Γενικά πιστεύουμε ότι κάποιος απιστεί γιατί υπάρχει κάποιο πρόβλημα, είτε με τον ίδιο είτε με τη σχέση του σχέση του. Συχνά, υποθέτουμε ότι οι άπιστοι άνθρωποι έχουν κάποια παθολογία, κάποιο άλυτο τραύμα ή δυσλειτουργία, ή καλύτερα κάποια μορφή συναισθηματικής ανωριμότητας που τους ωθεί στην απιστία.

Και αυτό όντως ισχύει τις περισσότερες φορές. Κάποιες φορές υπάρχει πρόβλημα με τη δέσμευση, και κάποιες άλλες μπορεί να υφίστανται ανεπούλωτα παιδικά τραύματα. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση το άτομο προσπαθεί μέσα από την έξαψη που προκαλεί η παράνομη σχέση να ξεχάσουν τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να τους βασανίζουν. Επίσης, όταν μία σχέση είναι χάλια, οι σύντροφοί μπορεί να ψάχνουν μέσα από την απιστία τον αντικαταστάτη ή την αντικαταστάτρια. Τέλος, όταν σε μία σχέση έχει σβήσει το ερωτικό πάθος, οι σύντροφοι μπορεί να αναζητήσουν εκτός σχέσης τρόπο να καλύψουν αυτό το κενό.

Καλά μέχρι εδώ… Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι το μοντέλο αιτίας – αποτελέσματος δεν μπορεί να εξηγήσει κάθε περίπτωση. Υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι άπιστοι παραδέχονται ότι αγαπούν τους συντρόφους τους, ότι έχουν μία μοναδική σχέση, ότι ο ένας απολαμβάνει την παρέα του άλλου, ότι υπάρχει αλληλοσεβασμός, ότι έλκονται ερωτικά από τον άλλον, κάνουν καλό σεξ, και δεν έχουν οικονομικά, οικογενειακά ή άλλου είδους προβλήματα που να επηρεάζουν τη σχέση τους. Το μόνο τους πρόβλημα είναι ότι είναι άπιστοι και δεν μπορούν ή δεν θέλουν να σταματήσουν να είναι… Και αυτό ισχύει και για τις γυναίκες και για τους άνδρες.

Έτσι, λοιπόν, υπάρχει και αυτό το είδος άπιστου και άπιστης που έχει μία ευτυχισμένη σχέση αλλά δεν σταματά να απιστεί, ενώ αναρωτιέται “Μα γιατί;”. “Σίγουρα κάτι δεν πάει καλά με μένα και τη σχέση μου, αλλιώς δεν θα το έκανα αυτό”.

Τι συμβαίνει λοιπόν;

Μία απάντηση σε αυτό το ερώτημα μπορούμε να βρούμε στο βιβλίο ” The State of Affairs: Rethinking Infidelity” της Esther Perel, η οποία προσδιορίζει τέσσερις αιτίες που μπορούν να δικαιολογήσουν αυτή τη συμπεριφορά. Αυτές  είναι:

1. Εξερεύνηση του εαυτού μας

Η εξερεύνηση του εαυτού μας είναι ίσως, μία από τις βασικότερες αιτίες αυτής της συμπεριφοράς. Η Esther Perel γράφει:

“Οι άνθρωποι εκτρέπονται για πολλούς και διάφορους λόγους, και κάθε φορά που νομίζω ότι τους έχω ακούσει όλους, μία διαφορετική περίπτωση προκύπτει. Ωστόσο, το κοινό στοιχείο στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι ότι η παράλληλη σχέση λειτουργεί ως ένας τρόπο εξερεύνησης του εαυτού μας, αναζήτησης μίας νέας (ή χαμένης) ταυτότητας. Για αυτούς τους τύπους, η απιστία είναι λιγότερο πιθανό να είναι το σύμπτωμα ενός προβλήματος, και τις περισσότερες φορές περιγράφεται ως μια διερευνητική εμπειρία, που εμπλέκει την ανάπτυξη, την εξερεύνηση και τη μεταμόρφωση”.

