Τοξικοί γονείς: 12 σημάδια για να τους αναγνωρίσετε

Ανάμεσα στις τοξικές σχέσεις, στις οποίες μπορεί να εμπλακεί κάνεις κατά τη διάρκεια της ζωής του, υπάρχει και η σχέση με τους τοξικούς γονείς. Τυπικά, ένας τοξικός γονιός δεν φέρεται με σεβασμό στο παιδί του, το οποίο αναγνωρίζει ως ανεξάρτητο άτομο. Δεν δέχεται συμβιβασμούς, δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της συμπεριφοράς του και δεν απολογείται. Συχνά, αυτοί οι γονείς αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική διαταραχή ή κάποια σοβαρή εξάρτηση.

Πολλά παιδιά βέβαια δεν μπορούν να αξιολογήσουν τη συμπεριφορά των γονιών τους ως τοξική, θεωρώντας μάλλον ότι πρόκειται για μία φυσιολογική συμπεριφορά. Μπορεί ακόμη να είναι και σε άρνηση και έτσι να μην καταλαβαίνουν ότι υφίστανται ψυχολογική κακοποίηση. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε αυτές τις συμπεριφορές, καθώς δημιουργούν πληγές που είναι δύσκολο να θεραπευτούν αν αφήσουμε τον χρόνο να περάσει αγνοώντας τες.

Τοξική συμπεριφορά

Ακολουθούν κάποιες ερωτήσεις που μπορείτε να θέσετε στον εαυτό σας αναφορικά με τη συμπεριφορά των γονιών σας. Αν οι συμπεριφορές αυτές χρονίζουν και επιμένουν, τότε μπορεί να αποβούν τοξικές για την αυτοεκτίμησή σας.

Οι γονείς σας…

  1. Τείνουν να αντιδρούν υπερβολικά και να δημιουργούν σκηνές;
  2. Χρησιμοποιούν συναισθηματικούς εκβιασμούς;
  3. Εκφράζουν συχνά παράλογες απαιτήσεις;
  4. Προσπαθούν να σας ελέγξουν;
  5. Σας ασκούν κριτική και σας συγκρίνουν;
  6. Ακούν αυτά που έχετε να τους πείτε με ενδιαφέρον;
  7. Προσπαθούν να σας χειραγωγήσουν, χρησιμοποιώντας τις ενοχές ή παίρνοντας το ρόλο του θύματος;
  8. Σας κατηγορούν ή σας επιτίθενται;
  9. Αναλαμβάνουν την ευθύνη που τους αναλογεί και απολογούνται;
  10. Σέβονται τα φυσικά αλλά και συναισθηματικά σας όρια;
  11. Αγνοούν τα συναισθήματα και τις ανάγκες σας;
  12. Σας ζηλεύουν ή σας ανταγωνίζονται;

Απομάκρυνση από τον τοξικό γονέα

Η απομάκρυνση αυτή δεν αφορά τη σωματική εγγύτητα αλλά τη συναισθηματική. Με άλλα λόγια περιλαμβάνει το να μην επηρεάζεστε, να μην παίρνετε προσωπικά, και να μην αισθάνεσαι υπεύθυνος για τα συναισθήματα, τις επιθυμίες και τις ανάγκες κάποιου άλλου. Οι γονείς μας μπορούν εύκολα να βρουν τα «κουμπιά» μας. Είναι οι ίδιοι άλλωστε που τα δημιούργησαν. Είναι δυσκολότερο να μην αντιδράσουμε στους γονείς μας,  συγκριτικά με τους φίλους ή τους συντρόφους μας, με τους οποίους ξεκινάμε από μία ισότιμη βάση. Ακόμα και αν απομακρυνθείτε χωρικά, όσο περισσότερο μπορείτε, συναισθηματικά θα είναι δύσκολο να αποκοπείτε από τον γονέα σας.

Αποφασιστικότητα και οριοθέτηση

Αν έχετε να κάνετε με τοξικούς γονείς, τότε ίσως είναι δύσκολο να θέσετε νέα όρια στη σχέση σας. Σε ένα πρώτο επίπεδο μπορεί η φυσική απόσταση να σας βοηθήσει να θέσετε τα όρια, που δεν έχετε τη δυνατότητα  να θέσετε με τη συζήτηση. Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν να αποκοπούν εντελώς από την οικογένειά τους ακριβώς γιατί δεν βρίσκουν άλλον τρόπο να θέσουν τα όρια που χρειάζονται. Ωστόσο, η αποκοπή, που μπορεί να είναι απαραίτητη όταν οι σχέσεις ενέχουν μεγάλο βαθμό κακοποίησης, μπορεί να μειώνουν τη συναισθηματική ένταση, όμως εν τέλει αφήνουν το πρόβλημά μας άλυτο και ελεύθερο να επηρεάζει όλες τις άλλες μας σχέσεις.

