Τι συμβαίνει στις μέρες μας με τις σεξουαλικές και ερωτικές σχέσεις; Πού οφείλονται και πώς προκύπτουν τα προβλήματα; Τι καινούργιο έχει να μας προσφέρει η ψυχοθεραπεία για τη σεξουαλικότητα και τις σχέσεις;

Με το εξαιρετικά σημαντικό αυτό θέμα για τον σύγχρονο άνθρωπο, καταπιάνεται το ομώνυμο Συνέδριο που διοργανώνει το ICS στις 27-29 Απριλίου. Μεταξύ των επιφανών ειδικών από όλον τον κόσμο που θα βρεθούν στην Αθήνα, είναι και ο Offer Mauer, Ισραηλινός κλινικός ψυχολόγος που για χρόνια εργάζεται πάνω στη λεγόμενη «Θεραπεία Σχημάτων».

Υποστηρικτής της θεωρίας των πολλαπλών εαυτών, ο Mauer θα μιλήσει στο Συνέδριο για τις πολλαπλές ταυτίσεις φύλου, προσπαθώντας να δώσει μια ερμηνεία σε φαινομενικά αντιφατικές καταστάσεις όπως για παράδειγμα πώς ένα άτομο μπορεί να αισθάνεται την ίδια στιγμή «θηλυκό», αλλά και «αντρογυναίκα».

Ο Offer Mauer, μαζί με τον συνάδελφό του, Michal Schoenberg Taz, ανέλαβαν να μας ξεναγήσουν στο σύμπαν των «πολλαπλών εαυτών» και πώς αυτοί εμφανίζονται στον τομέα της σεξουαλικότητας. Οι ίδιοι μας εξηγούν πώς μπορούμε να εξερευνήσουμε τις διαφορετικές σεξουαλικές μας ταυτότητες, πώς αυτές επιδρούν στον γάμο ή τη σχέση, και εν τέλει πώς θα βρούμε τον σεξουαλικό μας «βηματισμό»…

– Τι είναι η Θεραπεία Σχημάτων (Schema Therapy) και πώς μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα στις σχέσεις ή με τη σεξουαλικότητά τους; Τι διαφορά έχει από άλλες μεθόδους θεραπείας;

Michal Schoenberg Taz: Η Θεραπεία Σχημάτων (Schema Therapy) είναι ένα καινοτόμο και ενοποιημένο μοντέλο θεραπείας που δημιουργήθηκε ειδικά για ‘πελάτες’ (σ.σ. θεραπευμένους) που υποφέρουν από διαταραχές προσωπικότητας και άλλα χρονίζοντα προβλήματα στη ζωή τους. Η Θεραπεία Σχημάτων λειτουργεί σαν ένα μοντέλο «bottom-up» (από κάτω προς τα πάνω), όπου αναδεικνύονται αντιλήψεις και διαφορετικοί θεραπευτικοί οδοί και συνεχώς αναδομούνται από το βιωματικό επίπεδο. Μία από τις θεμελιώδεις βάσεις του μοντέλου είναι η «πολλαπλότητα του εαυτού», η εικόνα του εαυτού ως κάτι συνεχώς μεταβαλλόμενο και με πολλαπλές καταστάσεις, τμήματα ή τρόπους. Η θεωρία αυτή μάς προσφέρει μοναδικούς τρόπους για να περιηγηθούμε κλινικά μέσα σε αυτή την ταχέως μεταλλασσόμενη και ασταθή φύση της ανθρώπινης ταυτότητας, προσπαθώντας να προωθήσουμε τη θεραπευτική αλλαγή. Κατά την άποψή μας, ο ερωτικός και σεξουαλικός τομέας έχει μια αξιοσημείωτη δυναμική, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή όπου κυριαρχεί ο σεξουαλισμός, ώστε να ενεργοποιήσει και να εκδηλώσει αυτή την πολλαπλότητα και γι’ αυτό ακριβώς η Θεραπεία Σχημάτων έχει τόσο πολλά να μας προσφέρει στο κλινικό μας έργο σε αυτούς τους τομείς.

Offer Maurer: Για παράδειγμα, ορισμένες από τις καταστάσεις εαυτού που παρατηρούμε στους πελάτες (και στους εαυτούς μας) μπορεί να έχουν πολλαπλές ταυτότητες φύλου, ορισμένες απ’ αυτές μπορεί να φαίνονται «αντιφατικές» και άλλες να φαίνονται σύνθετες. Ορισμένες καταστάσεις εαυτού μπορεί να έχουν μια διαφορετική σεξουαλική κατεύθυνση απ’ αυτή που βιώνεται σε άλλες καταστάσεις εαυτού, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Απ’ αυτήν την άποψη, η Θεραπεία Σχημάτων προσφέρει μια φαινομενολογία της πολλαπλής σεξουαλικής φύσης, αλλά κυρίως μεθόδους και εμπειρικές παρεμβάσεις για να βοηθήσουμε τους ‘πελάτες’ μας να καθοδηγηθούν με ασφάλεια μέσα σ’ αυτή τη φύση.

