Εγκυμοσύνη: προσπαθούμε 8 μήνες χωρίς αποτέλεσμα

10/03/2017
Ομάδα Σύνταξης
Γυναικολογία

Αναγνώστρια μας ρωτά: Είμαι 23 ετών και ο άντρας μου 30. Είμαστε μαζί 4 χρόνια. Έχω εδώ και 8 μήνες που προσπαθούμε να κάνουμε παιδί και δεν μένω έγκυος. Πρέπει να προχωρήσω σε κάποια εξέταση;
Στο ερώτημά σας απάντησε ο Πάνος Αντσακλής, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονικός συνεργάτης της Α’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του πανεπιστημίου Αθηνών του Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», στο Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής και Υπερήχων. 
<img src="https://boro.gr/thumbnail1?filepath=/contentfiles/photos/eidikoi/DSC_7143%20a.jpg&amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;width=640" alt="" width="150" />
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 
Η διαδικασία της σύλληψης και της εγκυμοσύνης είναι μία απολύτως φυσιολογική διαδικασία, όμως για πολλά ζευγάρια μπορεί να υπάρχει μία καθυστέρηση όσον αφορά στη διαδικασία της σύλληψης έτσι ώστε να διαρκεί περισσότερο από το φυσιολογικό. Αν και δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσος ακριβώς χρόνος απαιτείται μέχρι τελικά να φτάσουμε σε μία εγκυμοσύνη, υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που δείχνουν σε γενικές γραμμές , με τα περισσότερα ζευγάρια να πετυχαίνουν μία κύηση μέσα στους πρώτους έξι μήνες.
Συγκεκριμένα, 30% των ζευγαριών επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη από τον πρώτο κιόλας μήνα προσπαθειών, 59% μέσα στους τρεις πρώτους μήνες , 80% στους πρώτους έξι μήνες, 85% στους πρώτους 12 μήνες, 91% εντός των πρώτων 3 ετών και τελικά 93-95% των ζευγαριών θα επιτύχουν μία εγκυμοσύνη μέσα σε τέσσερα χρόνια.
Το 90% των ζευγαριών λοιπόν θα συλλάβουν φυσιολογικά ενώ ένα 10% θα χρειαστούν βοήθεια από ειδικούς προκειμένου να επιτύχουν μία εγκυμοσύνη. Η διάγνωση της υπογονιμότητας σε γενικές γραμμές τίθεται αν μετά από 1 χρόνο προσπαθειών δεν έχει προκύψει εγκυμοσύνη, ενώ αυτό εξαρτάται και από την ηλικία της γυναίκας και από το αν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τη γονιμότητα τόσο της γυναίκας, όσο και του άνδρα (<a href="https://boro.gr/50256/poia-einai-h-kalyterh-hlikia-gia-na-kanw-paidia" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/50256/poia-einai-h-kalyterh-hlikia-gia-na-kanw-paidia&source=gmail&ust=1489238923830000&usg=AFQjCNGVEzg_YR6wlMLo96-Dwj6MNi-LgQ">https://boro.gr/50256/poia-einai-h-kalyterh-hlikia-gia-na-kanw-paidia</a> ).
Ωστόσο υπάρχουν κάποια βασικά πράγματα που μπορεί να κάνει κυρίως η γυναίκα προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητες της για σύλληψη.
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Γόνιμες ημέρες και συχνότητα σεξουαλικών επαφών
</li>
</ul>
Οι λεγόμενες γόνιμες ημέρες μίας γυναίκας είναι οι μέρες κοντά στην ωορρηξία, που συνήθως σε μία γυναίκα με σταθερό κύκλο 28 ημερών, οι ημέρες αυτές είναι κοντά στην 14η ημέρα, μετρώντας από την 1η ημέρα της τελευταίας περιόδου. Επειδή το ωάριο έχει μία διάρκεια ζωής που μπορεί να φτάνει τις 48 ώρες και ταυτόχρονα επειδή το σπερματοζωάριο μπορεί να παραμείνει ενεργό για μέχρι και 48-72 ώρες, άρα και πριν από την ωορρηξία, οι γόνιμες ημέρες μίας γυναίκας με κύκλο 28 ημερών υπολογίζονται μεταξύ 11ης (2-3 ημέρες πριν την ωορρηξία επειδή το σπέρμα μπορεί να παραμείνει για αυτό το χρονικό διάστημα στο γεννητικό σύστημα της γυναίκας μετά την επαφή) και 16ης (αφού όπως είπαμε το ωάριο μπορεί να «ζήσει» έως και 48 ώρες από την ωορρηξία) ημέρας του κύκλου. Για αυτό το λόγο στα ζευγάρια που επιθυμούν μία εγκυμοσύνη τους συμβουλεύουμε να έχουν πιο συχνά επαφές στο διάστημα από 11η-18η ημέρα του κύκλου.
