοινωνική πολιτική, που επιδίωξή της να είναι η απομάκρυνση της ουσίας από τον χρήστη, η δημιουργία συνθηκών ζωής όπου το νεαρό άτομο θα έχει τη δυνατότητα να καλύπτει τις ανάγκες του χωρίς να καταφεύγει σε καταστρεπτικές διεξόδους, και τέλος η εκπαίδευση των νέων, ώστε να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες για σωστές επιλογές συμπεριφοράς και τρόπου ζωής, κυρίως όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με δύσκολες συνθήκες. Ιδιαίτερη σημασία έχει η αξιολόγηση κάθε δράσης και σχεδίου με στόχο τη βελτίωσή τους. Είναι λάθος να περιμένουμε αποτελέσματα άμεσα. Τα αποτελέσματα μπορούν να γίνουν ορατά μόνο μετά από την εφαρμογή μιας σταθερής πολιτικής πρόληψης, με τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν, σε μια επαρκή προοπτική χρόνου.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτή η κοινωνική πολιτική;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Πρωταρχικά με την πολιτική βούληση, αλλά και με τον κατάλληλο συντονισμό. Συντονισμό στο επίπεδο λήψης αποφάσεων, καθώς και στα επίπεδα του σχεδιασμού και της υλοποίησης. Αποτελεί, μ' άλλα λόγια, προϋπόθεση η συνεννόηση με την ίδια γλώσσα και η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων σε όλα τα επίπεδα, ώστε να υπάρχει συμπληρωματικότητα και για να αποφεύγεται η επικάλυψη και ο ανταγωνισμός. Η συνεργασία με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και η έμφαση στη συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση για τις νέες μεθόδους πρόληψης και αξιολόγησης των προγραμμάτων αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα των παραπάνω.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Από ποιους μπορεί να γίνει η πρόληψη για τους νέους;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Από στελέχη πρόληψης ειδικά εκπαιδευμένα που θα συντονίσουν δράσεις σε τοπικό επίπεδο, με βάση τις προδιαγραφές που συντάσσονται σε εθνικό επίπεδο. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από ένα οργανωμένο πλαίσιο, στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών. 'Oλοι μπορούν και οφείλουν να συνεισφέρουν. Γονείς, εκπαιδευτικοί, επαγγελματίες υγείας, μέλη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Εκκλησία, ευαισθητοποιημένοι πολίτες. Για παράδειγμα, οι άμεσες παρεμβάσεις προς τους νέους είναι απαραίτητο να γίνονται από άτομα που λόγω ηλικίας, προσωπικότητας, κοινωνικού ρόλου, κ.λπ. είναι αποδεκτά από τα νέα παιδιά. Μπορούν όμως και άλλα άτομα να συνεισφέρουν με ποικίλους έμμεσους τρόπους στην πρόληψη. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη στις τοπικές κοινωνίες δικτύων, ώστε να υπάρχει καθορισμός του τρόπου και του τύπου συμβολής του καθενός.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Ποιες ειδικότερες δράσεις περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της πρόληψης στους νέους;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Οι δράσεις είναι πολλές και ποικίλες. ΄Αλλες από αυτές απευθύνονται άμεσα στους νέους, ενώ άλλες απευθύνονται σε ενδιάμεσες ομάδες πληθυσμού, οι οποίες έρχονται σε επαφή με τους νέους. Ενδεικτικά αναφέρουμε στις άμεσες δράσεις τα προγράμματα αγωγής υγείας στα σχολεία, καθώς και άλλες προληπτικές παρεμβάσεις στους χώρους εργασίας, σε αθλητικούς χώρους, σε χώρους διασκέδασης των νέων. Κύριος στόχος αυτών των δράσεων είναι η ενημέρωση και εκπαίδευση των νέων ώστε να αναπτύξουν ικανότητες αντίστασης στη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και να υιοθετούν εποικοδομητικές στάσεις και συμπεριφορές στη ζωή τους. Στις δράσεις που έχουν έμμεσα στόχο τους νέους περιλαμβάνονται η εκπαίδευση των γονέων, η ενημέρωση ή και εκπαίδευση επαγγελματιών όπως οι εκπαιδευτικοί, οι επαγγελματίες υγείας, οι προπονητές, οι ιδιοκτήτες και εργαζόμενοι σε χώρους διασκέδασης των νέων, οι αστυνομικοί. Στόχος αυτών των δράσεων είναι η καλύτερη κατανόηση των εφήβων και των νέων, η κατανόηση των ψυχολογικών τους αναγκών και η αποκατάσταση σχέσης εμπιστοσύνης και σωστής επικοινωνίας που θα διευκολύνει τη μετάδοση και αποδοχή των μηνυμάτων πρόληψης.