<p style="text-align: justify;"><em><strong>Γράφει η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Βενετία Μαρινάκη</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;">Μυστικά. Όλοι έχουμε μυστικά που επιλέγουμε να κρατάμε για τον εαυτό μας ή να τα μοιραζόμαστε με εκείνα τα λίγα άτομα που εμπιστευόμαστε. Υπάρχει για όλους μας μια ζώνη <em>ιδιωτικότητας</em> μέσα στην οποία ο καθένας μας νιώθει άνετα και επιθυμεί να είναι απροσπέλαστη από τρίτους. Ενδόμυχες σκέψεις, φαντασιώσεις, σχέσεις με συντρόφους, και όλα όσα ιδρύουν και δομούν την προσωπική ψυχική ζωή αλλά και τους δεσμούς με άλλους. Υπάρχουν, ωστόσο, μυστικά που έχουν τη δύναμη να επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή μας, να βαραίνουν το ψυχισμό μας και να βάζουν εμπόδια στις σχέσεις μας.</p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Τέτοιου είδους μυστικά δημιουργούνται μέσα στις οικογένειες και μπορεί να αφορούν σε μια ανίατη ασθένεια, τον θάνατο, μια εξωσυζυγική ή αιμομικτική σχέση, τη σεξουαλική προτίμηση, την υιοθεσία, τη χρήση ουσιών, το βιασμό ή κάποια άλλη κολάσιμη από το νόμο πράξη. Τέτοιες καταστάσεις και γεγονότα, προκαλούν οδυνηρά συναισθήματα, κυρίως πόνο ή ντροπή, και οδηγούν συνήθως τους γονείς στο να αποκρύπτουν τις σχετικές πληροφορίες από τα παιδιά τους με την πρόθεση να τα προστατέψουν. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται ένα οικογενειακό μυστικό, απαγορευμένο να ειπωθεί, που ενώ σκοπός του είναι η προστασία, μπορεί με ένα παράδοξο τρόπο να επιφέρει βαθιές και ασυνείδητες ψυχικές επιπτώσεις.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονιστεί, πως ένα μυστικό δεν είναι απαραίτητα ένα γεγονός που θέλουμε να μην μαθευτεί από τους άλλους για να μην εκτεθούμε, αλλά μπορεί να αφορά σε μια πτυχή της ζωής μας που επιθυμούμε να ξεχάσουμε εμείς οι ίδιοι, επειδή μας είναι πολύ οδυνηρό και μόνο να τη σκεφτόμαστε. Με άλλα λόγια, στις περισσότερες περιπτώσεις τα οικογενειακά μυστικά, αφορούν ανεπεξέργαστα τραύματα και όχι τόσο επιλήψιμες πράξεις. Όπως και να έχει, οι άνθρωποι -και ειδικά τα παιδιά- πάντα διαισθάνονται πότε κάποιος λέει ψέματα ή τη μισή αλήθεια.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Πώς γίνεται, λοιπόν, ένα μυστικό που κρατάμε κρυφό από ένα παιδί να το επηρεάσει αρνητικά, αντί να το προστατέψει; Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, ένα παιδί πάντα διαισθάνεται ότι κάτι του κρύβουν οι γονείς του, αν και δεν μπορεί να μαντέψει το περιεχόμενο του μυστικού. Έτσι συχνά, επιστρατεύει τη φαντασία του, γεγονός που μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερη σύγχυση, καθώς φανταστικά σενάρια για το ποια μπορεί να είναι η αλήθεια, είναι πιθανό να γεννούν φόβο και ενοχή.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Από την άλλη, το να είναι κάποιος αναγκασμένος να κουβαλά ένα μυστικό, σημαίνει ότι είναι καταδικασμένος να ζει με ένα βάρος. Η εξαναγκαστική συνθήκη αποσιώπησης ενός μυστικού, προκαλεί μεγάλο ποσοστό άγχους σε όποιον το κρατά κρυφό. Είναι αναγκασμένος να προσέχει συνεχώς μην το προδώσει. Όμως, το ότι κρατά ένα μυστικό δεν σημαίνει ότι μένει ανεπηρέαστος από αυτό. Μια ερώτηση γύρω από το μυστικό μπορεί να προκαλέσει μεγάλη αγωνία. Στην προσπάθειά του να αποφύγει την αποκάλυψη, μπορεί να αποφύγει να απαντήσει ευθέως ή μπορεί να πει κάποιο ψέμα. Ο πόνος, ο θυμός ή ακόμα και η ντροπή που μπορεί να συνοδεύει το μυστικό, επιβαρύνει αυτόν που το κουβαλά, κι έτσι επιβαρύνονται οι σχέσεις του με τα κοντινά του πρόσωπα και ειδικά τα παιδιά.