Eυεξία: Ασκήσεις για να ξυπνήσετε τις καλοκαιρινές αισθήσεις

<p> </p>
<p>Όχι, δε θα μιλήσουμε για μια καινούργια εκδοχή του «πώς να περνάω καλά». Για τον απλό λόγο ότι στις περισσότερες περιπτώσεις το «θέλω να περνάω καλά» πολύ λίγη σχέση έχει με απόλαυση και χάιδεμα των αισθήσεων, πολύ συχνά μάλιστα έχει να κάνει με το αντίθετο, με ένα σχετικό στραπατσάρισμα των αισθήσεων. Όχι ότι πειράζει. Χρειαζόμαστε απ’ όλα για να έχουμε ισορροπία και όλοι ή σχεδόν όλοι έχουμε περάσει και περνάμε φάσεις της ζωής μας που έχουμε ανάγκη από πιο έντονους ρυθμούς, από ακραίους τρόπους ψυχαγωγίας ή απλά από αδρεναλίνη στην καθημερινότητα και στον ελεύθερο χρόνο μας.</p>
<p><span>Aπό την ψυχολόγο Λουίζα Βογιατζή mypsychologist.gr</span></p>
<p>Με λίγα λόγια χρειαζόμαστε έντονα εξωτερικά ερεθίσματα για να αισθανόμαστε ότι ζούμε, ότι είμαστε σε επαφή με τον κόσμο γύρω μας, ότι συμμετέχουμε. Έχει αποδειχθεί όμως ότι αυτόν τον γεμάτο από έντονα εξωτερικά ερεθίσματα τρόπο ζωής, άλλοι τον αντέχουν περισσότερο κι άλλοι λιγότερο, κανείς όμως δεν τον αντέχει επί πολλά συνεχόμενα χρόνια. Η κόπωση έρχεται με τη μορφή ψυχολογικής ή/και σωματικής εξάντλησης, ενοχλήσεων, διαταραχών και ασθενειών.</p>
<p>Το παράδοξο που συμβαίνει είναι ότι, όσο πιο έντονος ο τρόπος ζωής και όσο πιο δυνατά τα ερεθίσματα, τόσο πιο πολύ απονεκρώνονται τα αισθητήρια όργανα μας, τόσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από τις αισθήσεις μας. Και το ακόμη πιο παράδοξο είναι ότι ενώ για πολλούς ανθρώπους δεν υφίστανται καθόλου αναστολές σε σχέση με έντονα ερεθίσματα και ακραίες δραστηριότητες, οι ίδιοι αντίθετα έχουν πάρα πολλές αναστολές όταν πρόκειται να βιώσουν απλές αισθητηριακές απολαύσεις. Πώς γίνεται αυτό;</p>
<p>Ο Γερμανός ψυχολόγος R. Lutz ίδρυσε μαζί με συναδέλφους του στην Κλινική Ψυχιατρικής και Ψυχοθεραπείας του Βερολίνου την μέθοδο της Θεραπείας απόλαυσης ή αλλιώς euthyme Therapie κατά την οποία οι θεραπευόμενοι (ξανα)μαθαίνουν να απολαμβάνουν με τις αισθήσεις τους. Κοινή διαπίστωση της ομάδας των ψυχολόγων είναι ότι πάρα πολλοί άνθρωποι (κι ακόμη περισσότερο όσοι πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή όπως κατάθλιψη, φοβίες και άγχος, ψυχοσωματικές ή διατροφικές διαταραχές, εξαρτήσεις) έχουν ένα κοινό έλλειμμα: Είναι δύσκολο έως αδύνατο γι’ αυτούς να επιτρέψουν στον εαυτό τους να ευχαριστηθεί. Λόγω της αρνητικής εικόνας που έχουν για τον εαυτό τους, των υψηλών απαιτήσεων που έχουν απ’ αυτόν ή της υπερβολικής αίσθησης καθήκοντος είναι πάρα πολλοί αυτοί που συνειδητά ή υποσυνείδητα πιστεύουν ότι δεν έχουν το δικαίωμα να επιτρέψουν στον εαυτό τους απολαύσεις.</p>
