Ψυχοσωματικά: Οι κρίσεις πανικού και οι επιπτώσεις του άγχους

<p style="text-align: justify;"><strong><em>Αναγνώστης μας ρωτά: </em></strong></p>
<p style="text-align: justify;">Γεια σας.Είμαι 18 χρονών και δύο μήνες τώρα νιώθω δύσπνοια.Να τονίσω οτι αύτο το νιώθω από μία κρίση πανικού που είχα περάσει η οποία προήλθε όταν ένιωσα για κάποια στιγμή οτι δεν μπορούσα να αναπνεύσω.Έκανα πριν 5 μήνες αιματολογικές εξετάσεις ήταν όλες τέλειες, πρόσφατα έκανα και καρδιολογικές εξέτασεις που επίσης ήταν άρριστες.Και πριν ένα χρόνο έκανα και ακτίνα θώρακος η οποία δεν έδειξε τίποτα. Μετα την άκτινα θώρακος άρχισα το κάπνισμα για 2-3 μήνες λόγο άγχους το οποίο και έκοψα εδώ και 9 μήνες περίπου.Υπάρχει περίπτωση να εμφανίστηκε κάποια επιπλοκή στα πνευμόνια μου σε τόσο χρονικό διάστημα?(πχ καρκίνος?)….να τονίσω επίσης ότι έχω και διάφραγμα.Η δύσπνοια που νιώθω δεν είναι συνεχόμενη υπάρχουν μέρες που δεν με πιάνει πολύ υπάρχουν και μέρες που με πιάνει όλη μέρα η κάποιες μέρες που τα πρωινά δεν έχω καθόλου.Πρέπει να ξανά κάνω ακτίνα θώρακος και να πάω σε πνευμονολόγο η να κάνω κάποιες επιπλέον εξετάσεις; Τέλος θα ήθελα να ρωτήσω αν ύπαρχει περίπτωση η δύσπνοια να οφείλεται στο ότι το σκέφτομαι συνέχεια και γενικά είμαι πολύ αγχώδης άτομο( εννοώ ότι σκέφτομαι συνέχεια πως έχω κάτι σοβαρό) .Ευχαριστώ πολύ!</p>
<p style="text-align: justify;">Στο ερώτημά σας απαντά ο ψυχίατρος <strong>Νίκος Δέγλερης </strong></p>
<div>Αγαπητέ αναγνώστη,</div>
<div dir="ltr">Πιστεύω ότι υπάρχει έντονο ψυχοσωματικό στοιχείο</div>
<div dir="ltr">και σε πρώτη φάση μελετήστε το βιβλίο ΝΙΚΗΣΤΕ ΤΟ ΑΓΧΟΣ</div>
<div dir="ltr">της κας Κάρολλα Φόλλε – Αλέπη ,εκδ.ΑΛΚΥΩΝ με cd ασκήσεων</div>
<div dir="ltr">και επανερχόμεθα.</div>
<div dir="ltr"> </div>
<div dir="ltr"> </div>
<div dir="ltr">Διαβάστε επίσης για τις κρίσεις πανικού </div>
<div dir="ltr">
<p><strong>Ο πανικός, το έντονο δηλαδή άγχος που εισβάλλει ξαφνικά και κλιμακώνεται πολύ γρήγορα, συνοδεύεται από μια πληθώρα συμπτωμάτων τόσο σωματικών όσο και ψυχολογικών που συνιστούν τη λεγόμενη κρίση πανικού.</strong></p>
<p> </p>
<p><strong>Τι είναι η κρίση Πανικού;</strong><br />Συνηθισμένα σωματικά συμπτώματα αποτελούν τα εξής:<br /><br />1. Δύσπνοια (σα να μην φτάνει ο αέρας για αναπνοή, που οδηγεί σε γρήγορη και επιπόλαιη αναπνοή)<br />2. Ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών (καταλαβαίνει δηλαδή κανείς και αισθάνεται την καρδιά του να χτυπά)<br />3. Ζάλη<br />4. Αίσθημα αστάθειας και έλλειψης ισορροπίας<br />5. Αίσθημα βάρους στο στέρνο (σα να τον πλακώνει κάτι)<br />6. Μούδιασμα και μυρμηκιάσεις σε όλο το σώμα<br />7. Εξάψεις και ιδρώτες στα άκρα<br />8. Ναυτία και ανακατωσούρα στο στομάχι<br />9. Μυϊκή τάση και σφίξιμο<br />10. Τάση λιποθυμίας<br /><br /><strong>Συνηθισμένα ψυχολογικά συμπτώματα είναι τα εξής:</strong><br /><br />1. Αδυναμία προσοχής και συγκέντρωσης<br />2. Φόβος ότι μπορεί να πάθει κάτι σημαντικό η υγεία του (π.χ. έμφραγμα, εγκεφαλικό κ.λ.π.)<br />3. Φόβος ότι το άτομο θα χάσει τον έλεγχο<br />4. Φόβος ότι μπορεί να 'τρελαθεί'<br /><br />Κάθε άτομο που παρουσιάζει κρίση πανικού έχει συνήθως κάποιον συνδυασμό από τα παραπάνω συμπτώματα, τα οποία κλιμακώνονται πολύ γρήγορα . <strong>Το άτομο που κάνει μια κρίση πανικού επειδή βιώνει την κατάστασή του ως εξαιρετικά επείγουσα μπορεί να τρέξει έντρομο στα επείγοντα ενός νοσοκομείου σίγουρο ότι μια ανεπανόρθωτη βλάβη συμβαίνει στην υγεία του με τραγικές συνέπειες.