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Είναι αλήθεια ότι το αλκοόλ είναι πιο επικίνδυνο από τα ναρκωτικά;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Το αλκοόλ είναι πιο τοξικό από τη μαριχουάνα και το χασίς και ενδεχομένως και από κάποιες άλλες παράνομες ουσίες. Η επικινδυνότητα της κάθε ουσίας όμως εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τον τρόπο και το πλαίσιο χρήσης της. Η χρήση του αλκοόλ έξω από τα παραδοσιακά πολιτισμικά πλαίσια που συνηθίζονταν στη χώρα μας (συνοδεύοντας τα γεύματα, στις γιορτές) και η στροφή προς τη χρήση σύμφωνα με πρότυπα από άλλες χώρες (στα μπαρ και στις ντισκοτέκ, χρήση σκληρών εισαγόμενων ποτών) ή η καταφυγή στο αλκοόλ προκειμένου να ξεφύγει το άτομο από το άγχος και να νιώσει κοινωνικά άνετα, δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις της κατάχρησης, με σοβαρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για την κοινωνική και σωματική υγεία του ατόμου.</p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Τελικά, μήπως η πρόληψη θα πρέπει να αφορά και σε άλλες ουσίες εκτός από τα ναρκωτικά;</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Αυτό είναι μια αλήθεια. Για να είναι αποτελεσματική η πρόληψη θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις εξαρτησιογόνες ουσίες, ανεξάρτητα από το αν αυτές είναι νόμιμες και κοινωνικά αποδεκτές (καπνός, αλκοόλ, ψυχοδραστικά φάρμακα) ή παράνομες (ναρκωτικά). Αυτό για δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος λόγος είναι ότι τόσο ο καπνός όσο και το αλκοόλ έχουν αποδειχθεί ως ισχυρά εξαρτησιογόνες ουσίες με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, καθώς και στην κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση σε ό,τι αφορά στο αλκοόλ. Η κοινωνία μας υποτιμούσε και ίσως εξακολουθεί να υποτιμά τους κινδύνους από τις ουσίες αυτές έναντι των ναρκωτικών, γιατί υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσά τους. Οι επιπτώσεις δηλαδή από το τσιγάρο και το αλκοόλ εμφανίζονται μετά από αρκετά μακρύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι οι επιπτώσεις από τα ναρκωτικά. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο η πρόληψη θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις νόμιμες ουσίες είναι ότι υπάρχει μια στενή συσχέτιση ανάμεσα στη χρήση νόμιμων και παράνομων ουσιών. Τα νεαρά άτομα συνήθως ξεκινούν από το κάπνισμα και το αλκοόλ, για να καταφύγουν στη συνέχεια στα χάπια και στα ναρκωτικά. Καλλιεργείται δηλαδή μια κουλτούρα χρήσης που αυξάνει τους κινδύνους σε άτομα με κάποια πιθανή προδιάθεση να ακολουθήσουν μια πορεία, που καταλήγει στην εξάρτηση από τα ναρκωτικά χωρίς να το συνειδητοποιούν και αρνούμενοι την πραγματικότητα. Μελέτες έχουν δείξει ότι σε όσο μικρότερη ηλικία αρχίζει το άτομο να καπνίζει συστηματικά ή να πίνει συστηματικά αλκοόλ τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες χρήσης ναρκωτικών αλλά και εξάρτησης από αυτά.</p>
<p style="text-align: justify;">Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών ΟΚΑΝΑ </p>

Σχετικά άρθρα