Λογοθεραπεία: Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει παιδιά και γονείς – Πότε πρέπει να επισκεφτούμε τον ειδικό;

<p>Οι Λογοθεραπευτές/Λογοπαθολόγοι είναι οι <strong>επιστήμονες</strong> οι οποίοι εργάζονται με παιδιά που έχουν διαταραχές του λόγου που εκτείνονται από ήπια καθυστέρηση της άρθρωσης, έως πιο σύνθετες διαταραχές όπως ο αυτισμός, το σύνδρομο Down, η <strong>βαρηκοΐα</strong>, στην πόση/κατάποση, και άλλες.</p>
<p>Οι Λογοθεραπευτές βοηθούν τα παιδιά με την ομιλία και την επικοινωνία. Εντούτοις, μπορεί να εκπλαγείτε από το πόσο ευρύ είναι αυτό το πεδίο και σε πόσα πεδία ειδίκευσης εκπαιδεύονται για να βοηθήσουν τα μικρά παιδιά.</p>
<p>Ένας Λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει με:</p>
<p><strong>1. Δεξιότητες άρθρωσης/ευκρίνεια ομιλίας</strong></p>
<p>Η άρθρωση είναι η φυσική ικανότητα να μετακινείται η γλώσσα, τα χείλη, η <strong>γνάθος</strong> και η υπερώα (γνωστά ως αρθρωτές) για να παράγουν μεμονωμένους ήχους ομιλίας που ονομάζουμε φωνήματα. Για παράδειγμα, για να αρθρώσουμε τον ήχο /μπ/, κάνουμε εισπνοή, και όταν εκπνέουμε <strong>χρησιμοποιούμε</strong> τη φωνή μας, πιέζουμε ελαφρώς τα χείλη μας για να σταματήσουμε και να δημιουργήσουμε τη ροή του αέρα και στη συνέχεια απελευθερώνουμε τη ροή του αέρα με το χωρισμό των χειλιών.</p>
<p>Η ευκρίνεια, αναφέρεται στο πόσο μπορούμε να <strong>κατανοήσουμε</strong> την ομιλία του παιδιού. Εάν οι δεξιότητες άρθρωσης του παιδιού διακυβεύονται για οποιονδήποτε λόγο, η ευκρίνεια θα μειωθεί σε σύγκριση με άλλα παιδιά της ηλικίας του. Ο Λογοθεραπευτής μπορεί να συνεργαστεί με το παιδί για να του διδάξει πώς να παράγει τους συγκεκριμένους ήχους που τον δυσκολεύουν, αυξάνοντας έτσι τη συνολική ευκρίνεια της ομιλίας του.</p>
<p><strong>2. Εκφραστικές Γλωσσικές Δεξιότητες</strong></p>
<p>Ενώ ο λόγος περιλαμβάνει τη φυσική ικανότητα να μπορούμε να μιλάμε, η γλώσσα είναι ένα συμβολικό σύστημα που διέπεται από κανόνες, που χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση ενός μηνύματος. Αυτά τα σύμβολα μπορούν να είναι λόγια, είτε προφορικά είτε γραπτά. Χρησιμοποιούμε επίσης προσωπικές εκφράσεις, και χειρονομίες όπως να σηκώσουμε τους ώμους μας για να υποδείξουμε "δεν ξέρω".</p>
<p>Η εκφραστική γλώσσα, αναφέρεται σε αυτό που λέει το παιδί. Οι Λογοθεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να μάθει νέες λέξεις και τον τρόπο να τις ενώσει για να σχηματίσει φράσεις και προτάσεις (σημασιολογία και σύνταξη) έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να επικοινωνεί.</p>
<p><strong>3. Κατανόηση του λόγου</strong></p>
<p>Η κατανόηση του λόγου, αναφέρεται στην ικανότητα του παιδιού να ακούει και να καταλαβαίνει αυτό που του λένε. Συχνά, τα μικρά παιδιά έχουν ισχυρότερες δεξιότητες κατανόησης (τι καταλαβαίνουν) παρά εκφραστικές γλωσσικές δεξιότητες (τι μπορούν να πουν). Ένας Λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να διδάξουν στο παιδί νέο λεξιλόγιο, τον τρόπο να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις του για να ακολουθούν οδηγίες, να απαντούν σε ερωτήσεις, και να συμμετάσχουν σε απλές συνομιλίες με άλλους.</p>
<p><strong>4. Ευχέρεια ομιλίας/τραυλισμός</strong></p>