– Στην παρουσίαση της θεματικής που θα αναπτύξετε στο Συνέδριο «Σεξουαλικότητα και Σχέσεις» στις 28 Απριλίου, αναφέρεστε στην «πολλαπλότητα της ταυτότητας του φύλου», εξηγώντας ότι θα αναδείξετε το πώς αυτή εκφράζεται στο πεδίο του σεξουαλικού προσανατολισμού, του ερωτισμού και του πάθους. Πώς ακριβώς βλέπουμε αυτή τη «πολλαπλή ταυτότητα» σε έναν λ.χ. παντρεμένο; Πώς γίνεται να δούμε «αντιφατικές», όπως λέτε, ταυτότητες φύλου; Μπορούν οι «πολλαπλές καταστάσεις εαυτού» να συνυπάρξουν; Δεν ελλοχεύει ο κίνδυνος εσωτερικών αντιφάσεων που θα οδηγήσουν σε δυσλειτουργία; Εν τέλει, γιατί κάποιος να θέλει να εξερευνήσει τις διαφορετικές ή ακόμη και «αντιφατικές» ταυτότητες με τον/τη θεραπευτή του;

Offer Maurer: Είναι μια καλή ερώτηση που μας δίνει την ευκαιρία να εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο στην «πολλαπλότητα του εαυτού» όπως εμείς τη βλέπουμε. Αυτό που καθιστά δυνατή την πολλαπλότητα του εαυτού είναι ένα είδους ισορροπίας μεταξύ της ενεργοποίησης και απενεργοποίησης των τρόπων λειτουργίας ή -με κάθε επιφύλαξη- θα μπορούσε κάποιος να το περιγράψει σαν μια κίνηση μέσα ένα συνεχές (continuum) αποσύνδεσης.

Σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή, με στόχο κυρίως να διατηρηθεί μια συνεκτική αίσθηση του εαυτού, υπάρχει ένας χάρτης των τρόπων λειτουργίας που περιλαμβάνει μια συν-ενεργοποίηση ορισμένων τρόπων και ένα «σβήσιμο» (σε διαφορετικό βαθμό) των άλλων τρόπων.

Micah Schoenberg Taz: Επιστρέφοντας στην ερώτηση σχετικά με την περίπτωση ενός γάμου (σ.σ. «πώς εκφράζονται οι πολλαπλές ταυτότητες φύλου σε έναν παντρεμένο») και επικαλούμενος το βιβλίο του Stephen Mitchell για την αγάπη και τις σχέσεις («Can Love last? The Fate of Romance Over Time»), θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει πως πολλοί άνθρωποι, προκειμένου να νιώσουν σταθεροί και ασφαλείς μέσα σε μονογαμικές σχέσεις αγάπης, «περιορίζουν» ή «αδρανοποιούν» αυτή την πολλαπλή δυνατότητα που υπάρχει στο ταίρι τους, αλλά και στους ίδιους, όπως καταστάσεις εαυτού που είναι πρόθυμες να εξερευνήσουν νέες ερωτικές δυνατότητες με άλλους, ή καταστάσεις εαυτού που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα του γάμου. Δυστυχώς, αυτή η απενεργοποίηση ή «αδρανοποίηση» μπορεί τελικά να εκδηλωθεί ή να «εντοπιστεί» σαν μια «ανεξήγητή» μείωση της επιθυμίας και του πόθου στον γάμο. Ως εκ τούτου, η διερεύνηση αυτή της σειράς των αντιλήψεων στη θεραπεία και ακόμη περισσότερο χρησιμοποιώντας βιωματικές τεχνικές προκειμένου να επαν-ενεργοποιηθεί η πολλαπλότητα του ερωτικού εαυτού σε ένα ήπιο και ελεγχόμενο θεραπευτικό χώρο, μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα γόνιμη.

– Πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση πέρασε νομοθεσία για τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου που δίνει τη δυνατότητα αλλαγής από την ηλικία των 15 ετών (με κάποιους περιορισμούς). Το βασικό αντεπιχείρημα των διαφωνούντων είχε να κάνει με την ηλικία. Θα θέλατε να το σχολιάσετε; Ειδικότερα σε σχέση με τη νομική και μόνιμη αλλαγή της ταυτότητα φύλου και την πολλαπλότητα στον τομέα του φύλου, στην οποία και αναφέρεστε.