Γι’ αυτόν τον τύπο άπιστων ανθρώπων, η απιστία είναι μία εξερεύνηση των πλευρών τους εαυτού μας που δεν έχουν βιωθεί ποτέ ή που έχουν καταπιεστεί. Είναι μία απόδραση από αυτού που είμαστε αυτή τη στιγμή. Ενδιαφέρον προκαλεί ότι τις περισσότερες φορές αυτοί οι άνθρωποι δεν θέλουν να αλλάξουν τη ζωή τους, απλώς θέλουν να ξεφύγουν από τα όρια για λίγο – να νιώσουν ξανά νέοι, να νιώσουν πάλι απελευθερωμένοι, να βιώσουν νέες εμπειρίες. Όταν απιστούν δεν αναζητούν ένα άλλο άτομο, αναζητούν τον εαυτό τους, ή τουλάχιστον παραμελημένες πτυχές του εαυτού τους.

2. Η γοητεία της παρανομίας

Κάποιες φορές, οι κατά τα άλλα ευτυχισμένοι, άνθρωποι που απιστούν λένε πως νιώθουν σαν έφηβοι που τριγυρνούν ψάχνοντας να κάνουν σεξ ή σχέση. Είναι συναρπαστικό και απαγορευμένο, και νιώθουν να αντλούν ικανοποίηση από αυτό, το ότι δηλαδή σπάνε τους κανόνες. Το απαγορευμένο, ως γνωστόν είναι πιο γλυκό.

Στο βιβλίο του “The erotic mind” ο Jack Morin περιγράφει αυτό το φαινόμενο χρησιμοποιώντας μία εξίσωση: “Έλξη + Εμπόδια = Έξαψη”. Αυτή είναι  η γοητεία της παρανομίας.

3. Οι ζωές που δεν ζήσαμε

Μαζί με τη γοητεία της παρανομίας, αυτό που ωθεί τους άπιστους είναι οι χαμένες ευκαιρίες της ζωής τους. Αναλογίζονται τη ζωή που έχασαν για πάντα, τη ζωή που ποτέ δεν είχαν, ή τη ζωή που θα μπορούσαν να έχουν αν… Αυτό μπορεί να τους δημιουργεί την αίσθηση ότι είναι παγιδευμένοι και περιορισμένοι στη ζωή ή τη σχέση που διάλεξαν. Έτσι, αφήνουν την περιέργειά τους ελεύθερη. Χρησιμοποιούν το σεξ εκτός της σχέσης για να δουν ποιοι θα μπορούσαν να είναι αν είχαν ακολουθήσει έναν άλλο δρόμο στη ζωή τους. Και πάλι έχουμε να κάνουμε με μία μορφή εξερεύνησης του εαυτού μας.

4. Τα καταπιεσμένα συναισθήματα

Η αναζήτηση νέων ή καταπιεσμένων συναισθημάτων είναι πάλι μία μορφή αναζήτησης του εαυτού μας. Οι άνδρες μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε αυτό το επίπεδο, καθώς όσο μεγαλώνουν τους μαθαίνουν να καταπιέζουν και να μην εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Έτσι καταλήγουν να καταπνίγουν και τη χαρά και τη θλίψη, την ευχαρίστηση και τον πόνο. Γι’ αυτά τα άτομα η απιστία είναι ένας τρόπος συναισθηματικής απελευθέρωσης και όχι σεξουαλικής.

Όποιος και αν είναι ο λόγος η απιστία πονά…

Υπάρχουν κάποιοι λόγοι απιστίας καλύτεροι από άλλους; Έχει κανένα νόημα να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση; Από την πλευρά του προδομένου συντρόφου, ίσως όχι. Για τον τελευταίο ο λόγος δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο…

Με πληροφορίες από το Psychology Today.