Νίκη Γουλανδρή: Αφιέρωσε τη ζωή της στην προστασία του περιβάλλοντος- Το μουσείο που ίδρυσε σε σπίτι εφοπλιστών, η ζωγραφική, η φιλία με την Τζάκι Κένεντι και ο οίκος Hermès

Το έργο της Νίκης Γουλανδρή θα μείνει ανεξίτηλο στην ιστορία του τόπου παρά το γεγονός ότι έφυγε στα 94 της χρόνια. Η ζωή της αφιερωμένη στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης στα παιδιά της χώρας. Οι αγώνες της είναι γνωστοί διεθνώς.

Επί χρόνια διετέλεσε Πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας το οποίο ίδρυσε μαζί με τον σύζυγό της Άγγελο Γουλανδρή. Την τελευταία της πνοή μάλιστα άφησε στο μικρό διαμέρισμα που ζούσε μέσα στο Μουσείο στο οποίο αφιέρωσε όλη της τη ζωή.

Το Μουσείο που ίδρυσε με τον άντρα της στο σπίτι εφοπλιστικής οικογένειας

Το 1964 πήρε την απόφαση με τον σύζυγό της Άγγελο Γουλανδρή να ιδρύσουν στο αρχοντικό σπίτι γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας από την Άνδρο, ένα πρότυπο μουσείο αφιερωμένο στην προώθηση της επιστημονικής έρευνας στον ελληνικό φυσικό χώρο και την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Τότε ακόμη τα προβλήματα του περιβάλλοντος δεν είχαν πει επί τάπητος στην ελληνική κοινωνία. Το ζευγάρι βλέποντας «μπροστά» θέλησε να γαλουχήσει τις νέες γενιές και να τους ξυπνήσει την αγάπη για τη φύση και την έγνοια να προστατεύουν το περιβάλλον. Χιλιάδες παιδιά που συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά προγράμματα πέρασαν από το Μουσείο.

 

Από μικρή αγαπούσε και προστάτευε τη φύση

Το πατρικό της όνομα ήταν Νίκη Κεφαλά. Είχε καταγωγή από την ληξουριώτικη αρχοντική οικογένεια Κεφαλά. Μεγάλωσε στο κέντρο της Αθήνας. Ο κήπος του Αρχαιολογικού Μουσείου ήταν το σήμα κατατεθέν των παιδικών της χρόνων.

Η Νίκη Γουλανδρή από πολύ μικρή είχε την ανησυχία να προστατέψει τη φύση. Όσοι τη γνώριζαν έλεγαν ότι ακόμη και ως παιδί όταν έβλεπε κάποιον να πετάει κάτι στον δρόμο περίμενε μέχρι να φύγει κι έπειτα πήγαινε και το μάζευε η ίδια.

Όλη της τη ζωή χρησιμοποιούσε τους φυσικούς πόρους με σύνεση. Δεν άφηνε τη βρύση ή το φως ανοιχτό ενώ χρησιμοποιούσε κάποιο όχημα μόνο όταν δεν μπορούσε να πάει με τα πόδια.

Όπως υποστήριζε η φύση είναι το σπίτι μας. Πρέπει να το έχουμε πάντοτε ανοικτό και καθαρό.

Σε συνέντευξή της στην «Καθημερινή» είχε πει: «Τίποτα δεν μοιάζει με τη λαμπρότητα και την ομορφιά της γης. Έχουμε χαλάσει τον πλανήτη. Οι επιστημονικές κατακτήσεις δεν είναι προς όφελος του ανθρώπου και της ζωής. Τα πάντα έχουν εξαθλιωθεί εν ονόματι του καταναλωτισμού. Μια κοινωνία προσανατολισμένη στα περισσότερα και ακόμη περισσότερα. Με τα σημερινά αποτελέσματα».

aggelos-goulandris-2
facebook/Goulandris Natural History Museum

Οι σπουδές της και η στήριξη του συζύγου της

Η Νίκη Γουλανδρή δεν στάθηκε στην αγάπη της για τη φύση αλλά θέλησε να αφιερώσει τη ζωή της στη μάθηση και στην επιστήμη. Πήγε σε δημόσιο Δημοτικό και συνέχισε στη Γερμανική Σχολή Αθηνών. Ξεκίνησε τις σπουδές της από το Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά. Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Αντικείμενο της υπήρξε η πολιτειολογία και η φιλοσοφία την οποία διδάχθηκε από τους φιλοσόφους Horkheimer και Adorno.