Πολλοί θεραπευτές τονίζουν ότι ο ιδανικός τρόπος για να ανεξαρτητοποιηθεί ένα παιδί, είναι αρχικά να δουλέψει μόνο του στην ψυχοθεραπεία και μετά να εφαρμόσει στην επικοινωνία του με τους γονείς του ό,τι έχει μάθει. Είναι πολύ καλύτερο για τη βελτίωση και την πρόοδο σας να μάθετε πώς να αντιμετωπίζετε και να απαντάτε σε μία κακοποιητική συμπεριφορά. Υπάρχουν βέβαια άνθρωποι που δεν αισθάνονται άνετα με αυτή τη διαδικασία. Σταδιακά όμως συντελείτε η μετάβαση. Έτσι αντί να μένουν με το ζόρι στο σπίτι των γονιών τους όταν τους επισκέπτονται, αισθάνονται άνετα με το να αραιώσουν αυτές τις επισκέψεις, ή να βγουν με κάποιον φίλο, αν το προτιμούν, χωρίς να νιώθουν τύψεις. Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις που τελικά καταλήγουν να επιλέγουν την παρέα των γονιών τους και να την απολαμβάνουν μάλιστα.

Όταν συναντήσετε τους γονείς σας δώστε προσοχή στους άγραφους κανόνες, τα όρια και τους τρόπους επικοινωνίας. Προσπαθήστε να συμπεριφερθείτε λαμβάνοντας έναν ρόλο διαφορετικό από αυτόν του παιδιού που μεγαλώνει. Δώστε σημασία στους τρόπους και τις άμυνες που χρησιμοποιείτε για να διαχειριστείτε το άγχος σας. Ρωτήστε τον εαυτό σας: «Τι φοβάμαι;». Θυμηθείτε ότι παρόλο που μπορεί να αισθάνεστε παιδί μπροστά στους γονείς σας, δεν είστε. Είστε ένας δυνατός ενήλικας και μπορείτε να φύγετε όποτε το θελήσετε.

Κάποιες αλήθειες για τα παιδιά που μεγάλωσαν με τοξικούς γονείς

Η επούλωση των πληγών ξεκινάει από εσάς – από τα συναισθήματα και τις στάσεις σας. Χρειάζεται δουλειά με τον εαυτό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αλλάξουν οι γονείς, εσείς θα αλλάξετε. Κάποιες φορές η συγχώρεση είναι αναγκαία. Τέλος, κάποια πράγματα που θα πρέπει να αναλογιστείτε είναι:

  1. Δεν χρειάζεται να θεραπευτούν ή να αλλάξουν οι γονείς σας για να νιώσετε καλά
  2. Η οριστική αποκοπή δεν θεραπεύει
  3. Δεν είστε οι γονείς σας
  4. Ούτε είστε αυτό που εκείνοι λένε για εσάς
  5. Δεν είναι ανάγκη να θαυμάζετε τους γονείς σας, αλλά αυτό δεν σας εμποδίζει από το να αισθάνεστε δέσιμο ή να τους αγαπάτε
  6. Δεν μπορείτε να αλλάξετε ή να σώσετε τα μέλη τις οικογένειάς σας
  7. Η αδιαφορία, και όχι το μίσος ή ο θυμός, είναι το αντίθετο της αγάπης
  8. Το μίσος προς τον άλλον εμπλέκεται με την αγάπη προς τον εαυτό μας
  9. Ο θυμός που δεν έχει ξεσπάσει μόνο κακό μπορεί να σας προκαλέσει

Με πληροφορίες από το PsychologyToday

 

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Τοξική παιδική ηλικία: Γιατί κάποιοι κάνουν τα πάντα για να τους αγαπούν;

Το παράπονο μιας κόρης: Η μητέρα μου με είχε πάντα για μαριονέτα της

Εκρηκτική σχέση μητέρας-κόρης: Πώς θα σβήσετε τις «φωτιές»;

Μητέρα-Νάρκισσος: «Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η μάνα μου δεν θέλει να είμαι ευτυχισμένη»

Οι  7 επιθυμίες μίας κόρης που δεν αγαπήθηκε

 

Σχετικά άρθρα