To Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών

<p>Στα τέλη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, μια ομάδα ανταρτών αναλαμβάνει ύστερα από σχετική εντολή του Γενικού Αρχηγείου να μεταφέρει, περνώντας μέσα από εχθρικό έδαφος, ένα κιβώτιο αγνώστου περιεχομένου, με παραλήπτες τη διοίκηση μιας ανταρτοκρατούμενης πόλης. Στη διάρκεια της αποστολής η ομάδα αρχίζει να χάνει τα μέλη της σταδιακά μέχρι που σώζεται ένας μόνο αντάρτης, ο οποίος τελικά κατορθώνει να παραδώσει το κιβώτιο. Όταν όμως φτάνει στον προορισμό του, διαπιστώνεται πως είναι άδειο.</p>
<p>Ο αντάρτης φυλακίζεται από τους άλλους συντρόφους του ως δολιοφθορέας.</p>
<p>Σε μια συγκλονιστική προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, αρχίζει να συντάσσει αναφορές στον ανακριτή, όπου δεν διστάζει να εξηγεί και να ερμηνεύει, το νόημα της παράδοξης αποστολής τους.</p>
<p>Αυτές οι αναφορές αποτελούν το μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου.</p>
<p>Ο συντάκτης των αναφορών δεν γνωρίζει τίποτα για την ταυτότητα του ανακριτή ούτε για τους δεσμώτες του, ούτε αν ο ανακριτής διαβάζει τα όσα του γράφει.</p>
<p>Το μυθιστόρημα ερμηνεύθηκε ως αλληγορία για τον εμφύλιο, ως καταγγελία των κάθε είδους εξουσιών και ιερατείων αλλά και ως ένα σχόλιο στον δυτικό πολιτισμό.</p>
<p>Αυτό το άδειο «Κιβώτιο» (της διάψευσης, της προδοσίας, του οράματος) του Άρη Αλεξάνδρου -ίσως το συγκλονιστικότερο λογοτεχνικό κείμενο της μετεμφυλιακής Ελλάδας- φιλοξενεί σε μια από τις λιγοστές απόπειρες μεταφοράς του στο θέατρο (με τη μορφή θεατρικού μονολόγου) το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών, από την Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου και για τέσσερις παραστάσεις.</p>
<p>Πρόκειται για την παράσταση-θεατρικό μονόλογο σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου -με τον Φώτη Μακρή στον ρόλο του αφηγητή- που ανέβασε την περασμένη θεατρική περίοδο στην Αθήνα ο θεατρικός οργανισμός Νέος λόγος (στο Studio Μαυρομιχάλη).</p>
<p>Ο Άρης Αλεξάνδρου (ψευδώνυμο του Αριστοτέλη Βασιλειάδη) γεννήθηκε στην Πετρούπολη της Ρωσίας το 1922 από Έλληνα πατέρα και Ρωσίδα μητέρα. Λίγα χρόνια μετά τη γέννησή του (το 1928), η οικογένεια μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη και μετά στην Αθήνα.</p>
<p>Άρχισε να μεταφράζει και να γράφει σε νεαρή ηλικία. Οι πολιτικές του περιπέτειες (εξορίστηκε στην Ελ Ντάμπα της Λιβύης, στον Μούδρο της Λήμνου, στη Μακρόνησο και φυλακίστηκε για τα αριστερά πολιτικά του φρονήματα), που συνοδεύονταν από αντίστοιχες ιδεολογικές, καθώς διαφωνούσε με τους συντρόφους του, δεν έκαμψαν τη μεταφραστική του παραγωγή, ούτε και την ποιητική του δημιουργικότητα.</p>
<p>Από το 1967 έζησε αυτοεξόριστος, μαζί με τη σύζυγο του Καίτη Δρόσου, στο Παρίσι, όπου ολοκλήρωσε τη συγγραφή του μυθιστορήματος «Το Κιβώτιο». Πέθανε εκεί το 1978.</p>
<p>Τα ποιητικά έργα του είναι: Ακόμα τούτη η άνοιξη (1946), Άγονος Γραμμή (1952), Ευθύτης Οδών (1959), Ποιήματα (1941-1971). Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση από τα αγγλικά, τα ρώσικα, τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα γερμανικά.</p>
<p>Το ένα και μόνο μυθιστόρημά του, «Το Κιβώτιο», μεταφράστηκε στα γαλλικά και στα αγγλικά και αποτέλεσε θέμα πολλών πανεπιστημιακών εργασιών.</p>
<p>Το ΚΘΒΕ ανέβασε μία μονο μετάφρασή του, αυτή του έργου του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι «Το Χαμάμ» σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου το 1995 και το άγνωστο -εν πολλοίς- έργο του «Αντιγόνη», γραμμένο το 1951 κατά την εξορία του Αλεξάνδρου στον Αη Στράτη, σε σκηνοθεσία του τότε καλλιτεχνικού διευθυντή του θεάτρου, Αλέξανδρου Αρδίττη, το 2003.</p>
<p>Το «Κιβώτιο» είναι φιλοξενούμενη παραγωγή και στο τέλος κάθε παράστασης θα ακολουθεί συζήτηση για τον Άρη Αλεξάνδρου και το έργο του με ομιλητές:</p>
<p>την Παρασκευή 23/9 τον Άρη Στυλιανού, επίκουρο καθηγητή Φιλοσοφίας ΑΠΘ, Πρόεδρο ΔΣ του ΚΘΒΕ</p>
<p>το Σάββατο 24/9 τον Γιάννη Ρήγα, σκηνοθέτη, Δ/ντη Σπουδών Δραματικής Σχολής ΚΘΒΕ και</p>
<p>την Κυριακή 25/9 τον Κώστα Δεσποινιάδη, επιμελητή εκδόσεων και μεταφραστή.</p>
<p>Η δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία της παράστασης είναι των: Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου, η σκηνογραφία του Διονύση Μανουσάκη και η μουσική του Γιώργου Νινιού.</p>
<p>Οι παραστάσεις (διάρκειας 80 λεπτών χωρίς διάλειμμα) θα δοθούν στις 22, 23, 24 και 25 Σεπτεμβρίου στις 21:00 και οι τιμές των εισιτηρίων είναι: 12 και 10 ευρώ (φοιτητές, άνω των 65, πολύτεκνοι, άνεργοι).</p>
<p> </p>
<p><a href="https://www.viva.gr/tickets/theater/mikri-skini-monis-lazariston/to-kivotio/">https://www.viva.gr/tickets/theater/mikri-skini-monis-lazariston/to-kivotio/</a></p>
<p> </p>
<p> </p>
<p>Πηγή: ΑΠΕ, ΜΠΕ </p>

Σχετικά άρθρα