<a href="https://boro.gr/42522/pws-tha-vrw-tis-gonimes-hmeres-moy" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/42522/pws-tha-vrw-tis-gonimes-hmeres-moy&source=gmail&ust=1489238923830000&usg=AFQjCNFPqBuC-s5AGsG5otrFmagDKs9KUg">https://boro.gr/42522/pws-tha-vrw-tis-gonimes-hmeres-moy</a>
<a href="https://boro.gr/46955/poso-syxna-prepei-na-kanw-seks-an-kanw-kathe-mera-gymnastikh-tha-meinw-egkyos" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/46955/poso-syxna-prepei-na-kanw-seks-an-kanw-kathe-mera-gymnastikh-tha-meinw-egkyos&source=gmail&ust=1489238923830000&usg=AFQjCNGcemJHFg4-RR0YbzuPVKoUeotRlw">https://boro.gr/46955/poso-syxna-prepei-na-kanw-seks-an-kanw-kathe-mera-gymnastikh-tha-meinw-egkyos</a>
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Διακοπή καπνίσματος
</li>
</ul>
Το κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι επιδρά αρνητικά τόσο στη διαδικασία της σύλληψης όσο και στην ίδια την εγκυμοσύνη και κυρίως στο έμβρυο( <a href="https://boro.gr/37727/ti-kindynoys-kryvei-to-kapnisma-kata-th-diarkeia-ths-egkymosynhs" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/37727/ti-kindynoys-kryvei-to-kapnisma-kata-th-diarkeia-ths-egkymosynhs&source=gmail&ust=1489238923831000&usg=AFQjCNHUrH2JNliM2wc0LWUmMvyvi2xFJQ">https://boro.gr/37727/ti-kindynoys-kryvei-to-kapnisma-kata-th-diarkeia-ths-egkymosynhs</a> )
Αν λοιπόν καπνίζετε και προσπαθείτε για μία εγκυμοσύνη επιβάλλεται να κόψετε το κάπνισμα ή να το μειώσετε όσο το δυνατόν περισσότερο.
Η αρνητική επίδραση του καπνίσματος αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι γυναίκες που καπνίζουν μπαίνουν σε εμμηνόπαυση πιο γρήγορα από γυναίκες που δεν καπνίζουν. Επίσης το κάπνισμα έχει συσχετιστεί με μειωμένα ποσοστά επιτυχίας σε ζευγάρια που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση καθώς και αυξημένα ποσοστά αποβολής.
Αλλά και στους άνδρες το κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος, μειώνοντας κυρίως την κινητικότητα και την πυκνότητα του σπέρματος (<a href="https://boro.gr/25391/10-kindunoi-gia-ti-gonimotita-tou-andra" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/25391/10-kindunoi-gia-ti-gonimotita-tou-andra&source=gmail&ust=1489238923831000&usg=AFQjCNGJ6_-oqMmKZpv1OQgBTk9Jm0LHWA">https://boro.gr/25391/10-kindunoi-gia-ti-gonimotita-tou-andra</a>) . Γι αυτό και σε ζευγάρια που προσπαθούν να συλλάβουν συστήνεται η διακοπή του καπνίσματος τόσο στη γυναίκα, όσο και στον άνδρα.
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Σωματικό βάρος
</li>
</ul>
Το πολύ αυξημένο σωματικό βάρος ή το πολύ χαμηλό σωματικό βάρος της γυναίκας έχουν συσχετιστεί και τα δύο με μειωμένες πιθανότητες σύλληψης.
Αυτός είναι ένας παράγοντας που πολλές γυναίκες παραμελούν με αποτέλεσμα να παραμελούν το σωματικό τους βάρος, και κατά συνέπεια τη διατροφή τους. Μελέτες έχουν δείξει ότι γυναίκες με αυξημένο δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) μεγαλύτερο του 25 (το φυσιολογικό ΒΜΙ είναι από 18.5-24.9) χρειάζονται διπλάσιο χρόνο προσπάθειας για να επιτύχουν μία εγκυμοσύνη, σε σχέση με γυναίκες που έχουν φυσιολογικό ΒΜΙ. Ο χρόνος αυτός ήταν ακόμα μεγαλύτερος (4 φορές) για γυναίκες με χαμηλό βάρος (ΒΜΙ μικρότερο του 19).
Μέσα στα πλαίσια διατήρησης ενός σωστού σωματικού βάρους, συστήνεται στη γυναίκα κυρίως να διατηρεί και μία σωστή διατροφή, που θα πρέπει να περιέχει αρκετή ποσότητα πρωτεϊνών, βιταμίνης C, ψευδάργυρο και σίδηρο. Και φυσικά σε όλες τις γυναίκες που προσπαθούν να για μία εγκυμοσύνη συστήνεται τουλάχιστον 3 μήνες πριν τη σύλληψη να λαμβάνουν 400 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος την ημέρα, για την πρόληψη βλαβών του νωτιαίου σωλήνα του εμβρύου.