</strong> Ένας γιατρός ωστόσο δεν χρειάζεται παρά λίγα λεπτά συνήθως για να καταλάβει την φύση του προβλήματος και την απουσία οποιουδήποτε κινδύνου για την σωματική ακεραιότητα του πάσχοντα. Επίσης, τις περισσότερες φορές μέχρι να φτάσει κανείς στα επείγοντα ήδη τα συμπτώματα έχουν αρχίσει να περνάνε και μόνο ο φόβος μπορεί να έχει παραμείνει ή η απορία για το τι τα προκάλεσε.<br /><br /><strong>Πότε οι κρίσεις πανικού γίνονται πρόβλημα;</strong></p>
<p><strong>Ένα άτομο που θα πάθει μια κρίση πανικού στην ζωή του (κι αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και στο 5% του πληθυσμού) τις περισσότερες φορές δεν θα αντιμετωπίσει ξανά παρόμοιο πρόβλημα.</strong> Σε μερικούς όμως ανθρώπους η δυσάρεστη αυτή εμπειρία μπορεί να επαναλαμβάνεται αρκετά συχνά και έτσι να προκαλέσει ένα πρόβλημα που πολλές φορές το ονομάζουμε διαταραχή πανικού (για να το διαχωρίσουμε από τις μεμονωμένες κρίσεις).</p>
<p><br />Σε διάφορες εργασίες έχει βρεθεί ότι διαταραχή πανικού μπορεί να παρουσιάζει το 1%-1.5% του πληθυσμού και είναι πιό συχνή στις γυναίκες. Το πρόβλημα αρχίζει συνήθως σε νεαρή ηλικία (μεταξύ 20-30 ετών).<br /><br /><strong>Πώς είναι να ζει κανείς με διαταραχή πανικού;</strong></p>
<p><strong></strong>'Αν δεν το'χεις νιώσει δεν μπορείς να το καταλάβεις. Ξαφνικά, εκεί που όλα πήγαιναν καλά και νόμιζες ότι επιτέλους το άγριο θηρίο που είχες μέσα σου αποφάσισε να φύγει, εκείνο λες και είχε στήσει αυτί και ήθελε να σε διαψεύσει προκαλεί την γνωστή σου πλέον τρικυμία. <strong>Τι κι αν εσύ αποφάσισες να βγείς λίγο έξω να φας σε μια ταβέρνα σαν όλους τους άλλους ανθρώπους, το σώμα σου φαίνεται να μην σε υπακούει πλέον. Το κεφάλι σου πάει να σπάσει, η ζάλη σε κάνει να νιώθεις ότι είσαι ένα βήμα πρίν την λιποθυμία, η καρδιά χτυπάει τόσο δυνατά σα να θέλει να βγεί από το στέρνο όπου είναι φυλακισμένη</strong>. Και σα να μην φτάνουν αυτά να'σου πάλι αυτή η εικόνα με τον εαυτό σου πεσμένο κάτω και από πάνω διάφορους περίεργους να μονολογούν, <strong>«μα καλά τόσο αδύναμος χαρακτήρας με την πρώτη δυσκολία να τα χάνει και να πέφτει κάτω,ούτε τα μικρά παιδιά δεν κάνουν έτσι».</strong> Τι σου απομένει τότε; Με την τελευταία στάλα λογικής σου, πριν δηλαδή τρελαθείς ολοκληρωτικά, κάνεις το μόνο πράγμα που έχεις βρεί να λειτουργεί, καλύτερο και από τα καλύτερα αγχολυτικά: το σκάς και ησυχάζεις. Υπάρχει καλύτερο μέρος από το σπίτι σου άλλωστε;'</p>
<p><br /><strong>Τι είναι η Αγοραφοβία και ποια η σχέση της με τον Πανικό;</strong></p>
<p><strong></strong>Οι άνθρωποι που παθαίνουν κρίσεις πανικού, στα μεσοδιαστήματα μεταξύ των κρίσεων πολλές φορές παρουσιάζουν μια ανησυχία σχετικά με τις πιθανές συνέπειες που μπορεί να έχει μια πιθανή επόμενη κρίση:</p>
<p> </p>
<p><strong>'Τι θα γίνει εάν πάθω κρίση την ώρα που οδηγώ;', '… εάν είμαι έξω σε μια ταβέρνα με φίλους θα καταλάβουν ότι κάτι συμβαίνει με μένα', '…εάν είμαι στον δρόμο μεταξύ αγνώστων ποιός θα με πάει στο νοσοκομείο;' κ.λ.π. Οι ασθενείς γρήγορα ανακαλύπτουν (βλέπε παραπάνω στην προσωπική περιγραφή ενός πάσχοντα) ότι η γρήγορη απομάκρυνση από το μέρος όπου συνέβη η κρίση και η μετακίνηση σε 'ασφαλές' μέρος που μπορεί να είναι το σπίτι ή ένα νοσοκομείο αρκεί για να μετριάσει τα συμπτώματα.</strong></p>
