Για ποιους τύπους καρκίνου ευθύνεται το παθητικό κάπνισμα;

31/03/2019
Ομάδα Σύνταξης
Πνευμονολογία, Υγεία

Έχουμε παθητικό κάπνισμα, επίσης γνωστό ως δευτερογενές κάπνισμα ή περιβαλλοντικό κάπνισμα, όταν ένα άτομο εισπνέει τοξικές αναθυμιάσεις που έχουν παραμείνει στον αέρα ή σε γύρω αντικείμενα, αφού έχει καταναλωθεί ένα τσιγάρο. Αναφέρεται, επίσης, στην έκθεση αγέννητων μωρών στον καπνό της μητέρας.

Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Κρομμμύδας, Πνευμονολόγος – Διδάκτωρ ΕΚΠΑ

Υπάρχουν τρεις τύποι παθητικού καπνίσματος:

Εισπνεόμενο κάπνισμα: εισπνέεται και εκπνέεται από έναν καπνιστή
Μη εισπνεόμενο κάπνισμα: διέρχεται από ένα καιόμενο τσιγάρο
Τριτογενές κάπνισμα: καπνός που έχει απορροφηθεί σε ρούχα ή έπιπλα

Σε ενήλικες: το παθητικό κάπνισμα είναι γνωστό ότι προκαλεί καρκίνο των πνευμόνων, βήχα, συριγμό και άλλες ασθένειες, όπως στεφανιαία νόσο.

Σε παιδιά: το παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων άσθματος και να οδηγήσει σε νέα κρούσματα άσθματος. Μπορεί επίσης να προκαλέσει βήχα και συριγμό και άλλες ασθένειες, όπως προβλήματα μέσου ωτός.

Σημειώνεται ότι παράγονται περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες κατά την καύση και το κάπνισμα προϊόντων καπνού. Από αυτές, περισσότερες από 250 χημικές ουσίες στο παθητικό κάπνισμα είναι γνωστό ότι είναι τοξικές ή καρκινογόνες.

Οι κίνδυνοι της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα (παραδείγματα)

(Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο παθητικού καπνίσματος)

Το 2002, σχεδόν 80.000 θάνατοι ενηλίκων στην ΕΕ ήταν λόγω παθητικού καπνίσματος Πάνω από 20.000 περιπτώσεις πνευμονικών λοιμώξεων στο ΗΒ αποδίδονται στο παθητικό κάπνισμαΤο παθητικό κάπνισμα προκαλεί πάνω από 120.000 κρούσματα της νόσου μέσου ωτός στο ΗΒ κάθε χρόνο.

Πάνω από 22.000 νέα κρούσματα συριγμού στο ΗΒ συνδέονται με το παθητικό κάπνισμα κάθε χρόνοΠάνω από 3.000 θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα ετησίως σε μη καπνιστές στις ΗΠΑ συνδέονται με το παθητικό κάπνισμα.

Περισσότεροι από 600.000 μη καπνιστές σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα της έκθεσής τους στο παθητικό κάπνισμα10,9 εκατομμύρια σταθμισμένα βάσει αναπηρίας έτη ζωής (DALY) χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας ασθενειών που προκαλούνται από την έκθεση σε παθητικό κάπνισμα.

Πιο συκεκριμένα:

Καρκίνος:

Γενικότερα υπάρχει συνολική αύξηση του κινδύνου! Σύμφωνα με την εξέταση των στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί σε παγκόσμια βάση, το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο κατέληξε στο συμπέρασμα το 2004 ότι “ το ακούσιο κάπνισμα η έκθεση σε παθητικό ή καπνό των τσιγάρων του περιβάλλοντος χώρου είναι καρκινογόνο για τον άνθρωπο.

Ο καρκίνος του πνεύμονα

Το παθητικό κάπνισμα είναι ένας παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα . Στις Ηνωμένες Πολιτείες το παθητικό κάπνισμα εκτιμάται ότι προκαλεί περισσότερους από 7.000 θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα ετησίως μεταξύ των μη καπνιστών.

