Μετατραυματικό στρες και κακός ύπνος

<p>Το τραυματικό στρες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον ύπνο με πολλούς τρόπους. Ανθρωποι που έχουν τραυματικές εμπειρίες συχνά παρουσιάζουν έντονη εγρήγορση, μια κατάσταση οξυμένης συναίσθησης για να προστατευτούν απέναντι σε μεγαλύτερη βλάβη. Αυτό το υψηλό επίπεδο διέγερσης καθιστά εξαιρετικά δύσκολο το να χαλαρώσει κανείς και να πέσει για ύπνο.</p>
<p>Τα τραυματικά γεγονότα περνούν από το μυαλό τη νύχτα όπως και τη μέρα και αυτό μπορεί να προκαλέσει φόβο που προσαρμόζεται στην παρουσία του σκοταδιού. Κάποιοι ασθενείς φοβούνται να κοιμηθούν και έχουν μια γενική αίσθηση κακού προαισθήματος όσο προετοιμάζονται για το κρεβάτι. Μερικές φορές προκύπτει ότι αυτός ο φόβος είναι μια απάντηση στην κατάσταση ευαλωσίας κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν είχαν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση σαν παιδιά. Παρόμοιες αντιδράσεις μπορεί να εμφανίζουν και στρατιώτες, για παράδειγμα κάποιος που είχε υπηρετήσει στρατιώτης στον πόλεμο του Βιετνάμ το έβρισκε πιο εύκολο να κοιμάται καθώς άρχιζε να χαράζει ή εφόσον ένας φίλος έμενε ξύπνιος για να στέκεται σαν φρουρός στο πλάι του τη νύχτα.</p>
<p>Οι τρομακτικοί εφιάλτες, ένα από τα διαγνωστικά κριτήρια για την μετατραυματική διαταραχή του στρες (PTSD) θέτουν σε δοκιμασία τον ύπνο. Τα τραυματικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα σε ένα πόλεμο, μια σεξουαλική επίθεση, ένα εργατικό ατύχημα μπορούν να ξανα-βιωθούν είτε συμβολικά είτε μέσω της αναπαράστασης στους εφιάλτες. Τα υψηλά επίπεδα διέγερσης που παρουσιάζονται ως αποτέλεσμα, αναστατώνουν τον ύπνο προκαλώντας ξαφνικό ξύπνημα. Ο φόβος ότι θα έχει κανείς περισσότερους εφιάλτες μπορεί από μόνος του να κάνει τη χαλάρωση και τον ύπνο πολύ πιο δύσκολα.</p>
<p>Υπάρχουν και άλλες πτυχές ψυχολογικού τραύματος που παρεμποδίζουν τον ύπνο. Σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να διαχειριστούν την εγρήγορση, την υπερδιέγερση και το άγχος της μετατραυματικής διαταραχής του στρες πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν στο αλκοόλ ή άλλες ουσίες που τους βοηθούν να κοιμηθούν. Δεν πρόκειται όμως για μια μακροπρόθεσμη απάντηση στο πρόβλημα και τελικά αυτές οι ουσίες συνήθως συμβάλλουν σε μειωμένο και αποσπασματικό, κακής ποιότητας ύπνο. Ανθρωποι με ιστορικό τραύματος συχνά έχουν μια τάση για αρνητικές γνωστικές διεργασίες, περιμένοντας αρνητικά αποτελέσματα και έχοντας μια αίσθηση συντετμημένου μέλλοντος. Αυτές οι αρνητικές διεργασίες σκέψης παράγουν καταθλιπτική διάθεση και ανησυχία που με τη σειρά τους δυσχεραίνουν τον ύπνο. Θύματα τραύματος είναι επίσης πιθανό να αντιμετωπίζουν ιατρικά προβλήματα όπως ο χρόνιος πόνος ή διαταραχές στο πεπτικό σύστημα που κάνουν παρεμβολές στον ύπνο.</p>
<p>Σε μια έρευνα του 2006, το 70 με 91% των ασθενών που διαγνώστηκαν με μετατραυματική διαταραχή του στρες ανέφεραν δυσκολία να πέσουν για ύπνο ή να παραμείνουν σε αυτή την κατάσταση. Οι εφιάλτες αναφέρθηκαν από το 19 με 71% των ασθενών, ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραύματος. Η έρευνα βρήκε ακόμη ότι τα προβλήματα στον ύπνο όπως η άπνοια και η διαταραχή στις κινήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι πιο συχνά σε ασθενείς με τραύμα απ' ό,τι στο συνολικότερο πληθυσμό. Δεν είναι σαφές γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό αλλά ενδεχομένως συνδέεται με τις επιπτώσεις παρατεταμένης υπερδιέγερσης. Οι διαταραχές στην κίνηση μπορεί να επιδεινωθούν από τη χρόνια ένταση και τους συχνούς εφιάλτες. Όταν ένα άτομο είναι στρεσαρισμένο είναι δύσκολο να βυθιστεί στον ύπνο και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ύπνο κακής ποιότητας όπου ο παραμικρός θόρυβος μπορεί να τον ξυπνήσει.</p>
<p>Τα ευρήματα συντείνουν στο ότι η μετατραυματική διαταραχή του στρες περιπλέκει σοβαρά την αντιμετώπιση άλλων διαταραχών του ύπνου, συμπεριλαμβανομένων αυτών με φυσικά αίτια, όπως η άπνοια κατά τη διάρκεια του ύπνου. Μια τραυματική εμπειρία μπορεί να επιτείνει το συναίσθημα του εγκλωβισμού που μαζί με τον επιφανειακό ύπνο που είναι χαρακτηριστικός της μετατραυματικής διαταραχής του στρες καθιστά το να φορά κανείς μάσκα κατά τη διάρκεια της νύχτας δοκιμασία.</p>
<p>Το τραύμα οδηγεί στις προϋποθέσεις για κακό ύπνο και ο κακός ύπνος χειροτερεύει τις επιπτώσεις του τραύματος. Αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τη θεραπεία.</p>

Σχετικά άρθρα