Συνοδοιπόρος και υποστηρικτής της σε κάθε της βήμα υπήρξε ο σύζυγός της Άγγελος Γουλανδρής ο οποίος καταγόταν από παλιά ναυτική οικογένεια της Άνδρου.

facebook/Goulandris Natural History Museum

Η γνωριμία της με τον Άγγελο Γουλανδρή

Η γνωριμία της με τον σύζυγός της Άγγελο έγινε σε μικρή ηλικία. Που γνωρίστηκαν; Στον Μπάτη. Τους σύστησε ένας φίλος του λέγοντας : «Σου συστήνω τον καλύτερο Ελληνα». Όπως η ίδια είχε πει « Ήταν πολύ νέος. Παντρευτήκαμε πολύ νέοι.».
Ο θαυμασμός που έτρεφε προς το μέρος του δεν μπορούσε να κρυφτεί. Άλλωστε μοιράστηκαν πέρα από την αγάπη που έτρεφε ο ένας για τον άλλο και την αγάπη για τη φύση.

 

Η ζωγραφική σε συνδυασμό με τη λατρεία της φύσης

Η Νίκη Γουλανδρή ήταν επίσης γνωστή ως βοτανική ζωγράφος σε διεθνές επίπεδο. Ασχολήθηκε έντονα με τη ζωγραφική απεικόνιση της ελληνικής χλωρίδας αφού έχει ζωγραφίσει περίπου 800 ελληνικά φυτά.

Ωστόσο η ενασχόλησή της με τη ζωγραφική δεν τελειώνει εκεί. Οι ελαιογραφίες που είχε δημιουργήσει έγιναν γνωστές στο κοινό ύστερα από παρότρυνση του Αλέκου Φασιανού.

Όπως είχε πει η ίδια σε συνέντευξή της στο παρελθόν:

«Η εποχή της ελαιογραφίας αποτελεί την πρώτη περίοδο της ζωγραφικής μου ενασχόλησης. Τα θέματά μου, εμπνευσμένα από το ελληνικό τοπίο, με έφεραν κοντά στην ελληνική φύση. Η γνωριμία μου με τα σπάνια ελληνικά φυτά ήταν το έναυσμα για να αφιερωθώ μέχρι σήμερα στη βοτανική ζωγραφική και στην υπηρεσία της φύσης».

niki-goulandri-2
facebook/Goulandris Natural History Museum

Η κλίση της στη ζωγραφική δεν εμφανίστηκε ξαφνικά αλλά είχε εντοπιστεί από τους γονείς της.

Όπως είχε εξιστορήσει η ίδια:
«Πρέπει να πω ότι από πολύ νεαρής ηλικίας οι γονείς μου είχαν διαπιστώσει την επίδοσή μου στη ζωγραφική και μου ξεκίνησαν μαθήματα με τον ζωγράφο-αγιογράφο Κωνσταντίνο Αρτέμη. Ωστόσο είχα πάντοτε την ενθάρρυνση και τη στήριξη του Αγγελου Γουλανδρή, αλλά η ζωγραφική του έκφραση είναι πολύ διαφορετική από τη δική μου. Είναι καθαρά γεωμετρική και δεν έχει άμεση σχέση με τη φύση».

Έργα της έχουν δημοσιευθεί σε διάφορες εκδόσεις. Αξίζει να σταθούμε στο γεγονός ότι έχει ζωγραφίσει για την πορσελάνη Limoges και την Royal Copenhagen και μαντήλια σε μετάξι για τον οίκο Hermès.

 

Η σχέση της με τον οίκο μόδας Hermès

Οι παραπάνω συνεργασίες δεν στάθηκαν αφορμή για να παρεκκλίνει από τον σκοπό της ζωή της. Για τη συνεργασία της με τον οίκο Hermès είχε πει σε συνέντευξή της στην Κατερίνα Λυμπεροπούλου.:
«Τα μαντίλια για τον οίκο Hermes ήταν ένα άλλο είδος ζωγραφικής που δεν είχα προηγουμένως δοκιμάσει. Μου άρεσε η πρόταση και έδωσε και για μένα και για τον οίκο Hermès ένα καλό αποτέλεσμα. Ναι, πρέπει να ομολογήσω ότι οι προκλήσεις ήταν πολύ δελεαστικές. Ποτέ όμως δεν μου πέρασε από το μυαλό η ιδέα να εγκαταλείψω την αφοσίωσή μου στην ελληνική φύση και στο Μουσείο».