Ο καρκίνος του μαστού

Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος της Καλιφόρνιας κατέληξε στο συμπέρασμα το 2005 ότι το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις νεώτερες, κυρίως προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες κατά 70%.

Ο καρκίνος του τραχήλου

Μια επισκόπηση των συστηματικών ανασκοπήσεων το 2015 διαπίστωσε ότι η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Κυκλοφορικό σύστημα

Επιτείνει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων! Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τόσο το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.

Προβλήματα στον πνεύμονα: Κίνδυνος άσθματος και κίνδυνος χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ)

Σύμφωνα με μια ανασκόπηση το 2015, το παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο λοίμωξης της φυματίωσης και να επιταχύνει την εξέλιξη της νόσου, αλλά τα στοιχεία παραμένουν ανεπαρκή.

Γνωστική εξασθένιση και άνοια

Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας σε ενήλικες 50 ετών και άνω.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Χαμηλό βάρος γέννησης
Πρόωρος τοκετός (Σημειώστε ότι η απόδειξη της αιτιώδους συνάφειας περιγράφεται μόνο ως “ενδεικτική” από τον Γενικό Χειρουργό των ΗΠΑ στην έκθεσή του το 2006)

Οι νόμοι που περιορίζουν το κάπνισμα μειώνουν τις πρόωρες γεννήσεις. Πρόσφατες μελέτες που συνέκριναν τις γυναίκες που εκτίθενται στον καπνό των τσιγάρων του περιβάλλοντος χώρου και μη εκτεθειμένες γυναίκες, δείχνουν ότι οι γυναίκες που εκτίθενται, ενώ είναι έγκυες έχουν υψηλότερο κίνδυνο να γεννήσουν ένα παιδί με συγγενείς ανωμαλίες, μικρότερη περιφέρεια κεφαλής, και χαμηλό βάρος γέννησης.

Καρκινογόνο το παθητικό κάπνισμα για τον ΠΟΥ

Το παθητικό κάπνισμα έχει ταξινομηθεί ως καρκινογόνο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και δεν υπάρχουν ασφαλή επίπεδα έκθεσης. Το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει πρόωρο θάνατο, ασθένειες και αναπηρία σε ενήλικες και παιδιά.

1. Επιδείνωση του άσθματος, αλλεργιών, και άλλων ασθενειών.
2. Διαβήτη Τύπου 2 (Παραμένει ασαφές αν η σχέση μεταξύ παθητικού καπνίσματος και διαβήτη είναι αιτιώδης).
3. Κίνδυνος να μεταφερθεί meningitidis Neisseria ή Streptococcus pneumoniae.
4. Συνολικά αυξημένος κίνδυνος θανάτου σε ενήλικες. Εκτιμάται ότι θα σκοτώσει 53.000 μη καπνιστές ανά έτος, καθιστώντας το κάπνισμα την 3η κύρια αιτία αποτρέψιμων θανάτων στις ΗΠΑ και σε παιδιά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δηλώνει ότι το παθητικό κάπνισμα προκαλεί περίπου 600.000 θανάτους ετησίως, και περίπου το 1% φορτίου νόσου παγκοσμίως.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν δηλώσει ότι έχουν όλοι το δικαίωμα να προστατεύονται από το παθητικό κάπνισμα.

Ο καλύτερος τρόπος για πρόληψη της έκθεσης είναι η θέσπιση νέων νόμων για εξασφάλιση ενός περιβάλλοντος χωρίς καπνό. Έρευνα έχει δείξει ότι η νομοθεσία κατά του καπνίσματος οδηγεί σε μείωση των πνευμονικών συμπτωμάτων, βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας και μείωση των καρδιακών προσβολών.

Πολλές χώρες έχουν θεσπίσει απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους και ορισμένες χώρες εξετάζουν νομοθεσία για προστασία των παιδιών σε ιδιωτικά αυτοκίνητα ή παιδικές χαρές.

Τα αγέννητα παιδιά μπορούν και αυτά να επηρεαστούν από μητέρες που καπνίζουν. Συνεπώς, οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος θα πρέπει να στοχεύουν και να διατίθενται σε εγκύους.