Θεραπεύτηκαν δυο ασθενείς με Aids;

Δυο άνδρες που είχαν για χρόνια AIDS, σταμάτησαν να παίρνουν φάρμακα, καθώς ο ιός HIV εξαφανίστηκε από το αίμα τους, μετά από αντικαρκινική επέμβαση μεταμόσχευσης μυελού των οστών. Αν και θεωρείται πρόωρο να μιλήσει κανείς για θεραπεία, οι γιατροί αισιοδοξούν ότι η νέα μέθοδος ίσως ανοίγει το δρόμο, ώστε όχι μόνο η μόλυνση από τον ιό να τεθεί υπό έλεγχο, αλλά και να καταπολεμηθεί πλήρως στο μέλλον.

Οι δύο ανώνυμοι άνδρες, γνωστοί και ως «ασθενείς της Βοστώνης», έκαναν την μεταμόσχευση στο Κέντρο Καρκίνου Dana Farber/Brigham της αμερικανικής πόλης, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το «New Scientist». H ενθαρρυντική ανακοίνωση για την περίπτωσή τους έγινε σε διεθνές ιατρικό συνέδριο για το AIDS στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Οι ασθενείς έπασχαν από καρκίνο του αίματος και γι’ αυτό έκαναν τη μεταμόσχευση. Όταν όμως τα κύτταρά τους αντικαταστάθηκαν από το κύτταρα του δωρητή του μυελού των οστών, τα επίπεδα του ιού HIV στο αίμα τους σταθερά μειώθηκαν, ώσπου έπεσαν σε μη ανιχνεύσιμο επίπεδο. Έτσι, ο ένας άνδρας σταμάτησε την φαρμακευτική θεραπεία για το AIDS πριν από τέσσερις μήνες περίπου και ο άλλος πριν από επτά εβδομάδες. Και οι δύο συνεχίζουν, μετά τη διακοπή της αγωγής, να μην εμφανίζουν τον ιό HIV στο αίμα τους και ζουν μια φυσιολογική ζωή.

«Αν και τα αποτελέσματα των εξετάσεών τους είναι εντυπωσιακά, δεν δείχνουν ακόμη πως οι ασθενείς έχουν θεραπευτεί. Θα χρειαστεί η μακρόχρονη παρακολούθησή τους για ένα χρόνο τουλάχιστον, προκειμένου να κατανοηθεί η πλήρης επίπτωση της μεταμόσχευσης του μυελού των οστών στον ιό HIV», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Οι επιστήμονες ψάχνουν να εντοπίσουν τον ιό όχι μόνο στο αίμα των δύο ανδρών αλλά και σε άλλους ιστούς, χωρίς να έχουν βρει -προς το παρόν τουλάχιστον- το παραμικρό ίχνος του. Όμως ο HIV ίσως κρύβεται κάπου στον οργανισμό, ικανός να ενεργοποιηθεί ξανά στο μέλλον, πιθανώς σε μερικούς μήνες. Συνήθως όταν ο ασθενής σταματά τα φάρμακα, ο ιός επανεμφανίζεται σε ένα μήνα περίπου, αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Όπως είπε ο Χένριχ, ο ιός του AIDS μπορεί να έχει βρει καταφύγιο στον εγκέφαλο ή στη γαστρεντερική οδό. Από την άλλη, ακόμα κι αν όντως ο ιός έχει εξαφανιστεί, η μεταμόσχευση μυελού των οστών δεν είναι κάτι που ο καθένας ασθενής του AIDS μπορεί να κάνει. Το ποσοστό θνησιμότητας μετά την επέμβαση φθάνει το 15% έως 20% και ο ασθενής πρέπει να παίρνει ισχυρά φάρμακα με σοβαρές παρενέργειες για να καταστέλλει τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματός του, ώστε να μην αντιδράσει στο ξένο μόσχευμα.

Είχε προηγηθεί η παρόμοια περίπτωση του λεγόμενου «ασθενούς του Βερολίνου», του Αμερικανού Τίμοθι Ρέι Μπράουν, ο οποίος, επίσης επειδή είχε καρκίνο του αίματος, έκανε μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων μυελού των οστών από ένα δότη. Ο δότης αυτός -λόγω της λεγόμενης «μετάλλαξης δέλτα 32» σε μια συγκεκριμένη πρωτεϊνη (CCR5) του- είχε μια πολύ σπάνια εκ γενετής αντίσταση στον ιό HIV.

Πέντε χρόνια μετά την επέμβαση, ο Μπράουν φαίνεται να έχει θεραπευτεί τόσο από τον καρκίνο, όσο και από το AIDS, γι’ αυτό θεωρείται η πρώτη περίπτωση θεραπείας από τη νόσο. Όμως η θεραπευτική επέμβασή του είχε μεγάλους κινδύνους και ήταν πανάκριβη, ενώ είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν δότες κυττάρων με γενετική αντίσταση στον ιό HIV. Προσφατα πάντως έχουν αναφερθεί και άλλες περιπτώσεις θεραπείας από AIDS, όπως ενός μικρού παιδιού στο Μισισιπή και μιας ομάδας 14 ενηλίκων, οι οποίες έχουν αποδοθεί στην πολύ έγκαιρη χορήγηση των φαρμάκων μετά την αρχική διάγνωση.

Η βραβευμένη με το Νόμπελ ιατρικής (2008) ιολόγος Φρανσουάζ Μπαρ-Σινουσί του Ινστιτούτου Παστέρ του Παρισιού, η οποία συνέβαλε στην ανακάλυψη του ιού που προκαλεί τη νόσο και σήμερα είναι πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρίας AIDS, δήλωσε σχετικά με τους δύο «ασθενείς του Βερολίνου»: «Το αποτέλεσμα είναι πολύ ενθαρρυντικό, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε για περισσότερο χρόνο. Πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα γιατί αυτοί οι ασθενείς δεν έχουν πια ανιχνεύσιμο ιό. Όλοι οι μηχανισμοί πρέπει να γίνουν κατανοητοί και μετά μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα αναπτύξουμε μια εναλλακτική στρατηγική για άλλους ασθενείς, χωρίς κατ’ ανάγκη να χρειάζεται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση».

Περίπου 34 εκατ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εκτιμάται ότι έχουν AIDS, οι περισσότεροι σε φτωχές χώρες, για τους οποίους οι ακριβές θεραπείες πολύ μικρή χρησιμότητα μπορεί να έχουν.

Σχετικά άρθρα