<p>Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό π.χ. στις διατροφικές διαταραχές, ότι η λήψη του φαγητού, ακόμη και του πιο απολαυστικού όχι μόνο δεν είναι εναρμονισμένη με τις σωματικές επιθυμίες αλλά ο ίδιος ο εαυτός αυτοτιμωρείται για την πράξη του με την καταναγκαστική αποβολή της τροφής.</p>
<p>Για όλους αυτούς τους ανθρώπους, εξηγούν οι ειδικοί, είναι πάρα πολύ σημαντικό να μάθουν να είναι καλοί με τον εαυτό τους και να τον φροντίζουν όπως θα το έκανε ένας πολύ καλός φίλος.</p>
<p> </p>
<p> </p>
<p>Τι είναι όμως όλο αυτό με τις αισθήσεις και την απόλαυση; Σε τι χρησιμεύει και πώς μπορεί να γίνει στους ρυθμούς που ζούμε;</p>
<p>Οι αισθήσεις μας είναι η πρωταρχική δίοδος επικοινωνίας με τον κόσμο γύρω μας. Τα βρέφη επικοινωνούν αποκλειστικά μέσω των αισθήσεων τους. Σύμφωνα με την διάσημη ψυχαναλύτρια και παιδοψυχολόγο F. Dolto, η γεύση καθορίζει την εκμάθηση του λόγου και της ανάγνωσης. Η ίδια υποστηρίζει ότι ένα μπλοκαρισμένο παιδί μπορεί να θεραπευθεί και να συνεχίσει να αναπτύσσεται κανονικά δοκιμάζοντας ευχάριστα φαγητά και σάλτσες!</p>
<p>Για όλους τους ανθρώπους ισχύει ότι πριν φτάσουμε στο σημείο να σκεφτούμετον κόσμο, τον βλέπουμε, τον ακούμε, τον νιώθουμε, τον βιώνουμε με τη σάρκα μας. Και οι αισθήσεις, ευαισθητοποιημένες χάρη στους ήχους, τις εικόνες, τα χρώματα, τις γεύσεις, το άγγιγμα διαφόρων υλικών, παράγουν έναν πλούσιο θησαυρό από λέξεις που με τη σειρά τους δίνουν χροιά στον τρόπο σκέψης μας.</p>
<p>Με άλλα λόγια οι αισθήσεις μας είναι αυτές που παράγουν τα σύμβολα που κουβαλάει ο καθένας μέσα του για τον κόσμο και στη συνέχεια εκφράζει με το λόγο. Είναι αυτές που έχουν την δύναμη, αν τις ευαισθητοποιήσουμε και τις ξαναμάθουμε (ή αυτές μας ξαναμάθουν;) να απολαμβάνουν, να επηρεάσουν τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε, αυτά που μας συμβαίνουν, το σώμα μας, τους άλλους, τον κόσμο γύρω μας.</p>
<p>Σύμφωνα μάλιστα με τη Γαλλίδα ψυχαναλύτρια G. Harrus-Revidi, μια καλή σχέση με τις αισθήσεις μας μπορεί να βελτιώσει τη σχέση με το σώμα μας. Επειδή η σχέση με το σώμα μας αναπτύσσεται συνήθως σε μια σχέση ναρκισσιστική βασισμένη στην εμφάνιση, μας εμποδίζει να αισθανθούμε το σώμα μας «από μέσα» και μας κάνει να μένουμε ανικανοποίητοι από την εικόνα που παρουσιάζουμε, τα κιλά που περισσεύουν, τα εκατοστά που λείπουν.</p>
<p>Η επανασύνδεση με τις αισθήσεις μας μάς απαλλάσσει από το φορτίο της εμφάνισης. Επαναφέροντας μια πιο άμεση επαφή ανάμεσα στον εαυτό μας και το εξωτερικό περιβάλλον οι αισθήσεις μας επιτρέπουν να ξεχνάμε έστω για κάποια διαστήματα τις διάφορες ατέλειες μας και να απολαμβάνουμε αυτή την επαφή χωρίς την έγνοια του πώς φαινόμαστε.</p>