<p>Ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή επικοινωνίας που επηρεάζει την ευχέρεια της ομιλίας. Χαρακτηρίζεται από διαλείμματα στη ροή της ομιλίας που αναφέρονται ως διαταραχές και αρχίζει συνήθως κατά την παιδική ηλικία. Όλοι βιώνουν διαλείψεις στην ομιλία τους. Ορισμένες αποκλίσεις είναι εντελώς φυσιολογικές, αλλά όταν υπάρχουν πολλές, μπορεί να επηρεαστεί ουσιαστικά η ικανότητά της επικοινωνίας.</p>
<p>Στα άτομα που τραυλίζουν βλέπουμε συχνά τους ακόλουθους τύπους πρωτογενών συμπεριφορών: επαναλήψεις, παρατάσεις, και παρεμβολές. Μπορούμε επίσης να δούμε δευτερεύουσες συμπεριφορές, συνήθως σε πιο σοβαρές περιπτώσεις τραυλισμού όπως ένταση στο λαιμό, τους ώμους, το πρόσωπο, τη γνάθο, το στήθος, τα μάτια να ανοιγοκλείνουν και άλλες περιττές κινήσεις του προσώπου, σφιγμένες γροθιές, στρίψιμο των ποδιών, τράνταγμα ή άλλες ασυνήθιστες κινήσεις σε χέρια και πόδια. Οι Λογοθεραπευτές μπορούν να διδάξουν στρατηγικές στο παιδί για τον τρόπο με τον οποίο θα ελέγχεται αυτή η συμπεριφορά και, συνεπώς, θα αυξάνεται η ευχέρεια και η σαφήνεια του λόγου.</p>
<p><strong>5. Φωνή και συντονισμός</strong></p>
<p>Οι φωνητικές διαταραχές αναφέρονται σε διαταραχές που επηρεάζουν τις φωνητικές χορδές που μας επιτρέπουν να έχουμε φωνή. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν παράλυση των φωνητικών χορδών, οζίδια ή πολύποδες στις φωνητικές πτυχές και άλλες διαταραχές που μπορεί να προκαλέσουν βραχνάδα ή αφωνία (απώλεια φωνής).</p>
<p>Ο συντονισμός αναφέρεται στην ποιότητα της φωνής που καθορίζεται από την ισορροπία των ηχητικών κραδασμών στις στοματικές, ρινικές και φαρυγγικές κοιλότητες κατά τη διάρκεια της ομιλίας. Μπορεί να εμφανιστεί μη φυσιολογική αντήχηση εάν υπάρχει απόφραξη σε μια από τις κοιλότητες, προκαλώντας υποτονικότητα ή οπισθοσκέδαση ή εάν υπάρχει βλενοφαρυγγική δυσλειτουργία, προκαλώντας υπερινικότητα ή / και ρινική εκπομπή.</p>
<p>Μια κοινή φωνητική διαταραχή στα μικρά παιδιά είναι η βραχνάδα που προκαλείται από φωνητική κακοποίηση. Η φωνητική κακοποίηση αναφέρεται σε κακές συνήθειες που οδηγούν σε βλάβη των φωνητικών χορδών όπως φωνές, υπερβολική ομιλία, βήχας κλπ. Οι Λογοθεραπευτές με εμπειρία σε διαταραχές φωνής και συντονισμού μπορούν να συνεργαστούν με τα παιδιά για να μειώσουν αυτές τις συμπεριφορές και να επιδιορθώσουν την καταπόνηση/βλάβη των χορδών.</p>
<p><strong>6. Κοινωνική/γλωσσική αντίληψη </strong></p>
<p>Η κοινωνική/γλωσσική αντίληψη αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να επικοινωνήσει, και περιλαμβάνει δύο μεγάλες επικοινωνιακές δεξιότητες: τη χρήση της γλώσσας για να επικοινωνεί με διαφορετικούς τρόπους, αλλάζοντας τον τρόπο επικοινωνίας σχετικά με το που βρισκόμαστε και σε ποιόν απευθυνόμαστε, (για παράδειγμα, μιλάμε διαφορετικά σε ένα παιδί από ό,τι σε έναν ενήλικα) και στο να ακολουθεί τους κανόνες για συνομιλία (ανατρέχοντας στη συζήτηση, παραμένοντας στο θέμα, και χρησιμοποιώντας λεκτικά και μη λεκτικά σημεία).</p>
<p>Οι Λογοθεραπευτές μπορούν να συνεργαστούν με το παιδί για να του διδάξουν αυτές τις κοινωνικές γλωσσικές δεξιότητες ώστε να γίνουν πιο κατάλληλες.</p>
<p><strong>7. Γνωστικές δεξιότητες επικοινωνίας</strong></p>
<p>Οι διαταραχές της γνωσιακής επικοινωνίας αναφέρονται στην εξασθένιση των γνωστικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένης της προσοχής, της μνήμης, της αφηρημένης συλλογιστικής, της συνειδητοποίησης και των εκτελεστικών λειτουργιών (αυτο-παρακολούθηση, προγραμματισμός και επίλυση προβλημάτων). Αυτά μπορεί να είναι αναπτυξιακής φύσης (δηλαδή το παιδί γεννιέται με αυτά τα ελλείμματα) ή μπορεί να αποκτηθεί λόγω τραυματισμού στο κεφάλι, εγκεφαλικού επεισοδίου ή εκφυλιστικών ασθενειών. Οι Λογοθεραπευτές μπορούν να συνεργαστούν με το παιδί σας για να βοηθήσουν στην οικοδόμηση αυτών των δεξιοτήτων ή / και να διδάξουν τις αντισταθμιστικές μεθόδους του παιδιού σας για να τους βοηθήσουν με τα ελλείμματά τους.</p>