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Καφές και Αλκοόλ
</li>
</ul>
Κυρίως για τη γυναίκα είναι σημαντικό να μειώσει την ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ αλλά και καφεΐνης. Η κατανάλωση υψηλών ποσοστών καφεΐνης (500 μιλιγραμμάρια την ημέρα, που αντιστοιχούν σε 5 κούπες καφέ) έχει συσχετισθεί με μειωμένη γονιμότητα. Η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης ( 1-2 καφέδες/ημέρα) επιτρέπεται, αφού δεν φαίνεται να επηρεάζει τη γονιμότητα της γυναίκας. Αυτό που πρέπει να προσέχει μία γυναίκα είναι και την ποσότητα καφεΐνης που μπορεί να προσλαμβάνει και από άλλες πηγές, όπως αναψυκτικά και τσάι και μπορεί να μην προσμετράει στην συνολική κατανάλωση.
Η κατανάλωση αλκοόλ θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο, αφού μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση υψηλών επιπέδων αλκοόλ μπορεί να μειώσει την γονιμότητα εώς και 60%, ενώ η κατανάλωση πάνω από 5 μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα (μία μονάδα αλκοόλ = 1 ποτήρι κρασί) μπορεί να ελαττώσει τη γονιμότητα ακόμα και κατά 20%. Ήπια κατανάλωση αλκοόλ δεν φαίνεται να επηρεάζει τη γονιμότητα της γυναίκας.
Στους άνδρες επίσης συστήνεται η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, αφού έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του σπέρματος μειώνοντας τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Άγχος
</li>
</ul>
Η προσπάθεια για μία εγκυμοσύνη, ειδικά όταν η σύλληψη δεν προκύπτει αμέσως μπορεί να είναι μια πολύ στρεσογόνος εμπειρία για το ζευγάρι. Όμως το ίδιο το στρες μπορεί να δυσχεραίνει τις προσπάθειες σύλληψης αφού όσο περνάει ο καιρός εμφανίζεται ολοένα και αυξανόμενο άγχος και ψυχολογική πίεση σας. Μελέτες έχουν δείξει ότι το στρες παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες σύλληψης για ένα ζευγάρι πιθανώς επηρεάζοντας την ορμονική ισορροπία τόσο ντου ανδρικού, όσο και του γυναικείου κυρίως γεννητικού συστήματος (<a href="https://boro.gr/50204/h-ypogonimothta-prokalei-stres-kai-to-stres-ypogonimothta" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/50204/h-ypogonimothta-prokalei-stres-kai-to-stres-ypogonimothta&source=gmail&ust=1489238923831000&usg=AFQjCNHMFWe_49-c-iZqvFs-LsATBOYptw">https://boro.gr/50204/h-ypogonimothta-prokalei-stres-kai-to-stres-ypogonimothta</a> ).
Θα πρέπει λοιπόν το ζευγάρι να βρει κάποιους τρόπους διαχείρισης του άγχους, ενώ και η σωματική άσκηση φαίνεται να βοηθάει σε αυτόν τον τομέα (<a href="https://boro.gr/37082/eykoloi-tropoi-na-diwkseis-to-stres-apo-th-zwh-soy" target="_blank" data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=https://boro.gr/37082/eykoloi-tropoi-na-diwkseis-to-stres-apo-th-zwh-soy&source=gmail&ust=1489238923831000&usg=AFQjCNHFbX_92oxeQvoVAspSzktKWNz8rA">https://boro.gr/37082/eykoloi-tropoi-na-diwkseis-to-stres-apo-th-zwh-soy</a> ). Από την άλλη η έντονη σωματική άσκηση, τόσο από τον άνδρα, όσο και από τη γυναίκα θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί μπορεί να έχουν αντίθετα αποτελέσματα στη γονιμότητα.
<ul style="text-align: justify;">
<li>
Επισκεφθείτε το γυναικολόγο σας
</li>
</ul>
 Κάθε γυναίκα που επιθυμεί μία εγκυμοσύνη πρέπει να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της και να συζητάει μαζί του βασικές αρχές, όπως αν έχει γίνει πρόσφατα το Τεστ-Παπ και η λήψη φυλλικού οξέος πριν ακόμα από τη σύλληψη, αλλά και πιο εξατομικευμένα θέματα, ειδικά αν υπάρχουν στοιχεία από το ατομικό ιατρικό ιστορικό, όπως θυρεοειδοπάθεια, σακχαρώδης διαβήτης κλπ. Ο γυναικολόγος είναι αυτός που θα απαντήσει όλες τις ερωτήσεις της γυναίκας/ζευγαριού και θα τους καθησυχάσει τις περισσότερες φορές, ενώ όπου χρειάζεται θα τους κατευθύνει σε πιο ειδικές εξετάσεις.
 Δείτε το ερώτημα έτσι όπως διατυπώθηκε από την αναγνώστρια: 
Eimai 23etwn kai o antras mou 30etwneimaste mazi 4xroniaexw edw kai 8mines pou prospathoume na kanoume paidi kai den menw egkuosmipws prepei na proxwrisw se kamia eksetasirecapcha