Βλέποντας την ταυτότητα φύλου ως μια εκτελεστική-επιτελική πράξη, όπως εμείς κάνουμε, θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι οποιοδήποτε πρόσωπο, σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι ελεύθερο να επιλέξει την απόδοση φύλου όπως του/της αρέσει. Δυστυχώς, σε πολλές κοινωνίες υπάρχει ακόμη μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του βιολογικού φύλου και της ταυτότητας φύλου και ως εκ τούτου η εν λόγω ελληνική νομοθεσία κομίζει μια σημαντική και πολύτιμη συνεισφορά για την απελευθέρωση και αλλαγή της κυρίαρχης νόρμας σε σχέση με το φύλο. Επιπλέον, δεν είναι μυστικό ότι τα χρόνια της εφηβείας είναι αυτά οπότε και η ανάγκη επιβεβαίωσης και αποδοχής πολλών πλευρών της ταυτότητας -τόσο από συνομήλικους όσο και την κοινωνία- είναι βασική για την συναισθηματική ανάπτυξη και ευζωία. Απ’ αυτή την οπτική, υπάρχει μια πανίσχυρη υπεραξία στην επικύρωση και νομιμοποίηση βάσει νομοθεσίας της ελευθερίας απόδοσης φύλου στην ηλικία των 15.

– Ποιο είναι τελικά το «κλειδί» για μία υγιή σεξουαλική συμπεριφορά και σχέση; Είναι άραγε σωστό να μιλάμε για «μία» σεξουαλική ζωή ή υπάρχουν διαφορικές μορφές, όλες εξίσου υγιείς; Η θεματική, άλλωστε, που θα αναπτύξετε στο Συνέδριο φέρει τον τίτλο «Η γοητευτική και εσαεί άπιαστη πολλαπλή φύση της σεξουαλικότητας». Ένα σχόλιο;

Offer Maurer: Η κατανόηση ότι το πιο ερωτικό όργανο του σώματός μας είναι ο εγκέφαλός μας, καθιστά τη σεξουαλικότητα και τον ερωτισμό έναν από τους πιο γοητευτικούς τομείς, έναν τομέα όπου οι σωματικές εκφράσεις, η ιστορία της προσκόλλησης, οι εικόνες και η φαντασία, το κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο και πολλά ακόμη, είναι όλα ενεργοί «παίκτες» σε μια -στιγμή τη στιγμή- σεξουαλική και ερωτική εμπειρία.

Επιπλέον, δανειζόμενος την υπέροχη μεταφορά του Dan Seigel ότι το μυαλό μας υφίσταται από κοινού -τόσο που θα έπρεπε να αποκαλούμε τους εαυτούς μας «εγ-εμείς» αντί για «εγώ»- εκεί βρίσκεται η εσαεί άπιαστη φύσης της σεξουαλικότητας σαν ένας ωκεάνιος χώρος από πολλαπλότητες όπου τα όρια της «πραγματικότητας» -και κυρίως της πραγματικότητας όπως γίνεται αντιληπτή από τις περιοδικές κοινωνικο-πολιτιστικές συμβάσεις- είναι πολύ περισσότερο ευμετάβλητα απ’ ό,τι μπορούμε να αντιληφθούμε. Έτσι, θα ήθελα να προτείνω ότι η αναζήτηση για το «κλειδί μιας υγιούς σεξουαλικής συμπεριφοράς/σχέσης», θα μπορούσε να αντικατασταθεί με μια αναζήτηση για την κατασκευή ενός σύνθετου συστήματος συντονισμένων χαρτών, που μπορεί να μας βοηθήσει να πλοηγηθούμε με ασφάλεια και ευχαρίστηση στην πλούσια ωκεάνια πολλαπλή φύση της σεξουαλικότητας και του ερωτισμού.

 

Συνέδριο “Σεξουαλικότητα και Σχέσεις” στην Αθήνα στις 27-29 Απριλίου

Η Dr Sue Johnson, η οποία αποτελεί και την κύρια εμπνεύστρια του Emotionally Focused Therapy (EFT), θα δώσει το «παρών» στο συνέδριο Σεξουαλικότητα και τις Σχέσεις που διοργανώνει το ISC International.

Πρόκειται για ένα τριήμερο συνέδριο με τον τίτλο Συναισθηματικός δεσμός και Τραύμα που θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 27-29 Απριλίου στο Ξενοδοχείο Τιτάνια, με συμμετοχή επιφανών ειδικών από όλον τον κόσμο.

Το συνέδριο “Σεξουαλικότητα και Σχέσεις” επικεντρώνεται σε ένα βασικό θέμα για κάθε επαγγελματία που δεν είναι άλλο από την παροχή της πιο αποτελεσματικής θεραπείας. Αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία ενημέρωσης για θέματα σεξουαλικότητας και σχέσεων και πώς αυτά έχουν εξελιχθεί αλλά και συνάντησης με έντεκα από τους πιο αναγνωρισμένους διεθνώς ειδικούς σε αυτό το συναρπαστικό τομέα.

Πληροφορίες για το συνέδριο:

Τόπος διεξαγωγής: 27-28-29 Απριλίου, Ξενοδοχείο Τιτάνια

Κόστος συμμετοχής: 300 ευρώ

Φοιτητές και σπουδαστές (με επίδειξη φοιτητικής ταυτότητας): 200 ευρώ

Το πλήρες πρόγραμμα θα το δείτε εδώ

Πληροφορίες για το συνέδριο και τις εγγραφές θα βρείτε εδώ: www.international-isc.com καθώς και στη Facebook Page του Συνεδρίου.