<p> </p>
<p>Αυτό όμως οδηγεί γρήγορα σ'αυτό που ονομάζεται αγοραφοβία. Ο όρος αυτός είναι λίγο παραπλανητικός διότι δεν αφορά όπως πιστεύεται σε <strong>φόβο της αγοράς (δηλ. εκεί που συναθροίζονται πολλοί άνθρωποι) αλλά περισσότερο σε φόβο να πάει κανείς σε μέρη στα οποία εάν το άτομο πάθει κάτι</strong> (π.χ. μια κρίση πανικού) η δυνατότητα διαφυγής θα είναι δύσκολη. Όσο πιό δύσκολή η διαφυγή τόσο πιό έντονος ο φόβος και άρα τόσο πιό έντονη η αποφυγή αυτής της δραστηριότητας. Συνηθισμένα μέρη που αποφεύγουν άτομα με διαταραχή πανικού και αγοραφοβία είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς (λεοφωρεία, υπόγειος, αεροπλάνα κ.λ.π.), τα super market, όλων των ειδών οι ουρές (π.χ. σε ταμεία), το αυτοκίνητο ιδιαίτερα σε μποτιλιάρισμα, εστιατόρια ή μπάρ με πολύ κόσμο κ.λ.π. <strong>Το αποτέλεσμα της αγοραφοβίας είναι ότι περιορίζει πολύ την καθημερινή δραστηριότητα τού πάσχοντα: πώς θα πάει κανείς στην δουλειά του, πώς θα βγεί έξω να διασκεδάσει, να κάνει τα ψώνια του; Να σημειωθεί ότι η αγοραφοβία μπορεί να υπάρχει και μόνη της χωρίς διαταραχή πανικού αν και τις περισσότερες φορές είναι φυσικό επακόλουθο του πανικού.</strong></p>
<p><br /><strong>Πώς θα καταλάβω ότι έχω πανικό και όχι μια σωματική ασθένεια; </strong></p>
<p><strong></strong>Αρκετές φορές, ιδιαίτερα στην αρχή, άτομα με διαταραχή πανικού πιστεύουν ότι πάσχουν από κάτι άλλο. Αυτό είναι πολύ λογικό εάν κοιτάξει κανείς τα σωματικά συμπτώματα του έντονου άγχους. Γ<strong>ι'αυτό τον λόγο όταν κανείς πάθει μια κρίση πανικού είναι σωστό να κάνει μια σειρά απλών εξετάσεων για να αποκλειστούν πιθανά προβλήματα άλλης φύσης (π.χ. υπερθυρεοειδισμός). Πρέπει όμως να τονιστεί ότι οι άλλες αιτίες αποκλείονται εύκολα, ενώ ένας άνθρωπος που παρουσιάζει αυτά τα συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή/και έχει ήδη αναπτύξει αγοραφοβία είναι σχεδόν απίθανο να κερδίσει κάτι από επανειλημμένες εργαστηριακές εξετάσεις.</strong> Αντίθετα, οι συνέπειες μιάς αθεράπευτης διαταραχής πανικού μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες για την ποιότητα ζωής του.</p>
<p><br /><strong>Μπορεί κανείς να τρελαθεί από αυτήν;</strong></p>
<p><strong></strong>Ένας συχνός φόβος αυτών που πάσχουν από πανικό/αγοραφοβία είναι ότι κάποια στιγμή λόγω της έντονης ψυχολογικής πίεσης που υφίστανται θα 'σπάσουν' και μπορεί να τρελαθούν. <strong>Αυτό είναι απολύτως λανθασμένο.</strong> Στην πραγματικότητα ισχύει το ακριβώς αντίθετο: ο κίνδυνος να 'τρελαθεί' κάποιος με διαταραχή πανικού είναι πολύ μικρότερος από κάποιον που δεν έχει διαταραχή πανικού και σχεδόν αποκλείεται. Οι αιτίες της σχιζοφρένειας είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές του πανικού και τα δυο προβλήματα δεν σχετίζονται καθόλου.</p>
<p>Από τον Ψυχίατρο <strong>Πέτρο Σκαπινάκη,</strong> Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.</p>
</div>
<div class="yj6qo ajU">
<div id=":nh" class="ajR" data-tooltip="Εμφάνιση περιεχομένου που έχει περικοπεί"><img class="ajT" src="https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif" alt="" /></div>
</div>
<p style="text-align: justify;"> </p>

Σχετικά άρθρα