Όπως έγινε γνωστό, ο επιχειρηματίας Στέλιος Σκλαβενίτης πέθανε χθες από γρίπη τύπου Β… Ο ιός της γρίπης τύπου Β, που αποτέλεσε το συχνότερο παθογόνο αίτιο στην Ελλάδα φέτος, μαζί με τον ιό της γρίπης τύπου Α, συνιστούν τους υπεύθυνους μικροοργανισμούς για την εκδήλωση της τυπικής γρίπης στον άνθρωπο.
Γράφει ο δρ. Αναστάσιος Γιακουμής, MD, PhD, Ειδικός Παθολόγος
Συγκεκριμένα ο τύπος Β συνήθως προκαλεί ηπιότερη νόσο από τον τύπο Α, αλλά συχνά μπορεί να προκαλέσει επιδημίες μέτριας έως σοβαρής νόσου κάθε 3 με 5 χρόνια. Τα περισσότερα κρούσματα εμφανίζονται κατά την διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Η κύρια οδός μετάδοσης είναι αερογενώς με τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, αλλά και με την επαφή με ασθενείς και μολυσμένα αντικείμενα.
Περισσότερο κινδυνεύουν:
- Τα παιδιά κάτω των 4 ετών
- Οι ενήλικες άνω των 65 ετών
- Άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας (όπως καρδιοαναπνευστικά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης, ηπατική/νεφρική ανεπάρκεια, αιμοσφαιρινοπάθειες, ανοσοανεπάρκεια)
- Γυναίκες στο 2ο ή 3ο τρίμηνο της κύησης
- Ασθενείς που αδυνατούν να διαχειριστούν τις βρογχικές εκκρίσεις (άτομα με άνοια ή νευρομυϊκά νοσήματα)
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η νοσηρότητα και θνησιμότητα οφείλονται στην έξαρση των υποκείμενων νοσημάτων, στο σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας, στην πρωτοπαθή πνευμονία της γρίπης ή στην δευτεροπαθή βακτηριακή πνευμονία.
Ο χρόνος επώασης (μέχρι την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων δηλαδή) είναι 1 έως 4 ημέρες (κατά μέσο όρο 2 ημέρες) και το σύνδρομο αρχικά ομοιάζει με κοινό κρυολόγημα (φαρυγγοδυνία, ρινόρροια, επιπεφυκίτιδα) με τη διαφορά ότι εγκαθίσταται αιφνιδίως επίσης υψηλός πυρετός με ρίγος, εξάντληση, βήχα και γενικευμένα μυοσκελετικά άλγη. Ενίοτε συνυπάρχει κεφαλαλγία με φωτοφοβία και οπισθοβολβικό πόνο.
Τα αναπνευστικά συμπτώματα είναι ήπια αρχικά (επώδυνος ξηρός λαιμός, μη-παραγωγικός βήχας, ρινική καταρροή) και στη συνέχεια επιδεινώνονται κυρίως υπό τη μορφή επίμονα έντονου παραγωγικού βήχα.
Σπάνια συνυπάρχουν γαστρεντερικές διαταραχές όπως ναυτία, εμετός και κοιλιαλγία. Τα οξέα συμπτώματα υποχωρούν σε 2-3 ημέρες, ενώ ο πυρετός μπορεί να διαρκέσει έως 5 ημέρες. Ο βήχας, η γενικευμένη αδυναμία και οι εφιδρώσεις μπορεί να επιμένουν για αρκετές ημέρες έως και εβδομάδες (συνήθως 1 με 2 εβδομάδες).
Οι επιπλοκές που πρέπει άμεσα να αποκλειστούν αν ο ασθενής δεν βελτιώνεται εμφανώς είναι η πνευμονία (πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής βακτηριακή), η εγκεφαλίτιδα, η μυοκαρδίτιδα και η ραβδομυόλυση. Τα φάρμακα που δίνονται σε ασθενείς που ανήκουν στις παραπάνω ομάδες υψηλού κινδύνου που νοσούν από επιβεβαιωμένη γρίπη τύπου Β είναι οι αναστολείς της νευραμινιδάσης (οσελταμιβίρη ή ζαναμιβίρη) και θα πρέπει μάλιστα να αρχίσουν να λαμβάνονται εντός των πρώτων 1-2 24ώρων προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητά τους.
Προκειμένου να προφυλαχθούμε οφείλουμε όλοι μας ανεξαιρέτως, από 6 μηνών και άνω και ειδικά άτομα υψηλού κινδύνου και υγειονομικό προσωπικό, να εμβολιαστούμε με τα ετήσια αντιγριπικά εμβόλια (πολυδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο ή ζωντανό εξασθενισμένο εμβόλιο) στις αρχές του φθινοπώρου ώστε να διατηρήσουμε επαρκή τίτλο αντισωμάτων για όλα τα αναμενόμενα στελέχη της εποχικής γρίπης.
Οι μόνες αντενδείξεις για τον αντιγριπικό εμβολιασμό είναι:
- Η ηλικία κάτω των 6 μηνών
- Η σοβαρή αλλεργία στο αυγό
- Η σοβαρή αντίδραση σε προηγούμενο αντιγριπικό εμβολιασμό
- Η προηγούμενη ανάπτυξη συνδρόμου Guillain-Barr
Σημειωτέον πως τα εμβόλια αυτά χρειάζονται 2 βδομάδες περίπου για να επιτύχουν την επιδιωκόμενη ανοσοποίηση.
Κοινά μέτρα προστασίας του εαυτού μας και των πλησίον μας είναι:
- Το προσεκτικό πλύσιμο των χεριών
- Η κάλυψη του στόματος και της μύτης όταν βήχουμε ή φταρνιζόμαστε
- Η αποφυγή χειραψίας και επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια
- Η αποφυγή καταστάσεων συγχρωτισμού και ο επαρκής αερισμός των χώρων
- Η κατανάλωση ελαφρών γευμάτων και η επαρκής ενυδάτωση
Σε κάθε περίπτωση αποφεύγουμε την επαφή με ασθενείς που εκδηλώνουν αναπνευστικά συμπτώματα και αν παρουσιάσουμε πυρετό άνω των 38 βαθμών Κελσίου σε συνδυασμό με συμπτώματα από το αναπνευστικό (βήχας, ρινική καταρροή, δύσπνοια κ.ά.) επικοινωνούμε άμεσα με τον ιατρό μας.
Δρ. Αναστάσιος Γιακουμής, MD, PhD
Ειδικός Παθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Ιατρείο: Πανόρμου 40 & Οιτύλου, Αμπελόκηποι
Τηλ. 2130283064