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, ότι τα μυστικά εμποδίζουν την ειλικρινή και άμεση επικοινωνία ανάμεσα σε ένα γονιό και το παιδί του και κατά συνέπεια φέρνουν απόσταση. Το μυστικό έχει βάρος και οι φορείς ή τα θύματα του μυστικού συνηθίζουν να ζουν με αυτό το βάρος. Τα υψηλά επίπεδα άγχους που επιφέρει η συνθήκη ενός οικογενειακού μυστικού, μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση διάφορων συμπτωμάτων, σωματικών ή ψυχολογικών ανάμεσα στα μέλη ενός οικογενειακού συστήματος.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε, ότι τα οικογενειακά μυστικά, καταλήγουν να είναι καταστρεπτικά, όχι επειδή η πληροφορία τους μπορεί να τραυματίσει τα παιδιά (ή ακόμα και έναν ενήλικα), αλλά επειδή η απόκρυψη της αλήθειας διαμορφώνει τον τρόπο επικοινωνίας και συσχέτισης ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Άλλοτε μπορεί να φέρει αποπνικτική κοντινότητα ανάμεσα σε εκείνους που τo μοιράζονται και άλλοτε οδυνηρή απόσταση σε εκείνους που μένουν έξω από το μυστικό. Ένα παιδί συνήθως διχάζεται ανάμεσα στην επιθυμία του για την αποκάλυψη της αλήθειας και στο φόβο για τον τυχόν τραυματισμό του γονιού. Αν και διαισθάνεται την ύπαρξη του μυστικού, εξαναγκάζεται να λειτουργεί σαν να μη γνωρίζει προκειμένου να είναι ικανοποιημένοι οι γονείς του. </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Ακριβώς επειδή η επίδραση ενός μυστικού διαμορφώνει τα μοτίβα των οικογενειακών αλληλεπιδράσεων, οι ειδικοί έχουν παρατηρήσει, ότι η αποκάλυψη της αλήθειας δεν αρκεί για την επιστροφή χαμένων ισορροπιών, την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ή την επανόρθωση τυχόν προβλημάτων. Το πρόβλημα έγκειται σε όλο το κατασκεύασμα που έχει χτιστεί με τον καιρό γύρω από την αποσιώπηση του μυστικού. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η σημασία της αλήθειας είναι μικρότερη μπροστά στην σημασία της επικοινωνίας μέσα σε μια οικογένεια. Προκειμένου λοιπόν, να απελευθερώσει ένας γονιός το παιδί του από ένα μυστικό, είναι σημαντικό να επεξεργαστεί τα επώδυνα συναισθήματα που του προκαλεί και να διαβεβαιώσει το παιδί του ότι εκείνο δεν φταίει για όσα νιώθει ο ίδιος.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><strong><span lang="el-GR">Σχετική βιβλιογραφία:</span></strong></p>
<p style="text-align: justify;">Tisseron<span lang="el-GR">, </span>S<span lang="el-GR">. (2014). Οικογενειακά μυστικά. Εκδόσεις: Άγρα</span>.</p>
<p style="text-align: justify;"><span lang="el-GR">Τισερόν, Σ. (2004). Τα οικογενειακά μας μυστικά. Εκδόσεις: Νησίδες.</span></p>
<p style="text-align: justify;">Imber-Black, <span lang="el-GR">Ε</span>. (2009). <span lang="el-GR">The Secret Life of Families. Εκδόσεις</span>: Random House.</p>
<p style="text-align: justify;">Karpel, M. A. (1980). Family Secrets. Family Process, 19 (3), 295-306.</p>
<p style="text-align: justify;">Kelly, <span lang="el-GR">Α</span>. <span lang="el-GR">Ε</span>. (2012). The Psychology of Secrets. <span lang="el-GR">Εκδόσεις</span>: Springer.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Διαβάστε ακόμα:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><a href="/176595/ta-mystika-vlaptoyn-thn-ygeia" target="_blank"><span>Τα μυστικά βλάπτουν την υγεία</span></a></p>