 

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Jacqueline Kennedy Onassis (@mrsjohnfkennedy) στις

 

Η φιλία της με την Τζάκι Κένεντι

Όπως είπαμε και παραπάνω το έργο της Νίκης Γουλανδρή έχει «ταξιδέψει» και στο εξωτερικό. Όπως και η ίδια άλλωστε που φρόντισε να γνωρίσει τον κόσμο και να συνδεθεί με μεγάλες προσωπικότητες.

Ένας από τους επώνυμους ανθρώπους που είχε στη ζωή της ήταν η Τζάκι Κένεντι – Ωνάση. Η Νίκη Γουλανδρή ήταν μία από τους λίγους φίλους που είχει η Κένεντι στην Ελλάδα. Η Νίκη Γουλανδρή μάλιστα αναφέρεται και στο βιβλίο της μυθιστοριογράφου Ruth Francisco για την Τζάκι Κένεντι. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά : «Όταν μου τηλεφωνεί η Νίκη Γουλανδρή, μυρίζω τα αγριολούλουδα στον Σκορπιό».

Για τα επιτεύγματά της μίλησε ο Νίκος Βούτσης

Τα θερμά συλλυπητήριά τους για τον θάνατο της Νίκης Γουλανδρή, εξέφρασε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.
«Η Νίκη Γουλανδρή υπήρξε πρότυπο ενεργού πολίτη με πολυσχιδή κοινωνική δράση και έντονη περιβαλλοντική ευαισθησία, που αποτυπώνεται στο έργο ζωής της, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, που ίδρυσε από κοινού με το σύζυγό της Άγγελο Γουλανδρή το 1965. Εμβληματικό έργο της, παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές είναι η ζωγραφική απεικόνιση της ελληνικής χλωρίδας, αφού, ως διεθνώς αναγνωρισμένη βοτανική ζωγράφος, έχει αποτυπώσει περίπου 800 ελληνικά φυτά» δήλωσε ο κ. Βούτσης και σημείωσε: «Η Νίκη Γουλανδρή διετέλεσε υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών στην πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση, επίτιμη αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης (1975-80), και μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τον Πολιτισμό και την Εξέλιξη της UNESCO. Το 1990 τιμήθηκε με το Global 500 του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών το 1990, με το οποίο αναγνωρίστηκε διεθνές το πολυσχιδές έργο της για τη διάσωση και αποτύπωση του φυσικού περιβάλλοντος στη χώρας μας, ενώ το 1991 επελέγη ως “Γυναίκα της Ευρώπης” από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρωτοπόρα δράση της που συνδύασε την περιβαλλοντική επαγρύπνηση, με την προβολή των πολιτιστικών αξιών, ενώ είχε αναγορευτεί επίτιμη διδάκτωρ φιλοσοφίας του σουηδικού Πανεπιστημίου της Ουψάλα».

Η κηδεία της θα τελεστεί την Τρίτη, στις 12 το μεσημέρι, στον ιερό ναό Αγίου Δημητρίου Κηφισιάς.

 

 

Κυρία Γουλανδρή, θα θέλατε να πάτε στο φεγγάρι;*

«Όχι, μ’ αρέσει να το βλέπω με τα μάτια του παιδιού ακόμη που αγνοεί ότι πήγαν οι άνθρωποι στο φεγγάρι. Μου αρκεί η Γη»

 

*(Συνέντευξη στο «Βήμα», 2008)

 

 

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Οικογένεια Γουλανδρή: Πώς από τα ιστιοφόρα στην Άνδρο έχτισαν την χλιδάτη αυτοκρατορία τους και κατέκτησαν τον κόσμο

Μαριάννα Γουλανδρή: η πανέμορφη εγγονή της Μαριάννας Βαρδινογιάννη, ο μυστικός γάμος της με το Φίλιππο Λαιμό και οι χλιδάτοι εορτασμοί, οι εντυπωσιακές συλλογές μαγιό και η δράση της στο σύλλογο «Ελπίδα»

Μιχάλης Γουλανδρής, ο τρίτος γάμος μετά το διαζύγιο με την Έλλη Στάη, η αγάπη για τον Ολυμπιακό και οι επιχειρηματικές συμφωνίες εν πλω

 

Σχετικά άρθρα