Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια νευροεκφυλιστική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από προοδευτική και μη αναστρέψιμη εγκεφαλική βλάβη. Εξελίσσεται για περίπου δέκα χρόνια κατά μέσο όρο, γι’ αυτό δεν είναι ορατό στις αρχές του.
Μόνο μετά από μήνες, ακόμα και χρόνια, εμφανίζονται οι πρώτες εμφανείς διαταραχές. Το πιο συχνά αναφερόμενο σύμπτωμα είναι η εξασθένιση της μνήμης, αλλά εκείνοι που έχουν προσβληθεί μπορεί να έχουν άλλες νευρολογικές διαταραχές όπως διαταραχές στην εκτέλεση των ενεργειών.
Σύμφωνα με τα δεδομένα νεότερης έρευνας, υπάρχει ένα σημάδι στους ηλικιωμένους που «μαρτυρά» πολύ σοβαρή πιθανότητα εκδήλωσης της ασθένειας. Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι οι ηλικιωμένοι που αναφέρουν ότι είναι πολύ νυσταγμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας θα είναι σχεδόν τριπλάσιοι από εκείνους που δεν αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα να έχουν μεγάλη ποσότητα β-αμυλοειδούς πρωτεΐνης στον εγκέφαλο χρόνια αργότερα.
Εάν η πρωτεΐνη β-αμυλοειδούς είναι φυσικά παρούσα στον εγκέφαλο, στην περίπτωση της νόσου του Alzheimer συσσωρεύεται έξω από τους νευρώνες και σχηματίζει πλάκες που ονομάζονται πλάκες αμυλοειδούς.
Πρόκειται για έναν τύπο εγκεφαλικής βλάβης που είναι τοξικός στον εγκέφαλο μακροπρόθεσμα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το σύμπτωμα είναι στην πραγματικότητα η εκδήλωση ενός παράγοντα κινδύνου που δεν αναφέρεται συχνά, δηλαδή η έλλειψη ύπνου.
Αυτό το συμπέρασμα έρχεται να συμπληρώσει έναν αυξανόμενο αριθμό μελετών που δείχνουν ότι ο χαμηλής ποιότητας ύπνος μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη του Αλτσχάιμερ. Αντίστροφα, ένας καλός ύπνος θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψή του, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Η μελέτη χρησιμοποίησε στοιχεία από μια αντίστοιχη έρευνα που παρακολούθησε την υγεία χιλιάδων εθελοντών καθώς μεγάλωναν. Ως μέρος των περιοδικών ανασκοπήσεων της μελέτης, οι εθελοντές ρωτήθηκαν αν ήταν συχνά νυσταγμένοι ή πήγαιναν για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και τη συχνότητα τους για μια εβδομάδα. Οι ερευνητές εντόπισαν 123 συμμετέχοντες που απάντησαν και στις δύο αυτές ερωτήσεις και οι οποίοι, στα χρόνια που ακολούθησαν τις εξετάσεις νευροαπεικόνισης, έκαναν μια τεχνική που ονομάζεται τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων, μια ιατρική μέθοδος απεικόνισης που χρησιμοποιείται από τους γιατρούς για τη διάγνωση της νόσου του Alzheimer για την ανίχνευση της παρουσίας αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλο.
Πρόληψη και θεραπεία των διαταραχών ύπνου στους ηλικιωμένους
Στη συνέχεια ανέλυσαν τα δεδομένα αυτά για να δουν αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των συμμετεχόντων που ανέφεραν συχνή υπνηλία ή υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και την ανώμαλη παρουσία β-αμυλοειδούς πρωτεΐνης στους εγκεφάλους τους.
Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι οι άνθρωποι που ανέφεραν υψηλή υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν 2,75 φορές πιο πιθανό από τους άλλους εθελοντές να έχουν συσσώρευση αυτής της πρωτεΐνης. Αν και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν γιατί η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας συσχετίζεται με την εναπόθεση βήτα-αμυλοειδούς, πιστεύουν ότι μακροπρόθεσμα, αυτή η διαταραχή θα μπορούσε να προκαλέσει άμεσα την συσσώρευσή της στον εγκέφαλο.
Παράλληλα, αναρωτιούνται επίσης εάν ένας διαταραγμένος ύπνος, για παράδειγμα λόγω αποφρακτικής υπνικής άπνοιας, θα μπορούσε να προκαλέσει το σχηματισμό αμυλοειδών πλακών με έναν άγνωστο μηχανισμό, καθώς επίσης να προάγει την υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όποια και αν είναι η αιτία, οι ερευνητές προτείνουν ότι αυτό είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου, εξ ου και η σημασία για τους γιατρούς που έχει η θεραπεία διαταραχών ύπνου στους ηλικιωμένους.