<p><strong>8. Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία</strong></p>
<p>Η Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία, αναφέρεται σε όλες τις μορφές επικοινωνίας (εκτός από την προφορική ομιλία) που χρησιμοποιούνται για την έκφραση σκέψεων, αναγκών, και ιδεών.</p>
<p>Όλοι χρησιμοποιούμε εναλλακτική επικοινωνία όταν χρησιμοποιούμε εκφράσεις του προσώπου, χειρονομίες, όταν χρησιμοποιούμε σύμβολα ή εικόνες ή όταν γράφουμε. Όταν οι Λογοθεραπευτές εργάζονται με παιδιά, ο πρώτος στόχος είναι πάντα η επικοινωνία. Μερικές φορές, ένα παιδί μπορεί να έχει τόσο σοβαρή καθυστέρηση / διαταραχή, που η παραδοσιακή προφορική ομιλία δεν είναι εφικτή, ή δεν είναι πρακτική. Υπό αυτές τις συνθήκες, ένας Λογοθεραπευτής μπορεί να συνεργαστεί με ένα παιδί και την οικογένειά του για να βρει ένα σύστημα εναλλακτικής επικοινωνίας για χρήση αντί για ή παράλληλα με την ομιλία.</p>
<p>Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτοί οι μέθοδοι δεν χρησιμοποιούνται πάντα για να αντικαταστήσουν την ομιλία. Σε πολλές περιπτώσεις, η Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία χρησιμοποιείται ως γέφυρα στην ομιλία. Τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους για να επικοινωνήσουν, ενώ εξακολουθούν να καλλιεργούν την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του λόγου (όταν ενδείκνυται).</p>
<p><strong>9. Θέματα κατάποσης/τροφής</strong></p>
<p>Οι Λογοθεραπευτές εκτός από θέματα λόγου και ομιλίας επίσης μπορούν να εκπαιδευτούν σε ζητήματα παιδιατρικής κατάποσης και διατροφής. Αυτό συμβαίνει επειδή έχουν πολύ καλή γνώση των στοματικών κοιλοτήτων. Κάποιοι Λογοθεραπευτές έχουν επίσης εκπαιδευτεί στην διαταραχές των μυολειτουργικών διαταραχών.</p>
<p>Οι Λογοθεραπευτές καταλαβαίνουν τι ακριβώς δυσκολία έχει ένα παιδί, και έτσι μπορούν να δημιουργήσουν ένα κατάλληλο πρόγραμμα θεραπείας. Βοηθάνε τα παιδιά να αποκτήσουν δεξιότητες, δουλεύοντας μαζί τους είτε μεμονωμένα, είτε σε μικρές ομάδες. Όταν αρχίζουν και μιλάνε πιο καθαρά, <strong>αισθάνονται πιο σίγουρα και λιγότερο απογοητευμένα όταν μιλάνε σε άλλους</strong>. Τα παιδιά που έχουν γλωσσικά προβλήματα μπορούν να ωφεληθούν κοινωνικά, συναισθηματικά και ακαδημαϊκά από την λογοθεραπεία. Για τα παιδιά με προβλήματα ανάγνωσης όπως η δυσλεξία, η λογοθεραπεία μπορεί να τα βοηθήσει να ακούνε και να διακρίνουν συγκεκριμένους ήχους στις λέξεις, ώστε να βελτιώσουν τις δεξιότητες κατανόησης της ανάγνωσης, και να τα ενθαρρύνει να διαβάζουν.</p>
<p><strong>Συμπερασματικά, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει ένας Λογοθεραπευτής για ένα παιδί, είναι να εκπαιδεύσει τους γονείς του, και να τους δώσει την δυνατότητα οι ίδιοι να το βοηθήσουν πιο αποτελεσματικά.</strong></p>
<p><strong><br /></strong></p>
<p><strong>Μαρία Κεχαγιά, MSc</strong><br />Λογοθεραπεία – Ειδική Αγωγή<br />Adelphi University, New York<br />Τηλ: 210 88 19 637<br /><a href="http://www.logoscentre.gr/" target="_blank">www.logoscentre.gr</a></p>
<p><strong><br /></strong></p>

Σχετικά άρθρα