Θα έλεγα ότι είμαι σχετικά αδύναμο άτομο. Μου φαίνεται πολύ δύσκολο να ξεπεράσω καταστάσεις. Αυτός ο χρόνος ήταν για εμένα πολύ δύσκολος . Είχα το άγχος των εξετάσεων για ξένες γλώσσες, έπαθα και ερωτική απογοήτευση από την πρώτη μου σχέση και το καλοκαίρι η ψυχολογία μου ήταν εντελώς χάλια. Είχα ένα αδικαιολόγητο άγχος που συνοδευόταν από ψυχοσωματικά (συνεχόμενους εμετούς) και ό,τι και να έκανα πάντα αισθανόμουν κουρασμένη… Κατάφερα μετά από τέσσερις μήνες να ξεπεράσω τον πρώην μου. Μέχρι να τον ξεπεράσω αμφέβαλα για τα πάντα, ακόμη και για το εάν όντως έλκομαι από αγόρια… Μου αρέσει τώρα ένα άλλο αγόρι, όμως αυτός με απέρριψε.
Εκείνη τη μέρα που με απέρριψε, έπαθα μια άσχημη κρίση και είχα σκέψεις αυτοκτονίας… Με πρόλαβαν οι γονείς μου…Τώρα πια δεν σκέφτομαι εντελώς τίποτα, ούτε ευχάριστα ούτε δυσάρεστα.
Τα ψυχοσωματικά μου έχουν σταματήσει και τρώω πολύ περισσότερο από όσο συνήθιζα. Μόνο που τώρα δεν νιώθω εντελώς τίποτα. Νιώθω ότι κάποιος έσβησε τα συναισθήματα από μέσα μου… Δεν μπορώ να νιώσω τίποτα, ούτε να κλάψω, ούτε να γελάσω ούτε να θυμώσω… Λες και έγινα αναίσθητη έτσι ξαφνικά. Ασχολούμαι με πολλά πράγματα, όμως τίποτα δεν με γεμίζει. Οτιδήποτε κάνω, δεν το νιώθω. Αισθάνομαι σαν ένας παρατηρητής που απλά βλέπει τη ζωή του (η οποία λόγω ηλικίας και συνθηκών δεν αλλάζει) να περνάει… Φοβάμαι ότι θα είμαι έτσι για πάντα και αυτό είναι κάτι που δεν θέλω…
Υ.Γ Είμαι άτομο αρκετά κυκλοθυμικό και βιώνω έντονα τα συναισθήματά μου.
Στο ερώτημά σας απάντησε η Κατερίνα Βασιλείου, Ψυχολόγος (MSc), Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεύτρια
Αγαπητή αναγνώστρια,
Δύσκολες φάσεις στη ζωή περνούν όλοι. Ο πόνος, για παράδειγμα, που μας προκαλεί ένας χωρισμός, η απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου ή της δουλειάς μας είναι μεγάλος και χρειάζεται χρόνος μέχρι το άτομο να επανέλθει.Όμως κάτι τέτοιο απέχει πολύ από τον ορισμό της κατάθλιψης. Η θλίψη ή η μελαγχολία που ίσως βιώνουμε σε τέτοιες καταστάσεις είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, μια φυσιολογική αντίδραση όταν συμβαίνει κάτι δυσάρεστο στη ζωή μας. Από την άλλη, η κατάθλιψη είναι μια μονιμότερη διαταραχή που επηρεάζει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας και συνοδεύεται και από σωματικές εκδηλώσεις, ενώ δεν εξαρτάται αναγκαστικά από εξωτερικούς παράγοντες.
Για να διαγνώσουμε την κατάθλιψη θα πρέπει να πληρούνται 5 ή περισσότερα συμπτώματα, για διάστημα περίπου 2 εβδομάδων.
Τα κριτήρια για τη διάγνωση της κατάθλιψης είναι:
(1) καταθλιπτική διάθεση στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα
(2) σημαντική ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης (ανηδονία) για όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες
(3) σημαντική απώλεια βάρους χωρίς περιορισμό της τροφής ή αύξηση βάρους
(4) αϋπνία ή υπερυπνία σχεδόν καθημερινά
(5) ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση σχεδόν καθημερινά
(6) κόπωση ή έλλειψη ενεργητικότητας σχεδόν καθημερινά
(7) αίσθημα αναξιότητας ή υπέρμετρης-αδικαιολόγητης ενοχής σχεδόν καθημερινά(8) μείωση της ικανότητας σκέψης ή συγκέντρωσης ή αναποφασιστικότητα σχεδόν καθημερινά
(9) επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου (όχι μόνο φόβος θανάτου) ή αυτοκτονικές σκέψεις
Τα κριτήρια που διαχωρίζουν ουσιαστικά τη μελαγχολία από την καταθλιπτική διαταραχή είναι η διάρκεια και η ένταση των αρνητικών συναισθημάτων. Τα συμπτώματα αλλά και η διάρκεια της μελαγχολίας είναι πολύ πιο ήπια και σύντομα από ότι στην κατάθλιψη, καθώς συνήθως ένα ευχάριστο γεγονός είναι αρκετό για να αλλάξει ή και να σταθεροποιήσει την κατάσταση ενός ατόμου με μελαγχολία.
Από όσο αναφέρεις, στο παρόν παρουσιάζεις συναισθηματικό μούδιασμα, λέγοντας πως δεν νιώθεις κανένα συναίσθημα, όπως και ότι τρως περισσότερο από όσο συνήθιζες, τα οποία αποτελούν μέρος αυτού που σου συμβαίνει. Αυτό που θα μπορούσε να σε βοηθήσει προς το παρόν είναι η συμπεριφορική κινητοποίηση. Είναι σημαντικό που δεν έχεις αφήσει κατά μέρος τις δραστηριότητες και αυτό θα ήταν καλό να συνεχιστεί.
Παρόλο αυτά, είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια με πραγματικά συμπτώματα και δεν αποτελεί σημάδι αδυναμίας ή κάτι που μπορεί κάποιος να ξεπεράσει από μόνος του. Παρόλο αυτά, για τους περισσότερους ασθενείς, ακόμη και για αυτούς με πολύ βαριά κατάθλιψη, υπάρχουν σήμερα αποτελεσματικές θεραπείες, όπως η ψυχοθεραπεία, που κάποιες φορές χρειάζεται να συνδυαστεί με φαρμακευτική αγωγή. Αναφορικά με την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση μια από τις αποτελεσματικότερες είναι η γνωσιακή-συμπεριφορική προσέγγιση, που στοχεύει στην αντικατάσταση των πάγιων δυσλειτουργικών σκέψεων του ατόμου με άλλες πιο λειτουργικές.
Αυτό που χρειάζεται να κάνεις λοιπόν είναι να απευθυνθείς σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Η συναισθηματική σου κατάσταση επηρεάζει κατά πολύ την ικανότητά σου να ζήσεις τη ζωή σου με τον τρόπο που θες. Τα συναισθήματα που αναφέρεις δεν θα αλλάξουν από μόνα τους. Ένας ειδικός θα μπορούσε να σε βοηθήσει να εξερευνήσεις αυτά που σκέφτεσαι και αισθάνεσαι και να σε υποστηρίξει ώστε να αναγνωρίσεις και να προβείς στις αλλαγές που χρειάζονται και επιθυμείς να γίνουν.
Βασιλείου Κατερίνα
Ψυχολόγος (MSc), Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεύτρια
Email: [email protected]