<p>Ωραία όλα αυτά αλλά πώς μπορεί ένα σώμα που ξέμαθε με τα χρόνια, να ξαναμάθει να απολαμβάνει με τις αισθήσεις του; Θα σας δώσουμε μερικές απλές ασκήσεις και μερικούς «χρυσούς κανόνες». Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι σας να βρείτε τους δικούς σας ρυθμούς και τα δικά σας γούστα και να απολαύσετε το μεσογειακό καλοκαίρι σας που, ως γνωστόν, θεωρείται από τα πιο αισθησιακά του κόσμου!</p>
<p> </p>
<p><strong>Το </strong><strong>Mικρό Σχολείο των </strong><strong>Aισθήσεων</strong>: Οι ασκήσεις που ακολουθούν μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε πιο απολαυστική την καθημερινότητα και τη ζωή μας.</p>
<p> </p>
<p><strong>Μυρίστε!</strong></p>
<p>(φρούτα, λουλούδια, βότανα, μπαχαρικά, καλλυντικά …)</p>
<p>Συγκεντρωθείτε πολύ συνειδητά στην μυρωδιά. Πώς θα μπορούσατε να την περιγράψετε; Είναι φρέσκια, βαριά, πικάντικη ή λουλουδένια; Τι σας θυμίζει; Ακολουθείστε τις ευχάριστες αναμνήσεις ή τους συνειρμούς που σας έρχονται στο μυαλό. Δοκιμάστε ποια ένταση της μυρωδιάς σας είναι πιο ευχάριστη (μυρίζοντας π.χ. από διαφορετική απόσταση κάθε φορά). Δοκιμάστε ποιες μυρωδιές προτιμάτε σε ποιες ώρες της ημέρας, με ποιο τρόπο επηρεάζουν την διάθεση σας. Κάντε ένα περίπατο στο βουνό, στην παραλία, σ’ ένα κήπο και μαζέψτε πράγματα που σας αρέσει να μυρίζετε. Αφήστε τη μύτη σας να σας καθοδηγήσει!</p>
<p> </p>
<p><strong>Αγγίξτε!</strong></p>
<p>(υφάσματα, πέτρες, ξύλα, κοχύλια, άμμο, δέρμα…)</p>
<p>Προσπαθείστε να νιώσετε την ιδιατερότητα του αντικειμένου, την επιφάνεια, το σχήμα, το βάρος. Είναι λείο ή άγριο, μαλακό ή σκληρό, ελαφρύ ή βαρύ; Δοκιμάστε πώς αλλάζει η αίσθηση ανάλογα με το σημείο του σώματος με το οποίο αγγίζετε. Κάντε μια εξερεύνηση στο σπίτι σας και βρείτε πράγματα που σας αρέσει να αγγίζετε, ακόμη και καθημερινά που όμως δεν έχετε αγγίξει ποτέ συνειδητά (ένα έπιπλο, ένα τραπεζομάντηλο, ένα χαλί). Περπατείστε ξυπόλητοι στην παραλία. Νιώστε τον αέρα πάνω στο δέρμα σας, μέσα από ένα ελαφρύ κι ένα πιο βαρύ ρούχο. Προτιμάτε την υγρή ή τη στεγνή άμμο, τα βότσαλα ή τους βράχους; Φτιάξτε την προσωπική σας συλλογή από αντικείμενα που σας ευχαριστεί να αγγίζετε.</p>
<p> </p>
<p><strong>Γευθείτε!</strong></p>
<p>(Φρούτα, ξηρούς καρπούς, διάφορα είδη ψωμιού, φρέσκα βότανα, μέλι…)</p>
<p>«Πάρτε το χρόνο σας» για κάθε μπουκιά και προσέξτε ακριβώς τι αισθάνεστε. Τι θερμοκρασία έχει η τροφή, πώς είναι η υφή της, η γεύση; Πώς αλλάζει καθώς το μασάτε; Σε ποιο σημείο της γλώσσας νιώθετε εντονότερα το γλυκό, το αλμυρό, το ξυνό, το πικρό; Προσπαθείστε να μετατρέπετε πότε-πότε κάποιο γεύμα σας, στο σπίτι ή έξω, σε τέτοια μικρή γευστική ιεροτελεστία.</p>
<p> </p>
<p><strong>Δείτε!</strong></p>
<p>(Γύρω σας…)</p>
