Οριακή προσωπικότητα: Τα 5 συμπτώματα που οφείλεις να γνωρίζεις

Η οριακή (μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας περιγράφεται ως μια παρατεταμένη διατάραξη της λειτουργίας της προσωπικότητας ενός ατόμου.

Εμφανίζεται σε ηλικία μεγαλύτερη των 18 ετών, μολονότι παρατηρείται και σε εφήβους. Οι οριακοί ασθενείς βρίσκονται στο μεταίχμιο νεύρωσης και ψύχωσης και εκδηλώνουν παρορμητικότητα, αυτοκτονικές πράξεις, αυτοακρωτηριασμούς, προβλήματα ταυτότητας και αισθήματα κενού και ανίας.

Η διαταραχή μπορεί να έχει επιπτώσεις σε πολλές όψεις της ζωής του ατόμου, κάτι που συνεπάγεται δυσκολίες στη διατήρηση σχέσεων στη δουλειά, στο σπίτι και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή η διαγνωστική κατηγορία είναι επίσης γνωστή ως περιπατητική σχιζοφρένεια, προσωπικότητα «ως εάν», ψευδονευρωτική σχιζοφρένεια και ψυχωτική χαρακτηριολογική διαταραχή.

Τα συμπτώματα της οριακής προσωπικότητας

Φόβος εγκατάλειψης

Το οριακό άτομο διακατέχεται συνήθως από έντονο φόβο ότι θα τον εγκαταλείψουν –ο οποίος μπορεί είτε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα είτε όχι– και κάνει προσπάθειες για να αποφύγει αυτήν την εγκατάλειψη. Ακόμη και οι βραχυχρόνιοι χωρισμοί υπάρχει πιθανότητα να βιωθούν ως εγκατάλειψη.

Έχει άμεση και δυσμενή επίπτωση τόσο στο συναίσθημα που εκδηλώνει το άτομο όσο και στον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον εαυτό του και αντιλαμβάνεται τα πράγματα. Η εγκατάλειψη αυτή μπορεί να πάρει την έννοια για το άτομο ότι το ίδιο είναι «κακό» και για να καταφέρει να την αποφύγει να οδηγηθεί σε ενορμητικές αντιδράσεις, όπως απόπειρα αυτοκτονίας ή αυτοακρωτηριασμός.

Παρορμητικότητα

Η παρορμητικότητα που θεωρείται ένα γενικό χαρακτηριστικό του οριακού ατόμου, μπορεί να αφορά διάφορους τομείς και να εκδηλώνεται για παράδειγμα στη χαρτοπαιξία, την κατασπατάληση χρημάτων, την κατάχρηση του αλκοόλ, το απροστάτευτο σεξ κ.α.

Ασταθείς σχέσεις

Το άτομο με οριακή διαταραχή έχει σχέσεις ιδιαίτερα ασταθείς. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι μπορεί να εξιδανικεύσει κάποιον αμέσως μόλις τον συναντήσει και να τον υποτιμήσει αργότερα, ειδικά στην περίπτωση που θα αισθανθεί ότι ο άλλος δεν είναι πραγματικά «παρών» απέναντί του. Έτσι, ο «ευεργέτης» μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε «απάνθρωπο σαδιστή», μια αλλαγή που συμβαίνει όταν γίνει αισθητός ο κίνδυνος εγκατάλειψης ή και για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

Διαταραχή ταυτότητας

Προβλήματα ταυτότητας συχνά παρουσιάζονται σε άτομα με τη συγκεκριμένη διαταραχή. Μπορεί να έχουν την εμπειρία δραματικών αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο βιώνουν τον εαυτό τους, αναπροσδιορίζοντας τις αξίες, τη δουλειά τους, τη σεξουαλική τους ταυτότητα. Αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών είναι η προβληματική τους κοινωνική ένταξη.

Στο βάθος τα άτομα αυτά έχουν την εντύπωση πως είναι «κακά», αλλά μπορεί να υπάρξουν στιγμές που θα έχουν την πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν καν ως άτομα. Φαίνεται να συνοδεύει τη ζωή τους μια αίσθηση κενού, διακατέχονται από αισθήματα ανίας και πάντα ζητούν να κάνουν κάτι.

Διακυμάνσεις συναισθημάτων

Ένα εξίσου σημαντικό σύμπτωμα της οριακής διαταραχής είναι ότι το συναίσθημα παρουσιάζει διακυμάνσεις, εφόσον περίοδοι οργής, πανικού ή απόγνωσης εναλλάσσονται με διαστήματα που χαρακτηρίζονται από καλή διάθεση. Κατά τη διάρκεια των δύσκολων περιόδων πιθανόν να προκύψουν σύντομες φάσεις (μερικά λεπτά ή ώρες) παρανοειδούς σκέψης ή αποπροσωποποίησης.

Ένα χαρακτηριστικό της οριακής προσωπικότητας φαίνεται ότι είναι οι γνωσιακής φύσεως διαταραχές, ειδικά όσον αφορά τη δομή των εμπειριών. Το άτομο έχει την τάση να χάνει σε κάποιο βαθμό την αίσθηση της πραγματικότητας, όταν έρχεται αντιμέτωπο με καταστάσεις που δεν είναι γνωσιακά δομημένες για εκείνον.

Αυτή η κατάσταση, όμως, είναι προσωρινή λόγω του ότι η επαφή με την πραγματικότητα αποκαθίσταται συνήθως σύντομα, επειδή το άτομο είναι σε θέση και πάλι να την ελέγξει.

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Σκέφτομαι ότι έχω υποχρέωση να σκοτώσω κάποιον που αγαπώ: Έχω ψύχωση;

Ψυχιατρική: Τα σημάδια ότι κάποιος πάσχει από ψύχωση

Ο αδερφός μου νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική: Πώς να το διαχειριστώ;

Σχετικά άρθρα