"Ο ξένος" του Αλμπέρ Καμύ: το παράλογο της επικοινωνίας, των συναισθημάτων και της Δικαιοσύνης

<p><strong><em>«Ανοιγόμουν για πρώτη φορά στη γλυκιά αδιαφορία του κόσμου»</em></strong></p>
<p> </p>
<p>Σε μια κοινωνία όπου επικρατεί πλέον η έλλειψη επικοινωνίας και κατανόησης, που όλοι κοιτούν το συμφέρον τους, που τίθενται μεγάλα ζητήματα σε σχέση με την υποδοχή των προσφύγων, ο "Ξένος" του Αλμπέρ Καμύ φαντάζει πιο επίκαιρος από ποτέ. </p>
<p>Γράφτηκε μόλις το 1942, πριν από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με καταγωγή από την Αλγερία, ο Αλμπέρ Καμύ είχε βιώσει το σωβινισμό των Γάλλων απέναντι στον άλλο, τον ξένο…</p>
<p>Ο πρωταγωνιστής, ο Μερσό, σοβαρός και κυνικός, αποστασιοποιημένος από την ίδια του τη ζωή, περιγράφει δραματικές στιγμές που ζει σαν να μιλούσε για κάποιον άλλο. Ξένος από την ίδια του τη ζωή, φαίνεται απαθής στα όσα ζει. Δείχνει να μην αγαπά τίποτα και κανέναν ενώ παράλληλα βιώνει και την αδιαφορία του κόσμου.</p>
<p>Πεθαίνει η μητέρα του και δείχνει να μην πενθεί. Αντιθέτως συνεχίζει τις προσωπικές του συνήθειες και χαίρεται κανονικά τις στιγμές του, πέρα από ηθικές και κοινωνικές συμβατικότητες.</p>
<p>Η φράση που επαναλαμβάνει συχνά στο λόγο του είναι: «Όλα είναι το ίδιο». Ίδια απάντηση δίνει στο αφεντικό του όταν εκείνος του προτείνει προαγωγή για το Παρίσι, ίδια απάντηση στη φιλενάδα του όταν του προτείνει να παντρευτούν.</p>
<p>Βρίσκεται κατά τύχη μπλεγμένος σε ένα έγκλημα. Σκοτώνει έναν άνθρωπο χωρίς να αισθάνεται ενοχές.</p>
<p>Ωστόσο όλα είναι εναντίον του. Δε δικάζεται για το φόνο. Δικάζεται για τις αρχές του και για την ηθική του. Γιατί δηλώνει άθεος, γιατί ήπιε καφέ με γάλα, γιατί κοιμήθηκε με μια γυναίκα και έκανε μπάνιο στη θάλασσα την επομένη του θανάτου της μάνας του.</p>
<p>Το βιβλίο αποτελεί και μια παρωδία της Δικαιοσύνης: <em><strong>"Δικάζεται γιατί σκότωσε έναν άνθρωπο ή για τον τρόπο που θρήνησε το θάνατο της μάνας του;"</strong></em>, αναρωτιέται ο συνήγορός του. Γίνεται το εξιλαστήριο θύμα και καταδικάζεται στο όνομα του γαλλικού λαού.</p>
<p>Ωστόσο, ο κυνικός και απαθής Μερσό αισθάνεται για πρώτη φορά ένα συναίσθημα: «<strong><em>Ακόμα και σ’ ένα εδώλιο κατηγορουμένου είναι πάντοτε ενδιαφέρον να μιλούν για σένα»</em></strong>. Από την αδιαφορία προτιμά τις κραυγές μίσους του κόσμου για έναν στιγνό εγκληματία που ωστόσο νιώθει αθώος για το έγκλημα που διέπραξε. Αλλά δεν τον νοιάζει. Δέχεται καρτερικά τη μοίρα του, εμμένει στις αρχές, την εκνευριστική ειλικρίνεια και την πεζότητά του και αποδέχεται τη θνητότητα της ανθρώπινης ύπαρξης…</p>
<p>"Ο ξένος" του Αλμπέρ Καμύ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. </p>
<p>Νίκη Κοσκινά</p>

Σχετικά άρθρα