<p>Εξασκηθείτε στο να ενθουσιάζεστε από οπτικά ερεθίσματα, από ωραία αντικείμενα, χρώματα, σχήματα, τοπία. Παρατηρείστε τόσο μέσα σε κτίρια όσο και έξω στη φύση, πόσο διαφορετική επίδραση έχουν τα χρώματα επάνω σας και ποιο από τα χρώματα αυτά σας αρέσει πιο πολύ αυτή τη στιγμή (δεν χρειάζεται να είναι πάντα το αγαπημένο σας χρώμα). Παρατηρείστε ενδιαφέροντα σχήματα και μορφές, τη μορφολογία ενός χωριού χτισμένου πάνω σ’ ένα λόφο, το τέλεια αρχιτεκτονημένο εσωτερικό ενός λουλουδιού ή ενός καρπού και άπειρα άλλα. Παρατηρείστε την αλλαγή των χρωμάτων στη διάρκεια της ημέρας, τον ουρανό, τα δέντρα, τα κτίρια, τους εσωτερικούς χώρους.</p>
<p> </p>
<p><strong>Ακούστε!</strong></p>
<p>(τους ήχους της καθημερινότητας…)</p>
<p>Προσέξτε ακριβώς τους ήχους γύρω σας που στην καθημερινότητα σας μάλλον δεν τους αντιλαμβάνεστε καν, αν και όποτε μπορείτε με τα μάτια κλειστά. Ποιοι ήχοι είναι συνδεδεμένοι για σας με ευχάριστα βιώματα; Σας αρέσει ο θόρυβος της μηχανής του καφέ, το νερό που τρέχει στη μπανιέρα, το χτύπημα γυναικείων τακουνιών στο δρόμο, ένα παιδικό γέλιο, το θρόισμα των φύλλων, ο ήχος της θάλασσας; Όποτε συναντάτε αυτούς τους ήχους αφήστε τον εαυτό σας να τους ακούσει πολύ συνειδητά και να τους απολαύσει.</p>
<p> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Και μερικοί «χρυσοί κανόνες»:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">-Η απόλαυση χρειάζεται χρόνο. Μία συναισθηματική κατάσταση και μάλιστα θετική, πρέπει πρώτα να «αναπτυχθεί». Δημιουργείστε μέσα στη μέρα σας το χρόνο για να απολαύσετε.</p>
<p style="text-align: justify;">-Πρέπει να επιτρέπεται η απόλαυση. Συχνά έχουμε ενσωματώσει αντιλήψεις που εχθρεύονται την απόλαυση, όπως «πρώτα η δουλειά και μετά όλα τα άλλα». Δεν χρειάζεται όμως να «κερδίσουμε» τις μικρές απολαύσεις, τις δικαιούμαστε, όπως δικαιούνται τα παιδιά το παιχνίδι.</p>
<p style="text-align: justify;">-Η απόλαυση δεν γίνεται «παράλληλα» με κάτι άλλο. Ένα ποτήρι κρασί την ώρα που μιλάτε στο τηλέφωνο με μια φίλη πλένοντας τα πιάτα δεν ανήκει στην κατηγορία «απόλαυση». Συγκεντρωθείτε!</p>
<p style="text-align: justify;">-Απόλαυση δε σημαίνει «όσο περισσότερο τόσο καλύτερα». Η χωρίς όριο κατανάλωση πραγμάτων που μας αρέσουν σχεδόν αντιφάσκει με τον όρο «απόλαυση». Λίγη ασκητικότητα αντίθετα αυξάνει την απόλαυση.</p>
<p style="text-align: justify;">-Βρείτε τι σας κάνει καλό. Δεν ξέρουμε πάντα τι μας κάνει καλό. Δοκιμάστε τις προσωπικές σας προτιμήσεις. Ανάλογα με τη διάθεση σας μπορεί να αλλάζουν.</p>
<p style="text-align: justify;">-Χωρίς εμπειρία δεν υπάρχει απόλαυση. Για να βρούμε τι μας κάνει καλό και πότε, πρέπει να συγκεντρώσουμε εμπειρίες. Γι’ αυτό, ανοιχτείτε σε καινούργιες εμπειρίες και νέα πεδία απόλαυσης.</p>
<p style="text-align: justify;">- Η απόλαυση είναι καθημερινή υπόθεση. Μικρές «απολαυσούλες» υπάρχουν παντού γύρω μας και δεν χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να τις ενσωματώσουμε στην καθημερινότητα μας.</p>
<p> </p>

Σχετικά άρθρα